Examentraining corona

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Examentraining corona

havo 5

Inhoud

Tijdens deze training komen verschillende thema's en vaardigheden aan bod die belangrijk zijn voor het examen biologie. Allen gerelateerd aan het thema corona.

In de video wordt gesproken over het coronavirus dat sinds december mensen over de hele wereld infecteert. Het virus waar het om gaat is SARS-CoV-2, een virus dat bij mensen de luchtwegaandoening Covid-19 veroorzaakt. Corona betekent kroon, dat refereert naar de kroonachtige eiwitstructuren op het membraan van het virus. SARS-CoV-2 kan alleen dierlijke cellen infecteren.

Hoe zou het komen dat coronavirussen wel dierlijke cellen kunnen infecteren, maar nooit plantencellen?

1. Plantencellen hebben bladgroenkorrels
2. Plantencellen hebben een grote vacuole
3. Plantencellen hebben een celwand
4. Plantencellen hebben geen celmembraan

Je ziet in het filmpje hoe het virus een menselijke cel binnendringt en de cel aanzet tot het produceren van nieuwe virusdeeltjes.

Wanneer een virus een menselijke cel binnen is gedrongen gebruikt het een bepaald celorganel om virale eiwitten te produceren. Hoe heet dit celorganel?

1. Mitochondrium
2. Ribosoom
3. Endoplasmatisch reticulum
4. Golgi- apparaat

Onder andere door de manier waarop een virus zichzelf reproduceert wordt deze niet tot de organismen gerekend. Leg dit uit

Als de virusdeeltjes klaar zijn verlaten ze de cel zoals in de afbeelding te zien is.

Met welke vorm van transport in cellen komt dit het meest overeen?

1. Diffusie
2. Actief transport
3. Endocytose
4. Exocytose

SARS-CoV-2 is een RNA-virus dat door evolutie is ontstaan uit een eerdere variant van het coronavirus. Door veranderingen in het RNA van de eerdere variant is het virus beter aangepast om bij mensen binnen te dringen.
Leg uit hoe een verandering in het RNA kan leiden tot een verandering in de bouw van het virus (2p)

Vanaf het punt dat het virus bij de mens binnen kon dringen heeft er natuurlijke selectie plaatsgevonden, met als resultaat een zeer succesvol en zeer besmettelijk virus.
Leg uit hoe door evolutie een populatie van deze ‘supervariant’ is ontstaan (3p)

In de video is te zien dat SARS-CoV-2 het trilhaarepitheel van het ademhalingsstelsel infecteert.
In afbeelding 2 is het ademhalingsstelsel te zien.

Op welke 3 plaatsen bevindt zich trilhaarepitheel?

1. 1, 2 en 4
2. 4, 9 en 10
3. 2, 4 en 10
4. 9, 10 en 3

Doordat het trilhaarepitheel kapot gaat, hopen slijm en dode cellen zich op. Dit bemoeilijkt de gaswisseling.

Noteer het nummer van de plaats waar gaswisseling wordt bemoeilijkt door de ophoping van slijm en geef de naam bij het nummer (2p)

Leg uit hoe een laagje slijm in de longblaasjes ervoor zorgt dat zuurstofopname door de haarvaatjes wordt bemoeilijkt.

In de video is te zien dat door het kapotgaan van het epitheelweefsel een koortsreactie wordt ingezet door het lichaam. Nadat een virus het lichaam binnendringt ruimen speciale witte bloedcellen de dode cellen en virusdeeltjes op.

Behoren deze witte bloedcellen tot de aspecifieke of specifieke afweer?

1. Aspecifiek
2. Specifiek

Deze witte bloedcellen produceren speciale stofjes: cytokines. Deze cytokines geven een signaal af aan het lichaam, waardoor de temperatuur van het lichaam stijgt. Het stijgen van de temperatuur helpt het lichaam in de verdediging tegen ziekteverwekkers.

Leg uit hoe koorts het lichaam helpt zich te verdedigen tegen ziekteverwekkers

Als de koorts te hoog oploopt kan dit echter gevaarlijk zijn voor het goed functioneren van andere processen in je lichaam.

Licht toe waarom processen in het lichaam niet meer goed kunnen verlopen bij een te hoge lichaamstemperatuur (2p)

De koortsreactie wordt aangestuurd door een bepaald deel van ons zenuwstelsel.
-Ligt dit deel in het centraal of in het perifeer zenuwstelsel?
-En is het onderdeel van ons animale of autonome zenuwstelsel?

1. Centraal - animaal
2. Centraal - autonoom
3. Perifeer - animaal
4. Perifeer - autonoom

De koortsreactie wordt aangestuurd door een bepaald deel van ons zenuwstelsel.
-Ligt dit deel in het centraal of in het perifeer zenuwstelsel?
-En is het onderdeel van ons animale of autonome zenuwstelsel?

1. Centraal - animaal
2. Centraal - autonoom
3. Perifeer - animaal
4. Perifeer - autonoom

In de video zie je hoe gespecialiseerde witte bloedcellen een ziekteverwekker te lijf gaan.
-Welke witte bloedcellen maken antistoffen?
-En behoren deze witte bloedcellen tot de aspecifieke of specifieke afweer?

1. B-lymfocyten en aspecifiek
2. B-lymfocyten en specifiek
3. T-lymfocyten en aspecifiek
4. T-lymfocyten en specifiek

Hoe komt het dat je bij een eerste besmetting met het virus ziek wordt en bij een tweede besmetting niet? (2p)

Vaccins tegen Covid kunnen bijdragen aan groepsimmuniteit.

Met welke stoffen komt het lichaam door het toedienen van het vaccin in aanraking, zodat er immuniteit ontstaat.

1. Het virus
2. DNA van het virus
3. Antistoffen van het virus
4. Antigenen van het virus

-Is het toedienen van een vaccin een vorm van actieve of passieve immunisatie?
-En is dit een vorm van natuurlijke of kunstmatige immunisatie?

1. Het is een vorm van actieve, natuurlijke immunisatie.
2. Het is een vorm van actieve, kunstmatige immunisatie.
3. Het is een vorm van passieve, natuurlijke immunisatie.
4. Het is een vorm van passieve, kunstmatige immunisatie.

Wanneer de witte bloedcellen zich bij een eerste infectie niet goed kunnen verweren tegen het virus, kan dit leiden tot sepsis (bloedvergiftiging). Deze aandoening verschijnt wanneer chemicaliën die in de bloedbaan vrijkomen om de infectie te bestrijden een ontstekingsreactie door het hele lichaam veroorzaakt. Een septische shock is op zijn beurt ook een complicatie van onbehandelde sepsis. De bloeddruk daalt hierbij ernstig. Dit vermindert de hoeveelheid bloed en zuurstof die de organen van het lichaam bereiken, waardoor nog meer schade ontstaat en mogelijk de dood optreedt.
Welk probleem ondervinden de organen als er te weinig zuurstof aan wordt gevoerd? (2p)

Een belangrijk orgaan dat bij Covid-19 patiënten zijn werking kan verliezen is onder andere de lever. Ze zijn er nog niet achter of dit komt door de ontstekingsreactie of door virusdeeltjes die via de bloedbaan bij de levercellen terecht zijn gekomen.

Noem twee belangrijke functies die het lichaam niet meer kan uitvoeren als de lever zijn werking verliest. (2p)

Beschrijf de weg die een virusdeeltjes aflegt als het via het bloed vanuit de longen naar de lever vervoert wordt (2p)

Ook de nieren ondervinden problemen. Dit kan veroorzaakt worden door de verlaagde bloeddruk.
-Welk proces kan door de verlaging van de bloeddruk niet meer voldoende kunnen plaatsvinden?
-Op welke plaats vindt dit proces plaats?

1. Ultrafiltratie - bij 1
2. Ultrafiltratie - bij 3
3. Terugresorptie - bij 1
4. Terugresorptie - bij 3

Einde....