5.4 - Veelkleurig Nederland

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Planning

1. Controle en bespreken huiswerk.

2. Uitleg leerdoel 1 en 2 van 5.4

3. Aan de slag in het werkboek

De stof voor de toetsweek

Stof voor het proefwerk

H4 - De wereld na 1945

- H4.1

- H4.2

- H4.4

H5 - Nederland na 1945

- H5.1 (de verzorgingsstaat en pluriformiteit)

- H5.4 (migranten en multiculturele samenleving)

5.4 - Veelkleurig Nederland

Leerdoelen

1. Je weet hoe de integratie van migranten uit voormalige kolonies in Nederland verliep

2. Je weet waardoor arbeidsmigranten naar Nederland kwamen en hoe hun integratie verliep

3. Je weet welke asielzoekers naar Nederland kwamen

4. Je weet waardoor spanningen in de multiculturele samenleving ontstonden

1. Uit voormalige kolonies

Multi-etnische samenleving: maatschappij met mensen uit meerdere volken

Vanaf 1945: grote groep Indische Nederlanders komt naar Nederland vanwege de veiligheid. Hun cultuur kwam redelijk overeen met die van andere Nederlanders.

Voor Molukkers ging het een stuk moeilijker: in NL bleven zij streven naar een eigen republiek (RMS). Zij werden ondergebracht in kampen of aparte wijken

Push factoren versus pull factoren

Assimilatie: aanpassen aan de samenleving

Vanaf 1975: massa-immigratie vanuit Suriname door weinig vertrouwen in de Surinaamse onafhankelijkheid

Vanaf 1980: Antilliaanse en Arubaanse jongeren (geen opleiding)

Uiteindelijk werd de integratie bevorderd doordat er overeenkomsten waren, zoals de taal

2. Arbeidsmigranten

1950: een tekort aan personeel in NL. 

-> Arbeidsmigranten (gastarbeiders o.a. uit Italië) kwamen in eerste instantie tijdelijk

Vanaf 1973 verloren veel hun baan door achteruitgang in de industrie, toch besloten veel Turkse en Marokkaanse arbeiders te blijven, omdat het in het eigen land minder goed ging met de economie.

-> werkloosheidsuitkering en gezingsvereniging

Integratie werd bemoeilijkt door de verschillen tussen culturen

Aan de slag

Maak vragen 3 tot en met 6 van 5.4

Planning

1. Controle en bespreken huiswerk.

2. Uitleg leerdoel 2, 3 en 4 van 5.4

Herhaling stof proefwerk en eventuele vragen

3. Vluchtelingen

Vluchtelingen hebben recht op asiel (bescherming), volgens de Nederlandse en Europese wetten als ze gevaar lopen.

Hier vallen economische vluchtelingen dus niet onder.

- Na de Koude Oorlog meer asielzoekers naar EU-landen

- Na 2000 veel asielzoekers uit oorlogsgebieden en arme landen (Afrika/Azië)

4. Spanningen in de samenleving 

2004: moord op Theo van Gogh

In andere landen worden er aanslagen gepleegd door (islamitische) terroristen om politieke doelen te bereiken

Gevolg: deel van de bevolking kreeg vijandigheid tegenover moslims en de multiculturele samenleving

Gevolg: deel van Nederlandse moslims voelde zich minder Nederlands

2004: Geert Wilders richt de PVV op, een populistische anti-moslim partij

Ondanks de spanningen werd er ook vooruitgang geboekt

Planning

1. Herhaling/vragen over de stof?

2. Oefenen met vragen

Lees bron 1. Stel dat Soekarno deze toespraak las. Bedenk zijn standpunt over deze toespraak en leg uit waarom hij er zo over dacht. (2pt)

Bron 1 Een toespraak van koningin Wilhelmina in het Amerikaanse Congres (6 dec. 1942)

Ik stel mij voor, zonder vooruit te willen lopen op de adviezen van de rijksconferentie, dat zij zich zullen richten op een stelsel waarin Nederland, Indonesië, Suriname en Curaçao bij elkaar zullen blijven horen, terwijl zij ieder op zichzelf hun eigen inwendige zaken zullen regelen, steunend op hun eigen kracht, maar wel met de wil om elkaar bij te staan. Daarbij zal voor verschil van behandeling op grond van ras of nationaliteit geen plaats zijn, maar zullen slechts de persoonlijke kwaliteiten van de burgers en de behoeften van de verschillende bevolkingsgroepen de doorslag geven voor het beleid van de regering.

Naar: www.npogeschiedenis.nl (29 december 2014). 

Twee gegevens over het economische beleid van de Sovjet-Unie in het door hen bezette oostelijk deel van Duitsland:

1 Tussen 1945 en 1947 liet de Sovjetregering een groot deel van de industrie uit het oostelijk deel van Duitsland verplaatsen naar de Sovjet-Unie.

2 In 1948 begon de Sovjetregering de industrie in het oostelijk deel van Duitsland opnieuw op te bouwen.

Geef voor elk van beide beleidsmaatregelen een politieke reden. (2pt) 

In 1974 nam het nationale elftal van de DDR deel aan het wereldkampioenschap voetbal in de BRD. De overheid van de DDR stelde voorwaarden aan de keuze van deelnemers voor de supportersreis:

1 Alleen gehuwde burgers werden uitgekozen, waarbij per echtpaar maar één van de echtgenoten mocht afreizen.

2 Minimaal één op de tien deelnemers aan de supportersreis moest lid zijn van de Staatssicherheitsdienst (Oost-Duitse veiligheidsdienst). 2p

Licht deze voorwaarden toe door: uit te leggen welk mogelijk probleem de regering van de DDR met de eerste bepaling wilde voorkómen, en het politieke motief van de regering van de DDR te noemen om leden van de Staatssicherheitsdienst mee te laten reizen naar de BRD  

Gebruik bron 4. Leg met een bronelement uit of het verhaal van Yildirim representatief (= hoort het erbij) is voor de geschiedenis van Turkse gastarbeiders in Nederland. (2pt)

Bron 4 Uitspraak van Abdurrahim Yildirim uit Turkije

In Nederland hoopte ik mijn droom te verwezenlijken: rijk worden en mijn kinderen een beter leven geven. Op 26 maart 1979 kwam ik aan in Den Haag. De eerste tijd woonde ik bij familie. We verbleven met soms wel twaalf mensen in een huis met drie kamers.

Mijn familie had al een baan voor me geregeld bij bouwbedrijf Frans Ruis. Ik werkte daar heel hard. Regelmatig draaide ik dubbele diensten om zo voldoende geld te sparen voor de terugkeer naar mijn vaderland. Ik miste mijn huis, familie en mijn zoons Abdurrahman en Sidik en mijn dochter Seher. Via brieven en ingesproken cassettebandjes hield ik hen op de hoogte.

 

Gebruik bron 3 en de vier begrippen (A-D). (2pt)

Kies een van de begrippen en leg met een bronelement uit dat de bron erbij past.

A individualisering

B ontkerkelijking

C ontzuiling

D verzuiling

Bron 3 Een historicus schreef (2002):

Op die zondag verscheen De katholiek in het openbare leven van deze tijd. Bisschoppelijk mandement. De oplage van dit boekje bedroeg 275.000 stuks; het kostte 25 cent en werd achter in de kerk verkocht. Kern van de boodschap was dat op alle gebieden de katholieke eenheid behouden moest worden: een gelovige katholiek had buiten de katholieke gemeenschap niets te zoeken. Het werd hem dan ook verboden om Het Vrije Volk en andere socialistische kranten te lezen, regelmatig naar de socialistische VARA te luisteren of lid te zijn van het aan de PvdA gelieerde Nederlands Verbond van Vakverenigingen (NVV). Het lidmaatschap van de PvdA kon weliswaar niet verboden worden, maar werd wel onverantwoord genoemd.

Naar: P. de Rooy, Republiek van rivaliteiten. Nederland sinds 1813, Amsterdam 2002.