Herhaling H5

• Economie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Herhaling H5

Sebastiaan helpt zijn tante wel is in het dierenasiel. Wat voor werk is dit?

1. Wit werk
2. Grijs werk
3. Zwart werk
4. Blauw werk

Mevrouw Peroti is 21 jaar. Op welk loon heeft zij recht?

1. Minimumjeugdloon
2. Minimumloon

par. 5.2

5.2 Waar kun je werken?

Ondernemingsvormen

* Eenmanszaak:  met of zonder personeel 

* Vof (Vennootschap onder firma)

* BV (Besloten vennootschap)

* NV (Naamloze vennootschap)

Arbeidsverdeling

In een bedrijf worden de taken verdeeld. Iedereen doet waar die goed in is. Dat noemen we SPECIALISATIE!

Hoe alle taken/ functies verdeeld zijn in een bedrijf of organisatie kan je zien in een ORGANIGRAM

Productiesectoren

1. Primaire sector (landbouw, visserij, winning van delfstoffen)
2. Secundaire sector (industrie, bouw, ambachten (bakker))
3. Tertiaire sector (commerciële dienstverlening, bijv. winkels/ banken/ transportbedrijven)
4. Quartaire sector (niet- commerciële dienstverlening, bijv. gezondheidszorg/ onderwijs/ overheidsdiensten)

5.3 

Doe jij mee op de arbeidsmarkt?

Werkgelegenheid

de vraag naar arbeid bepaalt de werkgelegenheid.

De werkgelegenheid bestaat bij uit alle banen bij bedrijven en overheid. (opg. 2/3)

Werklozen

Beroepsbevolking, aanbod van arbeid

Beroepsbevolking:

Alle mensen tussen 15 en pensioen-leeftijd die werken of werkloos zijn!!

(opg. 6)

Werkzame    beroepsbevolking:

Het werkzame deel van de beroepsbevolking

arbeidsparticipatie     

Arbeidsparticipatie

(opg 13)

Omdat niet iedereen tussen de 15 en 65 jaar oud wil werken, doet niet iedereen mee aan het landelijke werk. Meedoen betekent “Participeren”. 

We kunnen berekenen hoeveel mensen er participeren door de beroepsbevolking als percentage van de totale bevolking tussen 15 en 65 jaar oud te nemen.

Het percentage, hierboven 76,5%, noemen we de participatiegraad: welk deel van de totale beroepsgeschikte bevolking hoort bij de beroepsbevolking?

Algemene wet gelijke behandeling

In de Algemene Wet Gelijke Behandeling staat dat er geen onderscheid gemaakt mag worden op basis van bijvoorbeeld:

1. Geslacht
2. Afkomst
3. Leeftijd

5.4 Als je zonder werk zit

Werklozen

Beroepsbevolking

• Beroepsbevolking:
• Alle mensen tussen 15 en pensioenleeftijd die werken of werkloos zijn!!

• Deze groep vormt het aanbod van arbeid

Werkzame   beroepsbevolking:

Het werkzame deel van de beroepsbevolking

arbeidsparticipatie     

Arbeidsparticipatie

(opg 13)

Omdat niet iedereen tussen de 15 en 65 jaar oud wil werken, doet niet iedereen mee aan het landelijke werk. Meedoen betekent “Participeren”. 

We kunnen berekenen hoeveel mensen er participeren door de beroepsbevolking als percentage van de totale bevolking tussen 15 en 65 jaar oud te nemen.

Het percentage, hierboven 76,5%, noemen we de participatiegraad: welk deel van de totale beroepsgeschikte bevolking hoort bij de beroepsbevolking?

Wanneer officieel werkloos?

Je bent werkloos als:

-Tussen de 15 jaar en pensioenleeftijd bent
-En geen baan hebt
-En actief opzoek bent naar een (nieuwe) baan

Werkloosheid ontstaat wanneer het aanbod van arbeid groter is dan de vraag erna.

Ontslagen, en dan??

• Melden bij het UWV
• geregistreerd werkloos (ingeschreven bij UWV)
• UWV kijkt of je recht hebt op een uitkering
• UWV helpt bij het zoeken naar een baan
• Niet melden bij UWV
• verborgen werkloos (niet ingeschreven bij UWV)

Economische conjunctuur

Conjuncturele werkloosheid

• Tijdelijk
• oorzaak: consumenten geven weinig geld uit
• Verdwijnt door meer bestedingen

Structurele werkloosheid

Blijvend

Robots en machines 

i.p.v. mensen

Fabriek verplaatsen 

naar lagelonenlanden

Stoppen met produceren

Frictiewerkloosheid

Solliciteren, tijdelijk werkloos

Seizoenswerkloosheid

• Tijdelijk  (door verandering van seizoen)
• Denk aan strand of wintersport

Voorbeelden

IJsverkoper in de winter

Skileraar in de zomer

Strandtent in de winter

Regionale werkloosheid

• Verschil tussen regio's
• Als bedrijven weggaan uit de regio ontstaat er regionale werkloosheid 

H5 Is er werk voor jou?

% -> afronden op 1 decimaal

€ -> afronden op 2 decimalen

Denk aan je berekening!

wat betekent CAO en wie sluiten deze af?

1. Communicatie Arbeid Onderzoek Vakbonden
2. Collectieve Arbeids-overeenkomst Vakcentrales
3. Collectieve Arbeids-overeenkomst Vakbonden
4. Commando Airstrike Operation Leger

Een werknemer is

1. iemand die in loondienst werkt
2. een ZZP'er (zelfstandige zonder personeel)
3. betaalt de salarissen
4. ontvangt een loon of salaris

Een arbeidsovereenkomst is een

1. afspraak tussen de werkgever en werkgever.
2. papier waarop staat hoeveel pauze je hebt.
3. diploma om te mogen werken.
4. document met de arbeidstijden.

Het UWV kan

1. je WW-uitkering regelen en kan je helpen aan een baan.
2. niet zoveel.
3. je ontslaan als je daar niet werkt.
4. iets met bowlingballen.

In een land zijn 240.000 werklozen. Dit is 8% van de beroepsbevolking.
Hoe groot is de beroepsbevolking?

Wat is een van de taken van het UWV

1. Het UWV kijkt of je recht hebt op een nieuwe baan.
2. Je kijkt of je recht heb op een UWV-uitkering.
3. Het UWV kijkt of je recht hebt op loon.
4. De UWV helpt je met het zoeken van een nieuwe baan.

I: Voor geschoold werk heb je een diploma nodig
II: Vakkenvuller is een voorbeeld van ongeschoold werk.

1. I is juist en II is onjuist
2. I is onjuist en II is juist
3. Beiden zijn onjuist
4. Beiden zijn juist