Ontstaan van de Europese Unie

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Herhaling H5

Ontstaan van 

de Europese Unie

paragraaf 4.4

• Vandaag in de geschiedenis
• Afmaken segregatie
• Opdracht ontstaan Europese Unie

Plan vandaag

Leerdoel: Je kunt uitleggen hoe de Europese samenwerking begon en werd uitgebreid om de democratie te versterken

Vandaag in de geschiedenis

8 juni

1972 - In Vietnam maakt fotograaf Nick Ut de beroemde foto van het meisje Kim Phuc dat na een napalmbombardement gillend wegrent

Burgerrechtenbeweging

• Hoe kwam de burgerrechtenbeweging tot stand?
• Op welke manier protesteerden leden hiervan? Noem in je antwoord twee voorbeelden.
• Hoe reageerden witte Amerikanen op deze protesten? Noem twee manieren
• Wanneer eindigde de segregatie voor de wet? Door wie?

Burgerrechtenbeweging

Burgerrechtenbeweging

• Geweldloos protest (via boycots en demonstraties).
• Veel tegenwerking van een aantal groepen, waaronder Ku Klux Klan 
  
• Massale acties => groot succes!
• 1964: Civil Rights Act aangenomen: rassenscheidingswetten verloren hun legitimiteit (wettigheid).

Burgerrechtenbeweging

Einde discriminatie?

Formeel hadden alle Amerikanen dezelfde 

burgerrechten, maar in de praktijk was racisme

 en discriminatie nog volop aanwezig.

Zelfs vandaag: vandaar dat o.a. Black Lives Matter

 beweging nog steeds vecht voor meer gelijkheid 

tussen de rassen.

Formeel hadden alle Amerikanen dezelfde 

burgerrechten, maar in de praktijk was racisme en discriminatie nog volop aanwezig.

Zelfs vandaag: vandaar dat o.a. Black Lives Matter  beweging nog steeds vecht voor meer gelijkheid tussen de rassen.

Einde discriminatie?

Europa was verwoest: tijd voor politieke wederopbouw

www.npostart.nl

Samenwerking begint: de Benelux

• België-Nederland-Luxemburg
• Ontstaan 1948
• Gemeenschappelijke markt
• Benelux wordt het voorbeeld voor
   meer Europese samenwerkingen
• op aandringen VS voor verdeling
  Marshallhulp 

Warschaupact (1955-1991)

NAVO (1949)

Nederland wordt lid van de NAVO 1949

Het polygoonjournaal uit 1950 vertelt trots over het West-Europese leger en waarom Nederland daaraan deel wil nemen

EGKS (Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal): een groot succes! (1952)

EGKS 6 leden

In 1951 wordt Nederland lid van de  van de EGKS.

Europese Economische Gemeenschap (EEG 1958)

Vanaf 1958 gingen de zes staten van de EGKS verder met hun integratie 

• voor gemeenschappelijke markt
• vrije handel tussen lidstaten
• gemeenschappelijke tarieven voor de buitenwereld
• iedereen zelfde regels en wetten

door samenwerking EEG-landen: spectaculaire economische groei

EGKS

• onderling geen invoerrechten en hanteren van gezamenlijke invoertarieven
• de kolen- en staalindustrie werd onder een gemeenschappelijk bestuur gesteld. 

De EGKS is dus een economische samenwerking.

EEG

• Een gemeenschappelijke markt, waar iedereen zich moest houden aan dezelfde wetten en regels.
• Dagelijks bestuur (Europese Commissie)
• Rechtbank (Hof van justitie)

De EEG is dus een economische en politieke samenwerking.

Democratie

• Landen moeten democratisch zijn om lid te worden van de EU 
• Raad van Europa (1949):  parlementaire democratie, rechtstaat en mensenrechten verdedigen
• 1950: Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens
• Europees Hof voor de Rechten van de Mens moet bepalen of staten de regels en rechten naleven

art. 1: Verplichting van lidstaten zich te houden aan de rechten en toe te passen op iedereen binnen hun rechtsmacht.

art. 2: recht op leven

art. 3: verbod van foltering

art. 4: verbod van slavernij en dwangarbeid

art. 5: recht op vrijheid en veiligheid

art. 6: recht op een eerlijk proces en toegang tot de rechter

art. 7: geen straf zonder wet: legaliteitsbeginsel

art. 8: recht op bescherming van de privésfeer, waaronder valt: privacy en bescherming van het gezin (voluit: recht op eerbiediging van privé-, familie- en gezinsleven)

art. 9: vrijheid van gedachte, geweten en godsdienst

art. 10: vrijheid van meningsuiting

art. 11: vrijheid van vergadering

art. 12: recht op huwelijk

art. 13: recht op daadwerkelijk rechtsmiddel

art. 14: verbod op discriminatie

art. 15: afwijkingen indien ten tijde van oorlog of noodsituatie

art. 16: beperkingen op politieke activiteiten van vreemdelingen

art. 17: rechten in het verdrag mogen niet beperkt worden in naam van ander recht

art. 18: toegestane beperkingen op de rechten en vrijheden mogen alleen gebruikt worden waarvoor ze bedoeld zijn: verbod op détournement de pouvoir

1993: de Europese Unie

Waarom deed Nederland mee aan het Marshallhulpprogramma, de EGKS en de NAVO?

1. Uit angst voor de Soviet-Unie
2. Om nieuwe oorlogen te voorkomen
3. Omdat de neutraliteitspolitiek mislukt was
4. Om Nederland snel te laten herstellen