4h-Literatur 1933-1945-Teil5-WeißeRose-Trümmerliteratur

1 / 27
volgende
Slide 1: Tekstslide
DuitsMiddelbare schoolhavo, vwoLeerjaar 4-6

In deze les zitten 27 slides, met tekstslides en 1 video.

time-iconLesduur is: 45 min

Onderdelen in deze les

Slide 1 - Tekstslide

Slide 2 - Tekstslide

pws Duits: schrijven in het Nederlands, presenteren in het Duits

Slide 3 - Tekstslide

Slide 4 - Tekstslide

Leerdoelen voor het maken van het SE 
(zie SE-reader): 
1) ik ken de hoofdstromingen uit de Duitse literatuur in de tijd van het Nationaalsocialisme ('33-'45) en kan over de boekenverbranding vertellen
2) ik weet wat de "Hitlerjugend" was
3) ik weet wie bij de "Die weiße Rose" hoorde en wat de leden van deze verzetsgroep deden
4) ik weet wat de "Trümmerliteratur" was en kan kenmerken noemen
5) ik kan korte Duitse literaire teksten uit de tijd van 1933-1945 en uit de "Nachkriegszeit" verklaren
6) ik kan vragen beantwoorden over de film "Sophie Scholl"


Slide 5 - Tekstslide

Hausaufgabe war:
- Seite 31-35: Inge Scholl "Die weiße Rose" (1947) 
=> wat vertelt Inge over haar ouders en Hans en Sophie?
=> hoe vonden de kinderen Scholl de Hitlerjugend?
=> waarom kreeg Hans twijfel  over de HJ?
Wir kontrollieren:
Reader, Seite 18

Slide 6 - Tekstslide

De leden l
Hans Scholl
*1918 †1943
liberaal/ christelijk
lid Hitlerjugend
Abitur - Wehrmacht -  Medicijnen
oprichter

Slide 7 - Tekstslide

De leden ll
Alexander Schmorell
* 1917 † 1943
 russisch-orthodox
Abitur - Wehrmacht -  Medicijnen
oprichter

Slide 8 - Tekstslide

De leden lll
Christoph Probst
*1919 †1943
Abitur - Militärdienst Luftwaffe - Medicijnen
21 jaar > Herta Dohrn,
3 kinderen


Slide 9 - Tekstslide

De leden lV
Sophie Scholl
zus van Hans
*1921 †1943
lid BDM
Abitur - kleuterleidster - RAD - studie bio + filosofie
Fritz Hartnagel

Slide 10 - Tekstslide

De leden V
Willi Graf
*1918 †1943
katholiek/ misdienaar 
weigerde Hitlerjugend
Abitur - RAD - Wehrmacht - Medicijnen


Slide 11 - Tekstslide

Slide 12 - Tekstslide

Slide 13 - Video

* Buch 'Die Weiße Rose' von Inge Scholl
* Filme 'Die Weiße Rose' (1982), 'Sophie Scholl - die letzten Tage' (2005)
*  Universität München: Dauerausstellung, Gedenktafel, ...
* in vielen Städten: Schulen, Straßen, Gebäude

Slide 14 - Tekstslide

Leerdoelen vandaag:
- ik weet wat de "Trümmerliteratur" was en kan kenmerken noemen
- ik kan korte Duitse literaire teksten uit de "Nachkriegszeit" verklaren 

Slide 15 - Tekstslide

Slide 16 - Tekstslide

Slide 17 - Tekstslide

Slide 18 - Tekstslide

Trümmerliteratur (Kahlschlagsliteratur): 
1945 – ungefähr 1955

1945, ook genoemd ‘Stunde Null’: 
verwerken van wat gebeurd is en opnieuw beginnen te bouwen op de puinhopen (Trümmer=puin) van Nazi-Duitsland.

Wat denk je: past de uitdrukking "Stunde Null"?

 

Slide 19 - Tekstslide

Taalgebruik
Taal in de Tweede Wereldoorlog:
  • Middel voor propaganda
  • Als wapen, aanvallend
  • Of juist niet: dubbele laag, dubbele betekenis
  • Erg beladen

Conclusie: Het moet anders - maar hoe dan?

Slide 20 - Tekstslide

Slide 21 - Tekstslide

Slide 22 - Tekstslide

Voorbeelden in de reader:
- Die weiβe Rose: Inge Scholl (1947).
- Inventur: gedicht van Günter Eich (geschreven 1945/1946 in een krijgsgevangenen kamp, gepubliceerd 1947).
- Todesfuge: gedicht van Paul Celan (Jood) over de holocaust/Auschwitz. Klik op de link en hoor Celan zijn eigen gedicht voorlezen: https://www.youtube.com/watch?v=gVwLqEHDCQE
- Drauβen vor der Tür: hoorspel/toneelstuk van Wolfgang Borchert (1947) over een soldaat die terugkomt naar huis na de oorlog. 

Slide 23 - Tekstslide

"Die Inventur" von Günter Eich (Reader, S. 22)
Dies ist meine Mütze,
dies ist mein Mantel,
hier mein Rasierzeug
im Beutel aus Leinen.
 
Konservenbüchse:
Mein Teller, mein Becher,
ich hab in das Weißblech
den Namen geritzt.
 
Geritzt hier mit diesem
kostbaren Nagel,
den vor begehrlichen
Augen ich berge.
 
Im Brotbeutel sind
ein Paar wollene Socken
und einiges, was ich
niemand verrate,

so dient es als Kissen
nachts meinem Kopf.
Die Pappe hier liegt
zwischen mir und der Erde.
 
Die Bleistiftmine
lieb ich am meisten:
Tags schreibt sie mir Verse,
die nachts ich erdacht.
 
Dies ist mein Notizbuch,
dies meine Zeltbahn,
dies ist mein Handtuch,
dies ist mein Zwirn.

Slide 24 - Tekstslide

Die Inventur (= de inventarisatie)
  • In hoeverre klopt de titel als je het vergelijkt met het gedicht?
  • Wat voor waarde heeft een conservenblikje voor een soldaat?
  • Wat voor bed heeft de soldaat?
  • Wat valt je op als je naar het taalgebruik kijkt?

Slide 25 - Tekstslide

Hausaufgabe:
- lees de reader zorgvuldig door (blz. 1 t/m 27)
- maak een mindmap en neem ze op donderdag mee (of schrijven op papier of met mindmap-app, bijv. MindMeister)
=> ik ga ze kopiëren en de mooiste ophangen in lokaal 116
=> je hebt al een belangrijke deel van de SE-voorbereiding gedaan

Slide 26 - Tekstslide

Slide 27 - Tekstslide