Paragraaf 6.2: De Nederlandse Opstand! (Deel 1)

Paragraaf 6.2: De Nederlandse opstand!
1 / 51
volgende
Slide 1: Tekstslide
GeschiedenisMiddelbare schoolmavoLeerjaar 2

In deze les zitten 51 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 8 videos.

Onderdelen in deze les

Paragraaf 6.2: De Nederlandse opstand!

Slide 1 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Geschiedenis: Ontdekkers en hervormers
De 10 tijdvakken

Slide 2 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Pak je device!
Tas op de grond
Hoe is Nederland een zelfstandig land geworden?
Tijd: 1600-1700.

Slide 3 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 4 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Slide 5 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Par. 5.2: De Nederlandse opstand.

Na deze les: kan je beschrijven
  • Waardoor Nederlanders ontevreden werden over de politiek van hun vorsten. 

  • Weet je waarom Nederlanders in opstand kwamen tegen hun vorst.
Dit ga je leren
Woordenschat/ Personen

  • Beeldenstorm.
  • Willem van Oranje.



Slide 6 - Tekstslide

Lesdoelen
Bespreek de lesdoelen met uw leerlingen.
De Nederlanden

Slide 7 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Wie..
was toen eigenlijk de baas in Nederland?

Slide 8 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Karel V:



regeerde over de Nederlanden en vele andere gebieden.

Slide 9 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 10 - Video

Deze slide heeft geen instructies

De Nederlanden

  • Nederland als één land bestond nog niet in de Middeleeuwen.

  • Er waren veel kleine gebieden, die bij elkaar 'De Nederlanden' heetten.
  • In die gebieden was een heer de baas.

Slide 11 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

De Nederlanden:
In 1555 volgt Filips II zijn vader op en benoemd in 1559 Willem van Oranje als stadhouder van Holland, Zeeland en Utrecht. 

Hij regeerde net als zijn vader vanuit één punt, dit noemen we centralisatie.
Hij wilde overal dezelfde regels.

Slide 12 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

De Nederlanden:
Filips II wilde in alle gewesten hetzelfde bestuur en hetzelfde geloof, namelijk het Katholieke geloof. Protestanten liet hij oppakken. De hoge edelen en de burgers van de Nederlanden waren hier niet blij mee.

Slide 13 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

De Opstand

Slide 14 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Veranderingen 
in de Nederlanden





  • Hij liet zijn halfzus Margaretha van Parma, als landvoogdes, de   Nederlanden besturen. Zij volgde zijn bevelen uit Spanje op...
  • ...en de stadhouders moesten die bevelen, met tegenzin, weer   uitvoeren.

Slide 15 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Landvoogdes
 Margeretha van Parma.
Stadhouder Willem van Oranje.

Slide 16 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Willem van Oranje


Als stadhouder van Holland weigerde Willem hard op te treden tegen protestanten. Hierdoor ontstond er ruzie met koning Phillips II.

Slide 17 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

De spanningen nemen toe...

Veel Nederlandse edelen voelden er niets voor om protestanten zo hard aan te pakken: het zou alleen maar voor opstanden zorgen



Slide 18 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

1566 - Smeekschrift der edelen

Slide 19 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Beeldenstorm

Slide 20 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Beeldenstorm

Slide 21 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 22 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Karel V leefde in de ...
A
14e eeuw
B
15e eeuw
C
16e eeuw
D
17e eeuw

Slide 23 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Wie was Karel V?
A
Een rijke koning van een groot rijk
B
Een zeevaarder
C
Een sultan
D
De koning van Engeland

Slide 24 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Wat hoort NIET bij Karel V?
A
Hij was streng katholiek.
B
Hij voerde een centraal bestuur in de Nederlanden in.
C
Hij heerste over het Spaanse Rijk
D
Hij was stadhouder.

Slide 25 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Wie volgde Karel V op?
A
Margaretha van Parma
B
Calvijn
C
Fillips II
D
Francis de V

Slide 26 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Wie is wie? Herken je ze nog?
Maarten Luther
Filips II
Willem van Oranje
Hertog van Alva
Karel V

Slide 27 - Sleepvraag

Deze slide heeft geen instructies

Waarom kwam Willem van Oranje in opstand tegen Filip II?
2 antwoorden zijn juist.
A
Willem van Oranje wilde niet dat Filip II de protestanten vervolgde.
B
De Spanjaarden mochten niet de belangrijkste banen
C
Filip II wilde niet dat Willem van Oranje katholiek was.
D
Filip II gaf de Nederlanders de belangrijkste banen.

Slide 28 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Plaats de volgende gebeurtenissen in de juiste volgorde van tijd.
1. Beeldenstorm.
2. Filips II werd koning van de Nederlanden.
3. Karel V probeerde een centraal bestuur in te voeren in de Nederlanden.
4. De hertog van Alva werd naar de Nederlanden gestuurd om de orde te herstellen en de protestanten te straffen.
A
1-3-2-4
B
3-2-1-4
C
2-3-1-4
D
4-1-3-2

Slide 29 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Karel V
Maarten Luther
Welk begrip hoort bij welke persoon?
Ketters vervolgen
95 stellingen
Karel V
Reformatie
Denken vanuit de bijbel
Keizer, landheer en koning
Paus bepaalt 
Katholiek
Protestant

Slide 30 - Sleepvraag

Deze slide heeft geen instructies

Welke 2 zinnen zijn goed?
GOED
Begin 16e eeuw viel de kerk uiteen.
In Nederland had Luther veel aanhangers.
Karel V was een aanhanger van het protestantisme.
Luther was een  belangrijke kerkhervormer.

Slide 31 - Sleepvraag

Deze slide heeft geen instructies

Doen!
Lees nu het kopje: ¨De Nederlanden¨  op blz. 91 tekstboek. 


timer
1:00

Slide 32 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Doen!
Lees nu het kopje: ¨Het begin van de opstand¨ op blz. 92 tekstboek. 


timer
1:00

Slide 33 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 34 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Wat was de belangrijkste reden dat de Nederlanders in opstand kwamen tegen Filips II?
A
Filips trad hard op tegen protestanten.
B
Filips verbood de rooms-katholieke kerk.
C
Filips wilde de centralisatie doorzetten.
D
Filips wilde de macht van de adel beperken.

Slide 35 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Wat is de beeldenstorm?
A
Het vernielen van beelden en kostbaarheden van de katholieke kerk.
B
Het vernielen van beelden en kostbaarheden van de protestante kerk.
C
Het neerzetten van velen beelden in de katholieke kerk.
D
Een storm die alles verwoestte in de Nederlanden.

Slide 36 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Door wie werd de beeldenstorm uitgevoerd?
A
Katholieken
B
Protestanten

Slide 37 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Wat past niet bij de Beeldenstorm
A
Het stormde beelden
B
Het vernielen van beelden
C
Het vernielen van schilderijen
D
Verzet

Slide 38 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies


Twee uitspraken van Filips II:
1. "Ik pas net zoals mijn vader Karel V (zie achtergrond) centralisatie toe in Nederlanden". In deze zin is sprake van continuïteit (blijft hetzelfde) / verandering.

2. "Ik stuur mijn halfzus Margaretha van Parma als landvoogdes naar de Nederlanden". In deze zin is sprake van continuïteit (blijft hetzelfde) / verandering.


A
1. continuïteit , 2. verandering
B
1. continuïteit, 2. continuïteit
C
1. verandering, 2. continuïteit
D
1. verandering, 2. continuïteit

Slide 39 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

In de cartoon gaat het over een wandaad. Deze wandaad is de Beeldenstorm. 
Sleep de personen naar de juiste plek:
Hierna: uitleg Tiende Penning
Filips II
Margaretha van Parma
Hertog van Alva

Slide 40 - Sleepvraag

Deze slide heeft geen instructies

Oorzaak
Gevolg
De Beeldenstorm
Er waren veel protestanten in Nederland.
Mensen kwamen in de openlucht samen en werden opgehitst.
Filips II was woedend op de Nederlanden.
Hertog van Alva werd naar de Nederlanden gestuurd.
Veel kerken en beelden waren vernield.

Slide 41 - Sleepvraag

Deze slide heeft geen instructies

Sleep de personen naar de juiste omschrijving
Deze persoon was de stadhouder van De Nederlanden

>>>>>>>>>>>>>>>>
Deze persoon was de eerste koning van het Duitse keizerrijk
>>>>>>>>>>>>>>>
Deze persoon werd gestuurd door de koning om protestanten te straffen >>>>>>>>>
Deze persoon had als missie om het wereldrijk dat hij bezit katholiek te maken >>>>>>>>>
Deze persoon wilde de katholieke kerk veranderen  >>>>>>>>>
Filips II
Karel V
Willem v. Oranje
Hertog van Alva
Maarten Luther

Slide 42 - Sleepvraag

Deze slide heeft geen instructies

Oorzaak Opstand
Gevolg
Edelen waren ontevreden en wilden meer macht in het bestuur
4
De bloedraad wordt opgericht
5
Het vervolgen van de Protestanten door Filips II
1
Alva komt met een leger van 100.000 mannen naar de Nederlanden
2
De armoede die er voor zorgde dat men niet de hoge belastingen kon betalen
3

Slide 43 - Sleepvraag

Deze slide heeft geen instructies

We herhalen kort de vorige paragraaf. 
      
                          

Slide 44 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Bloedraad

Slide 45 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

De Bloedraad



De Raad van Beroerten was een bijzondere rechtbank, ingesteld op 20 september 1567 door de hertog van Alva namens koning Filips II. De Raad had tot doel iedereen te vonnissen die op een of andere manier had deelgenomen aan de opstanden van 1566-1567 die waren uitgelopen in de beeldenstorm. 

De Raad was wettig, de koning had het recht om hoogverraad en wat daaronder viel, door een speciale rechtbank te laten beoordelen. Bij de vonnissen van de Raad, die op degelijk onderzoek berustten, stond vooral het belang van de koning voorop. Op privileges werd bij het vonnissen niet gelet.

De Raad werd door het volk vanwege het grote aantal uitgesproken doodvonnissen ook wel Bloedraad genoemd. 

De Raad van Beroerten werd ingesteld in 1567 en opgeheven in 1576.
Voor het straffen van de schuldigen aan de Beeldenstorm, stelt Alva een rechtbank in: de Raad van Beroerte, die al snel 'Bloedraad' wordt genoemd.

Edelen, die volgens Alva een rol hadden gespeeld, maar niet waren gevlucht, werden opgepakt en geëxecuteerd.

Slide 46 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 47 - Video

Deze slide heeft geen instructies

De Nederlandse Leeuw in een drukpers aangedraaid door Alva, Granvelle en Margaretha van Parma terwijl Don Frederik de leeuw vasthoudt. Onder de omstanders die toekijken bevinden zich de paus en de koning van Spanje
Filips II, de koning van Spanje
De Paus
Margaretha van Parma, landvoogdes van de Nederlanden
Don Frederik, Spaanse legeraanvoerder en zoon van Alva
De Nederlandse Leeuw
De 'Pers van Verdrukking'
De hertog van Alva
De verscheurde privileges (rechten) van het land
De kapotte kroon van de leeuw
De 'gebroken vrijheid'
Kardinaal Granvelle, een belangrijke adviseur van Filips II

Slide 48 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 49 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Slide 50 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Slide 51 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies