Les 5, deel 1/3: Dark Sky Park Lauwersmeer

Les 5: Dark Sky Park Lauwersmeer
DEEL 1
1 / 19
volgende
Slide 1: Tekstslide
WoordenschatWereldoriëntatie+1BasisschoolGroep 7

In deze les zitten 19 slides, met interactieve quizzen en tekstslides.

time-iconLesduur is: 15 min

Onderdelen in deze les

Les 5: Dark Sky Park Lauwersmeer
DEEL 1

Slide 1 - Tekstslide

NB:
Dit lesmateriaal is tot stand gekomen in de periode 2021 - 2024 in het project UGO (Utrecht Gelijke Onderwijskansen) op basis van het curriculum van de voormalig Brede School Academie (BSA) Utrecht en in samenwerking met de gemeente Utrecht en de Utrechtse schoolbesturen PCOU Willibrord, SPO Utrecht en KSU. Het project UGO eindigt op 1 oktober 2024.
 
      weet je meer over lichtvervuiling;

       heb je kennisgemaakt met tien
       nieuwe woorden.
     Aan het eind van dit deel van de les:

Slide 2 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

de introductie op de tekst
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken

Slide 3 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Lichtvervuiling
Wist je dat er behalve luchtvervuiling ook lichtvervuiling bestaat? In Nederland zijn er maar heel weinig plekken waar het 's nachts echt helemaal donker is. Bijna overal brandt wel licht, zeker in en rondom de steden en dorpen.
de introductie
de woordenschat
Wat zou dat vele licht voor bijvoorbeeld dieren betekenen? En heb jij ook wel eens last van de lichten in de stad? In de volgende slide kun je invullen waar je aan denkt bij dit onderwerp
terugblikken en vooruitkijken

Slide 4 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Vul in waar jij aan denkt bij dit onderwerp.
lichtvervuiling
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken

Slide 5 - Woordweb

Deze slide heeft geen instructies

het introductiefilmpje
Vóórdat je in deel 2 van de les de tekst gaat lezen, ga je dit filmpje bekijken.
In het filmpje zie je wat lichtvervuiling is en wat de gevolgen daarvan zijn voor de natuur.

Klik op de link onder de afbeelding om het filmpje te starten.
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken

Slide 6 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Vragen beantwoorden
In deze lessen ga je vaak vragen beantwoorden:
     Van sommige vragen staat het antwoord in de tekst of hoor of zie je het 
     antwoord in het introductiefilmpje. Dit zijn de lees- en kijkvragen.
     Bij andere vragen is dat niet zo. Daarop vind je je antwoord door goed na te
     denken over de informatie uit de tekst of het introductiefilmpje. Die vragen 
     noemen we denkvragen.

de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken
Bij deze lessen hoort een hand-out met uitleg over hoe je op een goede manier antwoord geeft op de denkvragen. Vraag ernaar bij je leerkracht en maak steeds gebruik van de tips. Die gelden natuurlijk ook voor andere vragen!

Slide 7 - Tekstslide

Print de hand-out 'Denkvragen beantwoorden' voor je leerlingen uit en besteed er deze 1e les van het blok veel aandacht aan.

Het is de bedoeling dat de leerlingen steeds gebruik maken van de tips en handvaten die in de hand-out geboden worden en zich deze manier van antwoord geven eigen gaan maken.

Benoem dit regelmatig bij de open vragen.

Omschrijf in je eigen woorden wat lichtvervuiling is.
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken

Slide 8 - Open vraag

Lichtvervuiling: de nadelen voor mensen en dieren doordat het (in Nederland) nooit helemaal donker meer is door het vele licht dat we gebruiken. Je zou kunnen zeggen dat het licht het donker 'vervuilt' .

Hoe denk je dat het komt dat het kunstlicht de natuur in de war brengt?
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken

Slide 9 - Open vraag

Kunstlicht brengt de natuur in de war doordat er altijd en overal licht is. Dieren weten daardoor bijvoorbeeld niet meer goed wanneer het dag of nacht is. Hierdoor missen dieren hun winterslaap, kunnen ze niet goed jagen of raken ze oververmoeid.
woordenschat
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken

Slide 10 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

onderscheiden
de Melkweg
het kunstlicht
de duisternis
behouden
In de tekst die je in deel 2 van deze les gaat lezen, leer je tien nieuwe woorden.
Hier zie je alvast de eerste vijf:
Woord: de Melkweg
Betekenis: de brede strook van sterren die er samen vanaf de aarde uitzien als een witte band
Voorbeeldzin: Ken jij de belangrijkste sterren van de Melkweg?
4
Woord: de duisternis
Betekenis: het donker
Voorbeeldzin: In de duisternis zagen we geen hand voor ogen.
1
Woord: behouden
Betekenis: zorgen dat het blijft bestaan
Voorbeeldzin: Ondanks alle ellende heeft hij zijn gevoel voor humor behouden. Hij blijft maar grappen maken.
2
Woord: het kunstlicht
Betekenis: het niet natuurlijke licht
Voorbeeldzin: In de stad is het nooit helemaal donker, omdat er heel veel kunstlicht is, bijvoorbeeld van lantarenpalen en winkelverlichting.
3
Woord: onderscheiden
Betekenis: herkennen
Voorbeeldzin: Alle schilderijen leken heel erg op elkaar. De echte Rembrandt was niet te onderscheiden.
5
Klik op het nummer bij het woord om
de betekenis van het woord en een
voorbeeldzin te laten verschijnen.
Klik op het geluidsfragment om het woord te beluisteren.
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken

Slide 11 - Tekstslide

Kernbegrippen uit de tekst:
  • behouden
  • het kunstlicht
  • schade ondervinden van

(zie ook 4.2.1 van de 'Algemene handleiding PO')

de cyclus
   het natuurreservaat
het predicaat
    schade ondervinden van
m.u.v.
En hier de tweede helft van de nieuwe woorden:
Woord: m.u.v.
Betekenis: (met uitzondering van) behalve
Voorbeeldzin: Alle kleding die kapot was, gooide ik in de textielcontainer, m.u.v. de broek waar olievlekken op zaten.
6
Woord: schade ondervinden van
Betekenis: erge last hebben van
Voorbeeldzin: Er is al vijf keer bij de juwelier ingebroken. Die heeft daar veel schade van ondervonden.
7
Woord: de cyclus
Betekenis: wat in een kring rondgaat (figuurlijk) en zich steeds herhaalt
Voorbeeldzin: Lente, zomer, herfst en winter vormen samen een cyclus.
8
Woord: het natuurreservaat
Betekenis: het natuurgebied dat beschermd wordt
Voorbeeldzin: In het natuurreservaat in Zuid-Afrika hebben ze veel last van stropers die wilde dieren willen vangen en verkopen.
9
Woord: het predicaat
Betekenis: de officiële (ere)titel
Voorbeeldzin: Het concertgebouw in Amsterdam heeft het predicaat 'Koninklijk'. 
10
Klik ook hier op het nummer bij het woord om de betekenis van het woord en een voorbeeldzin te laten verschijnen.
Klik op het geluidsfragment om het woord te horen.
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken

Slide 12 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Spelen met de woorden: domino!
Leg de dominostenen op de juiste plek zodat elk woord naast de juiste betekenis staat. Het eerste steentje ligt er al! 
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken

Slide 13 - Sleepvraag

Deze slide heeft geen instructies

Welke van deze woorden kende je al? Sleep ze naar het juiste vak.
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken
Ja, dit woord ken ik al.
Nee, dit woord ken ik nog niet.
het predicaat
het natuurreservaat
de cyclus
schade ondervinden van
m.u.v.
onderscheiden
de Melkweg
het kunstlicht
behouden
de duisternis

Slide 14 - Sleepvraag

Deze slide heeft geen instructies

terugblikken & vooruitkijken
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken

Slide 15 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Wat heb je geleerd over dit onderwerp?
lichtvervuiling
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken

Slide 16 - Woordweb

Deze slide heeft geen instructies

De tekst die je in deel 2 gaat lezen, 
gaat over het Dark Sky Park 
Lauwersmeer. Dat is één van
de weinige gebieden in Europa 
waar het echt helemaal donker
wordt. In de volgende dia kun je
invullen wat je daar al over weet.
het onderwerp van de tekst
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken

Slide 17 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Waar denk jij 
aan bij dit onderwerp?
Dark Sky Park Lauwersmeer
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken

Slide 18 - Woordweb

Deze slide heeft geen instructies

Je bent nu klaar met deel 1 van deze les. Veel plezier met deel 2!
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken

Slide 19 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies