Darmkanker

• GZHK
• MBO
• Studiejaar 1-3

Bevolkingsonderzoek

Darmkanker

Bevolkingsonderzoeken

De overheid biedt binnen het Nationaal Programma  Bevolkingsonderzoek negen verschillende bevolkingsonderzoeken aan. Zes van deze screenings worden tijdens de zwangerschap of net na de geboorte aangeboden. De andere drie zijn de bevolkingsonderzoeken naar kanker (baarmoederhalskanker, borstkanker en darmkanker).

Wat is het doel van een bevolkingsonderzoek?

1. Bevolking laten groeien
2. Verhogen van belastinginkomsten
3. Vroegtijdige opsporing van ziekten
4. Vroegtijdig opsporen van virussen

Doel bevolkingsonderzoek

Het doel van een bevolkingsonderzoek is om bepaalde ziekten of aandoeningen vroegtijdig op te sporen bij grote groepen mensen, zodat behandeling op tijd kan beginnen en ernstige gevolgen kunnen worden voorkomen. 

Preventie

Preventie betekent voorkómen dat een ziekte en/of beperking ontstaat.

Er bestaan verschillende vormen van preventie.

Als je, zoals bij bevolkingsonderzoeken, ziekten in een vroeg stadium opspoort,  doe je aan secundaire preventie.  
Weten jullie de andere vormen van preventie nog?

.  

Primaire preventie

Secundaire preventie

Tertiaire preventie

Quartenaire preventie

Voorkomen van complicaties en ziekteverergering bij patiënten

Voorkómen dat een ziekte ontstaat

Voorkómen dat mensen onnodig zorg ontvangen en/of afhankelijk worden van zorg en de eigen regie verliezen.

Vroege opsporing van ziekten en risicofactoren van ziekten

Feiten en weetjes

• Darmkanker is een van de meest voorkomende kankersoorten
  
  
• Ieder jaar krijgen ongeveer 12.000 mensen darmkanker en overlijden bijna 4.500 personen aan darmkanker
  
  
• Darmkanker komt het meest voor bij mensen tussen de 55 - 75 jaar (85%)

Risicofactoren

• Als darmkanker bij een naast familielid is gevonden voor het 50e levensjaar
• Chronische darmontsteking
• Roken en alcohol
• Overgewicht
• Ongezonde voeding
• Te weinig bewegen

• Bedoeld om darmkanker zo vroeg mogelijk te ontdekken, nog voordat iemand klachten heeft.
• Voor iedereen van 55 t/m 75 jaar
• Deelname is vrijwillig
• Eenvoudige ontlastingstest (iFOBT) voor het aantonen van bloed in de ontlasting (occult bloed)
• Vroegtijdige opsporing kan levens redden!

Wat is occult bloed?

1. Helderrood bloed in de ontlasting
2. Donkerrood bloed in de ontlasting
3. Bloed dat met het blote oog niet te zien is
4. Bloed met magische eigenschappen

Waarom is het bevolkingsonderzoek darmkanker alleen voor mensen tussen de 55 en 75 jaar?

Waarom is het bevolkingsonderzoek darmkanker alleen voor mensen tussen de 55 en 75 jaar?

• Tussen 55 en 75 jaar is de kans het grootst dat iemand darmkanker krijgt waaraan hij of zij ook overlijdt.

• Boven de 75 jaar groeit een tumor meestal heel langzaam. Het kan zijn dat je darmkanker tijdens het bevolkingsonderzoek ontdekt waar je anders nooit last van gehad zou hebben
  

• Poliepen en darmkanker komen vaker voor bij mensen die ouder zijn dan 55 jaar.

iFOBT

• iFOBT staat voor Immunochemische Fecaal Occult Bloed Test.
   
• Het is een medische test die wordt gebruikt om occult bloed in de ontlasting op te sporen.
  
  
• Deze test wordt het meest gebruikt bij darmkankeronderzoek
  
  
• Reageert alleen op menselijk bloed

Voordelen iFOBT

• Relatief eenvoudig: deelnemer hoeft 'alleen' wat ontlasting op te vangen

• Goedkoop

Nadelen iFOBT

Toch zijn er een aantal aandachtspunten waar je rekening mee moet houden, voordat je de test gaat doen.

Waar of niet waar?

Het gebruik van antistollingsmedicijnen kan tot een positieve iFOBT-uitslag leiden

1. Waar
2. Niet waar

De gevoeligheid van de iFOBT neemt af als de test vaker wordt gedaan.

1. Waar
2. Niet waar

Bij hemorroïden kun je de test gewoon doen

1. Waar
2. Niet waar

Foutbronnen

• Het gebruik van antistollingsmedicijnen kan tot een positieve iFOBT-uitslag leiden
  
• Bij hemorroïden (aambeien) is het raadzaam om te wachten met de uitvoering van de iFOBT tot het bloedverlies over is.
  
• Bij diarree wordt aangeraden om te wachten met de uitvoering van de iFOBT tot de diarree over is.
  

Wist je dat:

Er nog een paar dingen zijn die je niet mag doen voordat je de test gaat doen?

Wat mag je niet doen voor de test?

1. Tanden poetsen
2. Tandenstoker gebruiken
3. Rood vlees eten
4. Alle antwoorden zijn goed

Vervolg wat mag je niet doen voor de test

Het bloed dat je doorslikt heeft invloed op de uitslag van het onderzoek. Vandaar dat je voorzichtig moet zijn met tandenpoetsen en tanden stoken. 

Ook kun je beter geen rood vlees eten.

De poeptest: wat heb je nodig?

De uitslag

Er is geen vervolgonderzoek nodig: als je over 2 jaar nog geen 76 bent krijg je weer een uitnodiging voor het bevolkingsonderzoek

Er is vervolgonderzoek nodig: er is bloed in de ontlasting gevonden

Geen uitslag bekend: hiervoor kunnen verschillende redenen zijn. Je krijgt dan het verzoek om opnieuw de ontlastingstest uit te voeren.

Wat kan er aan de hand zijn als er bloed in je ontlasting is gevonden?

1. Poliepen
2. Darmkanker
3. Andere oorzaak
4. Alle antwoorden zijn goed

Vervolgonderzoek

• Coloscopie --> inwendig kijkonderzoek van de dikke darm met een endoscoop
  
  
• CT scan, MRI scan
  
  
• Bloedonderzoek (tumormarkers)

Uitslag vervolgonderzoek

Gelukkig gaat het in de meeste gevallen om één en/of meerdere poliepen die gevonden zijn, die tijdens de coloscopie verwijderd worden.

Helaas wordt bij er soms toch darmkanker ontdekt of een voorstadium van darmkanker

Preventie

• Gezond, gevarieerd en vezelrijk eten
• Regelmatig sporten en voldoende bewegen
• Afvallen