2324_5V_12.1

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Paragraaf 1 Dierenwelzijn

Paragraaf 12.1 Het interne milieu

Periode 2

Hoofdstuk 12: Regeling intern milieu (longen, nieren, lever)

Hoofdstuk 13: Hormonen

Start PO 2 / Bewijs 3 :Eigen onderzoek (deadline 1 feb)

Doel 12.1

Je leert hoe regelkringen je interne milieu binnen grenzen houden

Homeostase

''Fysiologisch proces om een dynamisch evenwicht in stand te houden''

Regeling ligt bij het zenuw- en hormoonstelsel.

Regelkring

Negatieve terugkoppeling

Dynamisch evenwicht

VB: Temperatuurregulatie

Lichaamstemperatuur moet op peil gehouden worden --> Optimum enzymen oa

Hoe wordt de temperatuur in een huis constant gehouden?

Welke apparaten zijn betrokken, welke functie hebben die apparaten?

Regelkring

Negatieve terugkoppeling

Dynamisch evenwicht

20°C

Thermostaat

Thermometer

Ketel

Radiatoren

Lichaamstemperatuur kern

Norm: 37°C

Regelcentrum: Hypothalamus

Receptor: Hypothalamus

Effector: Kringspieren in de bloedvaten/ zweetklieren/ stofwisseling/ spieren

Effect: verhoging/ verlaging warmteverlies

Homeostase

Niet alleen temperatuur!

-Hormoonlevels (H4)

-Bloedsuikerspiegel (H12.2)

-Bloeddruk (H10)

Vaak dmv van een regelkring met negatieve terugkoppeling.

Lichaamstemperatuur schil

Norm: variabel

Regelcentrum: hypothalamus

Receptor: huid

Effector: kringspieren in de bloedvaten/ zweetklieren/ stofwisseling/ spieren

Effect: verhoging/ verlaging warmteverlies

Te koud/ te warm

Bij onderkoeling: enzymen werken trager, afweersysteem werkt niet meer goed, vitale organen raken verstoord.

Bij oververhitting: uitdroging, flauwvallen, nierschade.

Koorts

Reactie van je lichaam op een infectie.

Bij een infectie produceren witte bloedcellen cytokine (soort waarschuwingsstofje).

Cytokine beinvloed de hypothalamus -> de normtemperatuur wordt verhoogd. 

Bij een hogere temperatuur is er een hogere productie van afweerstoffen/ antistoffen.

Bloedsuikerspiegel

Cellen in de alvleesklier (eilandjes van Langerhans) kunnen insuline en glucagon afgeven aan het bloed. 

Insuline stimuleert de opname van glucose uit het bloed door lever- en spiercellen, in deze cellen wordt het omgezet naar glycogeen. 

Glucagon stimuleert levercellen tot afbraak van glycogeen en afgifte van glucose aan het bloed. Hiermee blijft de bloedsuikerspiegel tussen 5-7 mmol/L.

Teken een regelkring. Benoem norm, receptor, effector, regelcentrum, effect

Doel 12.1

Je hebt geleerd hoe regelkringen je interne milieu binnen grenzen houden

BINAS 87B Warmteregulatie

Begrippen 12.1

norm, regelkring, homeostase, dynamisch evenwicht, receptoren, effectoren, temperatuurzintuig, regelcentrum, temperatuurcentrum, negatieve terugkoppeling, kerntemperatuur, hypothalamus, schiltemperatuur, cytokine

Huiswerk

In de online methode.

Kies leerweg B.

11.1: alle vragen