lesweek 3 cultuur

• Keuzedeel Interculturele Diversiteit
• Middelbare school
• MBO
• Studiejaar 1-4

Interculturele Diversiteit

Doelstellingen Hoofdstuk 1

Aan het einde van dit hoofdstuk weet je meer over: 

- Cultuur

- Is dit aangeleerd of aangeboren? (Nature/Nurture)

- Normen en waarden

- Dezelfde waarde, maar een andere norm;

- F- en G-culturen;

- Het verschil tussen cultuur en geloof.

Wat is belangrijk binnen jouw cultuur?

Cultuur

Een cultuur bestaat uit tradities en gewoonten, ideeën over wat goed of slecht is of hoe je je moet gedragen, vanuit een bepaalde groep mensen

Ui van hofstede

Om cultuur in beeld te brengen, kan je verschillende modellen gebruiken. 

Een voorbeeld is het ui-model van Hofstede?

Net als een ui, bestaat een cultuur uit meerdere lagen.

Cultuur uit verschillende lagen

Van de buitenste laag naar binnen

De buitenste laag

De buitenste laag zijn makkelijker te veranderen.

Voorbeeld: symbolen, helden

Kleur oranje is een belangrijke kleur voor de Nederlandse cultuur.

De binnenste laag

De binnenste laag is moeilijker te veranderen.

Voorbeeld: rituelen, waarden

Tweede dinsdag in september is Prinsjesdag.

Aangeboren of aangeleerd?

Aangeboren wil zeggen dat het gedrag overal ter wereld voorkomt. Dit noem je ook wel nature.

Voorbeelden zijn: boos en verdrietig zijn.

Aangeleerd is het gedrag dat tijdens jouw leven pas bepaald wordt. Dit noem je ook wel nurture.

Voorbeelden zijn: geloven in een godsdienst. 

Aangeleerd en gewoonten

Tot een cultuur horen alle aangeleerde gedragsregels en gewoonten van een groep is samenleving.

Wanneer gewoonten en gedragsregels per land verschillen heeft dit te maken met cultuur. 

Kan jij een voorbeeld geven van gewoonten en gedragsregels van een cultuur?

  Dimensies van Hofstede

leerdoel:

Je kunt de dimensies van Hofstede

benoemen en toepassen

cultuurverschillen: culturen gaan op verschillende manier om met maatschappelijke problemen en ontwikkelingen.

Het is daarom lastig om culturen te vergelijken.

Geert Hofstede

Nederlandse organisatiepsycholoog die zich bezig hield met interculturele studies
hij ontdekte dat er patronen ontstaan in cultuurverschillen waardoor je culturen toch met elkaar kunt vergelijken

Geert Hofstede

hij groepeerde deze patronen in 5 dimensies:
cultuurverschillen zijn op 3 niveau's zichtbaar

1. microniveau: bij gezinnen en families
2. mesoniveau: in school en op het werk
3. macroniveau: in gezondheidszorg, consumentengedrag, politiek en geloof

wanneer je op deze niveau's de culturen bekijkt en ze naast elkaar legt kan je ze WEL vergelijken.

1. Dimensie machtsafstand

Hoe gaan culturen om met macht en ongelijkheid in macht?

m.a.w.
In hoeverre accepteren minder machtige mensen in een land verwachten en accepteren dat de macht ongelijk verdeeld is.

microniveau: denk aan gehoorzaamheid/ onderhandelingshuishouden of autoritaire.

mesoniveau: er zijn weinig kansen voor mensen die minder macht hebben om zich te ontplooien en macht te verkrijgen. Bijv. door zich op te werken

macroniveau: binnen een land met grote machtsafstand zal er nauwelijks rechtsgelijkheid zijn. Mensen met minder macht zullen achtergesteld worden en de inkomensverschillen zullen groot zijn.

geerthofstede.com

Wanneer je het vorige kaartje kijkt zie je dat de dimensie machtsafstand grote culturele verschillen aantoont. Kun je een aantal criteria noemen waarom een land licht groen is?

microniveau: ouders behandelen kinderen als gelijken
meso:ondergeschikten willen geraadpleegd worden/ docenten willen ook initiatieven van leerlingen.
macroniveau:iedereen hoort gelijke rechten te krijgen

Bij machtsafstand gaat het om een grote machtsafstand of een kleine machtsafstand.
Noem van beide een voorbeeld op micro niveau (bij gezinnen)

een concreet voorbeeld noemen bijv. ouders vragen kinderen waar ze op vakantie willen

2. Dimensie individualistisch vs collectivistisch

Hoe gaan culturen om met vrijheid voor een individu ten opzichte van de groep waar het individu bijhoort?

individualistisch: eigenbelang gaat voor het belang van de groep
collectivistisch: de enkeling schikt zich naar de groep

microniveau: vaker uitgebreide families en mensen leven met elkaar in collectivistische samenlevingen

mesoniveau: kinderen wordt op school geleerd in het belang van het collectief te denken. En bij individualistische samenlevingen worden kinderen juist geleerd een eigen mening te hebben

Macroniveau: De staat zorgt in individualistische samenlevingen juist voor belangen van iedereen, men streeft naar gelijkheid en privacy. In Collectieve samenlevingen is het juist gebruikelijk dat sommige mensen meer rechten hebben dan anderen

geerthofstede.com

wat valt je op tussen het kaartje van machtsafstand en deze van individualisme?

In landen die sterk individualistisch zijn is de machtsafstand vaker kleiner dan in collectieve landen.

tussen machtsafstand en individualisering zit :

1. causaliteit
2. vergrotende trap
3. (negatieve) correlatie
4. oorzaak gevolg relatie

3. Dimensie masculien versus feminien

Hierbij gaat het erom hoe culturen omgaan met sekse en verschillende rollen van mannen en vrouwen.
Bepaalde vormen van gedrag worden als meer passend voor mannen gevonden en andersom. Wat masculien en feminien is, verschilt per samenleving.

Masculien (mannelijk) > mannen en vrouwen rollen zijn gescheiden

over het algemeen worden van mannen prestaties buiten huis verwacht, vrouwen werken in zorg of binnenshuis

feminiene samenleving: rollen mannen en vrouwen overlappen elkaar. Zowel mannen als vrouwen worden geacht teder en begrijpend te zijn.

in een masculiene samenleving wordt van mannen verwacht dat ze ambitieus zijn en vrouwen moeten meer gericht zijn op zorgen.
In een feminiene samenleving wordt dat onderscheid tussen mannen en vrouwen niet verwacht

microniveau: masculien: man moet  goede rijke echtgenoten zijn, homoseksualiteit minder geaccepteerd
feminien: mannen en vrouwen als gelijke binnen het huwelijk

mesoniveau: masculien: mannen moeten prestatiegericht zijn en vrouwen hoeven dat veel minder.
feminien: streven naar gelijke omstandigheden voor vrouwen en mannen

macroniveau: mascolien: de sterken krijgen de kans om uit te blinken, immigranten moeten zich snel aanpassen, arme landen moeten voor zichzelf zorgen en economische groei is belangrijk
feminien: mensen die het nodig hebben moeten geholpen worden

Wat valt je op wanneer je de dimensie masculien v feminien toepast op de westerse wereld?

Er is geen verband tussen masculien v feminien en de eerder genoemde dimensies. Er zijn binnen de Westerse wereld veel grotere verschillen op dit punt dan op de andere punten.
Zo is de VS sterk masculien en Nederland en Zweden veel meer feminien.

4. Dimensie onzekerheidsvermijding

Hoe gaan culturen om met onzekere of onbekende situaties?
m.a.w.
de mate waarin mensen in een cultuur zich bedreigd voelen door een onzekere of onbekende situatie.

microniveau: kinderen in landen met sterke onzekerheidsvermijding mogen veel minder vrij buitenspelen dan in andere landen omdat ze in aanraking kunnen komen met onbekende vieze dingen

situaties die leiden tot stress, conflicten, agressie, zorgen en emotie zorgen dat in sommige landen een grote behoefte is aan sterke regels. Deze landen zijn sterk onzekerheidsvermijdend.

mesoniveau: sterk onzekerheidsvermijdende culturen zijn formeler en hebben veel regels in onderwijs en werk

macroniveau: in landen met een zwakke onzekerheidsvermijding zijn er minder regels en meer burgerprotesten. Mensen zijn vaak minder stressvol en gelukkiger

geerthofstede.com

In welk soort land zal men angstiger zijn t.a.v. immigranten en buitenlanders?

in onzekerheidsvermijdende landen zal men eerder geneigd zijn tot xenofobe uitingen omdat men angst heeft voor het onbekende en immigranten brengen regelmatig een onbekende cultuur met zich mee.

5. Dimensie termijngerichtheid

Hoe gaan culturen om met het verleden, heden en de toekomst?
langetermijngerichtheid: sparen voor een toekomstige beloning, tijd is lineair
korte termijngerichtheid: gericht op het tot stand houden van tradities, tijd is een cirkel

landen gericht op de lange termijn zijn vooral in Azie te vinden.

microniveau: korte termijn: kinderen krijgen cadeautjes voor hun plezier ipv voor hun ontwikkeling. In deze culturen vindt men het ook normaal als anderen voor hun kinderen zorgen

macroniveau: bereidheid om van andere landen te leren. Men is zuinig en veracht de beloning in de toekomst

Waarom zullen mensen in een cultuur met een lange termijnplanning cadeautjes geven ter ontwikkeling ipv plezier?

Zij verwachten dat hun kinderen zich gaan ontwikkelen op een goede manier waardoor zij misschien hoger op zullen komen op de maatschappelijke ladder. Zij richten zich op de toekomst niet op het kortstondige "nu" geluk

Hoe zien de dimensies van Hofstede eruit voor de cultuur die jij hebt gekregen( gebruik de volgende slide)

https:

als het goed is kun je nu:

de 5 dimensies van Hofstede benoemen en herkennen op 3 verschillende niveau's