4,1: Lodewijk XIV, een absoluut heerser

Welkom in de geschiedenisles!
1 / 29
volgende
Slide 1: Tekstslide
GeschiedenisMiddelbare schoolhavoLeerjaar 2

In deze les zitten 29 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 1 video.

time-iconLesduur is: 45 min

Onderdelen in deze les

Welkom in de geschiedenisles!

Slide 1 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 2 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 3 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 4 - Tekstslide

H2C
Wat gaan we doen vandaag?
  • Lesdoelen
  • Lodewijk XIV, een absoluut heerser
  • Opdrachten
  • Afsluiting  

Slide 5 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Lesdoelen
Aan het eind van deze les:

  • Kun je beschrijven hoe Lodewijk XIV Frankrijk bestuurde in 17de eeuw.

  • Kun je uitleggen hoe Colbert de handel en wetenschap in Frankrijk probeerde te bevorderen.

  • Kun je verklaren waarom Lodewijk XIV het edict van Nantes ongeldig verklaarde.

  • Kun je uitleggen wat de gevolgen waren van Lodewijk XIV zijn maatregelen.


Slide 6 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Wat zou jij doen als je alle macht in de wereld had?

Slide 7 - Woordweb

Deze slide heeft geen instructies

(2) Wat is het verband tussen de afbeelding en het absolutimse?
Het kostuum van Lodewijk XIV in het Ballet de la Nuit.
De beroemdste dans van Ballet de la Nuit portretteert Lodewijk XIV als Apollo de Zonnekoning.
Tekening van Henri de Gissey, 1653.


Slide 8 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

La Fronde
Lodewijk XIV werd koning toen hij pas vijf jaar oud was.
De hoge Franse adel en de stad Parijs probeerde van de situatie gebruikt te maken om meer invloed te krijgen op het bestuur van het land. Troepen van de hoge edelen raakten onder de muren van Parijs slaags met die van de koning. Op de achtergrond zie je de Bastille (gevangenis). Anomiem schilderij uit 1659.

Slide 9 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

De Zonnekoning







  • Lodewijk XIV (1638-1715) werd één van de machtigste koningen van Frankrijk
  • Hij werd koning toen hij 5 jaar was. Tot zijn 23e werd Frankrijk daarom bestuurd door eerste minister Mazarin. Mazarin zorgde ervoor dat iedereen naar Lodewijk zou luisteren en dat hij de absolute macht had...

Lodewijk XIV, portret in het Louvre door Hyacinthe Rigaud, 1701.

Slide 10 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies





L'État, c'est Moi








...De wil van de koning is dus wet. Dit noem je absolutisme

  • Lodewijk XIV was een Franse koning met absolute macht. De geestelijken en de adel hebben dus niks meer te vertellen
  • De macht van de koning is door god gegeven: droit divin (goddelijk recht)
  • Zo hoeft dus ook niemand aan de koning te twijfelen...

Slide 11 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies


Hoe dan...?

  • De koning bepaalde zelf (zonder overleg met de adel) voortaan alle wetten en deze golden voor het hele land.
  • ''Lettre de Cachet''
  • Lodewijk versterkt het leger met soldaten die bij hem zelf in dienst zijn. 
  • De adel moest voortaan in het koninklijk paleis Versailles wonen, zodat hij ze goed in de gaten kon houden.
Mensen die zich niet aan de regels van de koning hielden konden een Lettre de Cachet krijgen. Dit is een brief met koninklijke zegel, de ontvangen hiervan komt zonder ''echte'' reden in de gevangenis terecht.

Een voorbeeld:
De rijke minister van financiën Fouquet kreeg er een in 1661.
Zijn misdaad? Hij had de koning zijn eigen paleis aangeboden om te gebruiken als feestzaal. De koning zag dit als belediging en zag Fouquet als concurrent. Hij sloot hem om, nam al zijn bezittingen in en organiseerde een groot feest om te laten zien wie er de beste was...


Het kostuum van Lodewijk XIV in het Ballet de la Nuit.
Lodewijk XIV dans Le Ballet de la nuit. Het ballet werd gechoreografeerd in 1653. Het was belangrijk omdat Lodewijk XIV zijn debuut (eerste keer meedoen) maakte aan het hof. Dit hofballet duurde 12 uur, beginnend bij zonsondergang en duurde tot in de ochtend, en bestond uit 45 dansen. Lodewijk XIV verscheen in 5 van hen. De beroemdste dans van Ballet de la Nuit portretteert Lodewijk XIV als Apollo de Zonnekoning.
Tekening van Henri de Gissey, 1653.


Slide 12 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 13 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Versailles





    • Versailles is een gigantisch paleis vlakbij Parijs.
    • Alle ministers en de adel verbleven hier, Zo kon Lodewijk XIV ze goed controleren.
    • Versailles is de hoofdzetel van het Absolutisme.
    • Dagelijks leefden hier 3000 tot 10.000 hovelingen!
    • Tegenwoordig is het een museum (met 5 miljoen bezoekers per jaar)

    Slide 14 - Tekstslide

    Deze slide heeft geen instructies

    Pak je smartphone of tablet en klik op de link om het paleis van Versailles van binnen te bekijken!

    De bouw van Versailles koste volgens Voltaire een enorme 500 miljoen Livres (dat is ongeveer

    Slide 15 - Tekstslide

    https://www.youtube.com/watch?v=zdYeG4eZNpQ
    Meer geld genereren







    • Colbert ging als minister van financiën proberen de staatskas vergroten en Frankrijk machtiger maken.
    • 2 doelen te bereiken:
    1. Fransen moesten meer gaan verdienen, zodat ze meer belasting konden betalen. (staatsfabrieken)
    2. Innen belastingen verbeteren voor meer geld in staatskas, belastinginners moesten minder geld in eigen zakken steken. (intendanten/30 tirannen).

    • Dit probeert hij te bereiken met onder andere het mercantilisme .


    Portret Jean-Baptiste Colbert door Claude Lefèbvre, 1666.

    Slide 16 - Tekstslide

    Deze slide heeft geen instructies

    Edict van Nantes









    • Het Edict van Nantes werd ongeldig verklaard (1685), de Franse protestanten ( hugenoten ) verliezen hun rechten:
    1. hadden geen vrijheid van godsdienst meer, iedereen moest katholiek zijn.
    2. ze mogen niet alle beroepen meer uitoefenen,
    3. gedwongen om soldaten in huis te nemen (soldaten stalen en  maakten huizen kapot.)

    • 200.000 Hugenoten vluchten het land uit.
    Edict van Nantes, 1598.
    Door dit document gunt de Franse koning Hendrik IV Hugenoten (protestanten) een aantal belangrijke rechten zoals:
    1. gewetensvrijheid in heel Frankrijk,
    2. recht godsdienstoefeningen te houden in.

    Slide 17 - Tekstslide

    https://historiek.net/edict-van-nantes-1598/5395/
    Verklaar waarom Lodewijk XIV het edict van Nantes introk

    Slide 18 - Open vraag

    Deze slide heeft geen instructies

    Absolutistische maatregelen
  • Ambtenaren in dienst met veel bevoegdheden (edelen minder macht)
  • Versailles: machtscentrum
  • Eigen leger
  • Alleen katholiek geloof toegestaan-> einde edict van Nantes /Hugenoten vervolgen.
  • Centrale belastingen 
  • Oorlog en hof kosten veel geld =>minister Colbert bedenkt het mercantilisme  
  • Koninklijke academies om kunst en wetenschap te controleren
  • Slide 19 - Tekstslide

    Deze slide heeft geen instructies

    Gevolgen van absolutistische maatregelen
    Voordelen
    • De edelen waren politiek gezien ''uitgeschakeld''.
    • De belasting inning was verbetert en de economie moderner gemaakt (deze bracht meer op)
    • Op gebied van kunst en cultuur was de Franse koning en voorbeeld geworden voor veel koningshuizen in Europa.
    Nadelen
    • Veel belastinggeld werd weggegooid aan oorlogen en onnodige persoonlijke projecten van de koning.
    • Hugenoten werden streng vervolgd.
    • Soldaten plunderde vaak huizen van gewone burgers.
    • Het volk werd langzaam maar zeker steeds ontevredener...

    Slide 20 - Tekstslide

    Deze slide heeft geen instructies

    Opdrachten
    Paragraaf 4,1 – Lodewijk XIV, een absoluut heerser
    Opdrachten:  2, 3, 4, 5,
    LB blz.80 en 81
    WB blz. 92 t/m 94

    Klaar? 
    Zet deze opdrachten in je planner!

    Slide 21 - Tekstslide

    Deze slide heeft geen instructies

    Afsluiting
    Aan het eind van deze les:

    • Kun je beschrijven hoe Lodewijk XIV Frankrijk bestuurde in 17de eeuw.

    • Kun je uitleggen hoe Colbert de handel en wetenschap in Frankrijk probeerde te bevorderen.

    • Kun je verklaren waarom Lodewijk XIV het edict van Nantes ongeldig verklaarde.

    • Kun je uitleggen wat de gevolgen waren van Lodewijk XIV zijn maatregelen.


    Slide 22 - Tekstslide

    Deze slide heeft geen instructies

    Fijne dag!

    Slide 23 - Tekstslide

    Deze slide heeft geen instructies

    Waarom moest de adel rondom het paleis gaan wonen?

    Slide 24 - Open vraag

    Deze slide heeft geen instructies

    Van wie is het paleis van Versailles
    A
    Napoleon
    B
    Lodewijk XVI
    C
    Lodewijk XIV
    D
    Mark Rutte

    Slide 25 - Quizvraag

    Deze slide heeft geen instructies

    Welk begrip past het best bij de manier van regeren van Lodewijk XIV?
    A
    Absolutisme
    B
    Democratie
    C
    Centralisatie
    D
    Vrijheid

    Slide 26 - Quizvraag

    Deze slide heeft geen instructies

    Wat is geen kenmerk van het absolutisme onder Lodewijk XIV?
    A
    Er komen hervormingen in de economie
    B
    Het Edict van Nantes wordt ingetrokken
    C
    De adel kwam in Versailles wonen
    D
    Er werden weinig oorlogen gevoerd

    Slide 27 - Quizvraag

    Deze slide heeft geen instructies

    Waarom liet Lodewijk XIV alle adel bij hem in Versailles wonen?
    A
    Hij wilde veel mensen om zich heen hebben omdat hij zich anders eenzaam voelde.
    B
    Hij wilde dat alle adel samen was zodat ze zich konden verdedigen tegen de revolutie.
    C
    Hij vertrouwde de adel niet en wilde ze goed in de gaten kunnen houden.

    Slide 28 - Quizvraag

    Deze slide heeft geen instructies

    Stelling: In de tijd van Lodewijk XIV was er godsdienstvrijheid.
    A
    Juist
    B
    Onjuist

    Slide 29 - Quizvraag

    Deze slide heeft geen instructies