Besturingstechniek - Les 5 - Elektrische besturing + Combinaties

• Voeding
• MBO
• Studiejaar 2

Besturingstechniek - Les 5

Besturingstechniek - les 5

Planning lessen Besturingstechniek - ZwoVt4.2 - Periode 5

Les 1 - Inleiding, kennismaking besturingstechniek in het algemeen   

Les 2 - Uitvoeringsorganen en toepassingen in de praktijk

Les 3 - Signaalgevers en toepassingen in de praktijk

Les 4 - Pneumatische besturing

Les 5 - Elektrische besturing + Combinaties

24 juni - Inleveren Portfolio Besturingstechniek (verzamelwerk/foto's/beschrijvingen)

28 juni - Mondelinge toets Besturingstechniek   

Besturingstechniek - Les 5

Leerdoelen les 5 - Elektrische besturing + Combinaties

• Jij kunt de vier elektrische basisschakelingen onderscheiden:
  

        - JA-functie;
        - NIET-functie;
        - EN- functie;
        - OF-functie.

• Jij kunt een waarheidstabel maken van alle mogelijke combinaties van de schakelstanden van de signaalgevers.
• Jij kunt de onderdelen van een (gecombineerde) installatie benoemen.
• Jij kunt de werking van een (gecombineerde)  installatie uitleggen.

Elektrische besturing

Wat is elektriciteit?

In ons dagelijks leven is elektriciteit onmisbaar geworden.

Veel installaties bestaan uit elektrische componenten. Ook besturingen van installaties zijn vaak elektrisch.

Elektriciteit is een vorm van energie.

Elektrische besturing

Spanning

Tussen de + en de - van een voeding

staat een elektrische spanning, 

uitgedrukt in volt (V).

Elektrische besturing

Stroom

Als de lamp brandt, loopt er een

elektrische stroom door de draden. 

De eenheid van stroom is ampère 

(afgekort: A).

Elektrische besturing

Om iets te laten werken op elektriciteit is een gesloten stroomkring.

Elektrische besturing

Als stroom steeds in dezelfde richting door 

de stroomkring loopt spreken we van 

gelijkstroom. Een accu en batterij zijn 

hier voorbeelden van.

Bij wisselstroom wisselt de + en de - telkens. 

Bij de gewone 220 V-aansluiting wisselt de

stroomrichting 100 keer per seconde, er zijn

dan dus 50 periodes per seconde (50 Hertz)

Elektrische besturing

Elektromagneet

Als een elektrische stroom door een 

spoel, spiraalvormig gewonden koper-

draad, loopt blijkt dat de spoel 

magnetisch zal worden en dus metalen

voorwerpen kan aantrekken.

Zonder stroom door de windingen is er

geen magnetisch veld.

Elektrische besturing

Elektrische signaalgevers en uitvoerorganen

Elektrische signaalgevers en uitvoerorganen hebben steeds twee mogelijke schakelstanden. Deze standen worden gecodeerd met 0 en 1.

Elektrische besturing - Ja

JA-functie

Een maakcontact, maakt contact als het bediend wordt.

De schakeling werkt als volgt:

- schakelaar s niet bediend   --> lamp L UIT

- schakelaar s wel bediend    --> lamp L AAN

Elektrische besturing - Ja

JA-functie

De waarheidstabel en schakelformule van de JA-functie.

Elektrische besturing - NIET

NIET-functie

Een verbreekcontact,verbreekt het contact als het bediend wordt.

De schakeling werkt als volgt:

- schakelaar p niet bediend --> lamp L  AAN

- schakelaar p wel bediend  --> lamp L UIT

Elektrische besturing - NIET

NIET-functie

De waarheidstabel van de NIET-functie.

p	L
0	1
1	0

Elektrische besturing - EN

EN-functie

De elektrische schakeling heeft twee maakcontacten

in serie (achter elkaar) geschakeld. 

De werking is als volgt: 

Alléén als we beide contacten (a èn b) bedienen,

dan is de stroomkring gesloten en is de lamp AAN. 

In de andere drie gevallen blijft de lamp UIT.

Elektrische besturing - EN

EN-functie

De waarheidstabel van de EN-functie. 

Elektrische besturing - OF

OF-functie

De elektrische schakeling heeft twee maakcontacten

parallel (naast elkaar) geschakeld. 

De signaallamp L brandt als één van beide maak-

contacten wordt bediend, of als beide contacten

worden bediend. 

De lamp is alléén uit als géén van beide  contacten

wordt bediend. 

Elektrische besturing - OF

OF-functie

De waarheidstabel van de OF-functie.

Elektrische besturing

Combinaties

Besturingstechniek - Combinaties

In voorgaande lessen hebben we stuurkringen behandeld die geheel pneumatisch of geheel elektrisch zijn. 

In de moderne installaties vinden we meestal combinaties van verschillende technieken.

Wij zullen vooral kijken naar elekto-pneumatische stuurkringen met elektrische besturing en pneumatische uitvoerorganen.

Besturingstechniek - Combinaties

Gecombineerde stuurkring

met elektrische en 

pneumatische componenten.

Besturingstechniek - Combinaties

Elektro-pneumatische schakelingen hebben altijd te maken met twee verschillende schema's.

- pneumatisch schema: met het uitvoerorgaan en hoofdschakelelement

- elektrisch schema: met de elektrische besturing, elektrische signaalgevers en spoelen van de elektrische 5/2-ventielen.

Besturingstechniek - Combinaties

Gecombineerde basisfuncties

a. Welke basisfuncties kun je herkennen?

b. Hoe werkt deze installatie?

Besturingstechniek - Combinaties

Besturingstechniek - Combinaties

a. Welke basisfuncties zijn hier te 

herkennen?

b. Hoe werkt deze installatie?

c. Wat is de waarheidstabel voor deze

installatie?

Besturingstechniek - Combinaties

Besturingstechniek - Combinaties

a. Welke basisfuncties zijn hier te 

herkennen?

b. Wat is de waarheidstabel voor deze

installatie?

Besturingstechniek - Combinaties

Besturingstechniek - Combinaties

Welke onderdelen zie je in 

deze installatie?

Hoe werkt deze schakeling?

Besturingstechniek - Combinaties

Besturingstechniek - Combinaties

Besturingstechniek - Combinaties

Besturingstechniek - Combinaties

Besturingstechniek - Combinaties

Elektrische terugmelding

Vaak worden signaalgevers gebruikt om de eindstanden van de zuiger in een pneumatische cilinder waar te nemen en terug te melden aan de besturing. De meest toegepaste signaalgevers daarvoor zijn reed-contacten en magneetcontacten.

Besturingstechniek - Combinaties

Elektrische terugmelding

Deze elektrische signaalgevers geven elektrische signalen aan de besturing. Op deze manier kunnen elektro-pneumatische installaties gemaakt worden met een vaste volgorde-beweging. 

Besturingstechniek - Combinaties

Besturingstechniek - Combinaties

Benoem de onderdelen in deze

installatie.

Leg de werking van deze 

installatie uit.

Besturingstechniek - Combinaties

Oefenvragen

Mocht je nog willen oefenen kijk dan in de LessonUp-les:

8a - Vragen - Kennis testen

8B - Antwoorden - Kennis testen

Besturingstechniek - Les 5

Leerdoelen les 5 - Elektrische besturing + Combinaties

• Jij kunt de vier elektrische basisschakelingen onderscheiden:
  

        - JA-functie;
        - NIET-functie;
        - EN- functie;
        - OF-functie.

• Jij kunt een waarheidstabel maken van alle mogelijke combinaties van de schakelstanden van de signaalgevers.
• Jij kunt de onderdelen van een (gecombineerde) installatie benoemen.
• Jij kunt de werking van een (gecombineerde)  installatie uitleggen.

Huiswerk en Toetsopdracht

24 juni - Inleveren Portfolio Besturingstechniek (verzamelwerk/foto's/beschrijvingen)

28 juni - Mondelinge toets Besturingstechniek.

Hierbij maken we o.a. ook gebruik van je ingeleverde portfolio Besturingstechniek.