3.2 Bevolking, cultuur en demografie

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4,5

Benodigde voorkennis 

Je weet wat een Lorenz-curve weergeeft;
Je weet wat het demografisch transitie- model is;
Je weet de relatie tussen welvaart en de beroepsbevolking;
Je weet dat corruptie ontwikkeling remt;

Etnische groepen

Etnische verschillen in 
Brazilië te danken aan
kolonialisme, slavernij en
immigratie 

mestizering

Vermenging van verschillende bevolkingsgroepen. In Zuid-Amerika wordt ook vaak de volgende definitie gehanteerd: vermenging van indiaanse en Spaanse bevolkingsgroepen.

Etniciteit

idee van groepen mensen dat ze bij elkaar horen omdat ze dezelfde afkomst, cultuur, geschiedenis en gewoonten hebben.

Bevolkingsgroepen in Brazilië:

55% behoort tot 1 van de 4 verschillende etnische groepen:

Indigenas, Brancos, Pretos of Amarelos, Pardos of mulatten 

 

Etniciteit

In Brazilië wonen  verschillende etnische groepen.

Lees tekst etnische groepen en mestizering blz. 81. en 82

Geef de omschrijving over volgende groepen:

- Indigenas

- Pretos

- Brancos 

- Amarelos

- Pardos of mulatten 

Indigenas

• 305 volkeren
• verdeeld over 250 inheemse en grote stedelijke gebieden
• 270 verschillende talen

Leefgebieden indigenas

indigendas, oorspronkelijke bevolking

1 miljoen op een bevolking van 200 miljoen.

Pretos (negros)

- afstammelingen van ongeveer 4 milj. slaven 

- nu ongeveer 15 milj. in NO van Brazilië 

Brancos ( blanken)

- grootste etnische groep

- Nakomelingen van Portugezen kolonisten 

- 90 milj.

- wonen vooral in Z en ZO 

Amarelos (Aziaten)

- Komen vooral uit Japan 

- 2 milj. 

- wonen vooral in ZO

Pardos of Mulatten 

- Kinderen van een zwarte en een blanke ouder

- Ruim 40% van de bevolking behoort tot een 'gemengde bevolkingsgroep'. (80 milj)

- in het N en midden van Brazilië 

Hoe komt Brazilië aan zo'n diverse bevolkingssamenstelling?

Deel 2

Raciale verschillen in het dagelijkse leven

- Officieel > Brazilië heeft een raciale democratie. Elke bevolkingsgroep is gelijk en heeft evenveel te zeggen. 

- Discriminatie is verboden. 

- Schijn bedriegt echter.. 

Lees de tekst en schrijf 6 voorbeelden die leiden tot sociale ongelijkheden in Brazilië 

Raciale verschillen leiden tot sociale ongelijkheid

• Afro-Brazilianen voelen zich 'anders' behandeld door blanken
• Afro-Brazilianen verdienen de helft minder dan een blanke.
• Veel banen voor hoge opgeleiden zijn in handen van blanken.
• Kinderen van blanke ouders gaan naar privéscholen en de kinderen van Afro-Brazilianen naar staatsscholen.
• Ook ruimtelijke segregatie= raciale of etnische segregatie.
• Afro-Brazilianen zijn minder actief in de politiek  en ook minder zichtbaar in bijv. televisieprogramma's

(On)gelijkheid 

In een land van migranten is iedereen gelijk. 

Discriminatie (Hoogopgeleid - Laagopgeleid) 

                              (Blank - Zwart) 

Verschillen in inkomsten door verschillen in onderwijs 

Op weg naar meer gelijkheid

• Universiteiten moeten meer dan 40% van hun plekken beschikbaar stellen voor Afro-Brazilianen.
• tussen 2000 en 2010 was er sprake van economische groei. De overheid gaf hulp sociale ongelijkheid nam af.
• in de telenovelas zijn meer rollen voor Afro-Brazilianen

Bevolkingsgroei:

Welke 2 soorten groei te zien?

 Natuurlijke bevolkingsgroei:

Geboorte-sterfte (promille)

Sociale bevolkingsgroei:

immigratie-emigratie

spreiding bevolkingsgroepen

huwelijksvruchtbaarheid per regio

Wat is de verklaring voor de verschillen in geboortecijfer?

• Brancos
• Indigenas
• Pretos en Pardos

• Brancos behoren tot sociaaleconomisch hogere klasse dus lager geboortecijfer.

• Indigenas, traditionele leefwijze, geen toegang tot anticonceptie dus hoger geboortecijfer
  

• Pretos en Pardos, minst welvarend dus hoger geboortecijfer.

Demografische transitie

Van hoge geboorte-en sterftecijfers naar lage geboorte-en sterftecijfers. 

Oorzaken:

• Braziliaanse vrouwen opgeleid
• Afname armoede
• Toegang tot anticonceptie

Demografische druk

Verhouding tussen niet-productieve: 0-19 jaar en 65+

en de productieve:

20-64 jaar.

Demografische druk is laag.

Wat zal er met de druk gebeuren in de toekomst?

Bevolkingsgroei 

Natuurlijke bevolkingsgroei 

Demografische druk

Nu 8% ouderen, in de toekomst waarschijnlijk 20%. 

Afname geboortecijfer heeft hier een grote invloed op! 

Hoge groene druk

1. Hoog percentage 0 - 20
2. Laag percentage 0 -20
3. Kleine beroepsbevolking
4. Vergrijzing

Vergrijzing

1. Laag percentage 65+
2. Laag percentage 0 -20
3. Kleine beroepsbevolking
4. Hoog percentage 65+

Wat is de grootste
bevolkingsgroep in Brazilië?

1. Blancos
2. Pretos
3. Pardos
4. Amarelos

Hoe noem je een mixje van een 'blanke' en een inheemse inwoner?

1. Mulat
2. Afro-Braziliaan
3. indigenas
4. Mesties

Wat is de belangrijkste oorzaak van de snelle natuurlijke bevolkingsgroei?

1. Daling geboortecijfer
2. Toename geboortecijfer
3. Daling sterftecijfer
4. Toename sterftecijfer

Aan de slag

 (pagina 86)

4a, 5, 6ad, 7, 8, 9