Les 1.2: Wat is een democratie en een rechtsstaat?

• LOB
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 2

Welkom!

Neem rustig plaats en leg laptop alvast op tafel

LAO

Maris College - Klas 2 - vmbo 

LOA jaar 2

Vandaag

• Terugblik
• Klassenregels
• Woordweb rechtsstaat
• Rechtsstaat
• Filmopdracht
• Aan de slag!
• Afsluiting

Terugblik

• Wat hebben we vorige week besproken?
  
  
• Wat is het verschil tussen een democratie en dictatuur?
  
  
• Wat is een democratie?
  
  

Klassenregels

• We gaan respectvol met elkaar om
• We praten niet door elkaar heen
• Als we iets willen zeggen, steken we onze vinger op
• We eten en drinken niet in de klas
  
• We hebben geen jas/pet aan in de klas
• We komen voorbereid naar de lessen
• Bij binnenkomst leggen we onze boeken op tafel
• Als we het lokaal verlaten, schuiven we onze stoel netjes aan

Wat is een rechtsstaat?

Rechtsstaat

• De Nederlandse staat is een rechtsstaat
  
  
• Vrijheid
• Rechtszekerheid
• Rechtsgelijkheid
  
  
• Iedereen moet zich houden aan het Nederlandse recht
  
  
• Burgers, organisaties en overheid
• Burgers worden beschermd tegen de overheid

De rechtsstaat

De Grondwet

De overheid moet zich aan de wet houden.

Trias Politica:

regering, parlement en rechters

Objectieve beoordeling

Onafhankelijke rechters

1. De basis voor de Nederlandse rechtsstaat is De Grondwet. Hierin staan de rechten en de plichten van de koning, de regering, het parlement, maar ook die van de burgers. Denk bijvoorbeeld aan Artikel 1: Gelijke behandeling en discriminatieverbod, waarin wordt uitgelegd dat iedereen gelijk is en dat het verboden is om te discrimineren. 
   
   
2. De overheid moet zich ook aan de wet houden. Je kunt een rechtszaak beginnen tegen de overheid en deze kan je ook winnen. De wet beschermt jou op deze manier tegen de overheid.
   
   
3. De macht in Nederland is verdeeld en niet bij één persoon of partij. De regering en het parlement  kunnen wetten maken en controleren elkaar, waardoor niemand te veel macht krijgt. Rechters controleren ook, maar kunnen geen wetten maken. Dit noemt met de Trias Politica.
   
   
4. Je kan morgen niet worden veroordeeld voor iets wat je doet wat vandaag niet strafbaar is. Ook kan je niet worden veroordeeld voor iets waarvoor iemand anders is vrijgesproken. Dit is een objectieve beoordeling.
   
   
5. Nederlandse rechters zijn onafhankelijk. De rechter kan niets veranderen aan de inhoud van de wet en hij mag geen lid zijn van het parlement of de regering. Een uitspraak mag nooit gebaseerd zijn op een mening, maar moet altijd gebaseerd zijn op feiten. 

Een eerlijk proces

De rechtsstaat staat dus voor een eerlijk proces: je wordt objectief beoordeeld, er wordt door meerdere mensen zorgvuldig gekeken naar de bewijzen, feiten en argumenten en op basis daarvan wordt een oordeel gegeven. 

Hoe belangrijk vinden jullie zo'n eerlijk proces? Verdient iedereen een eerlijk proces?

De rechtsstaat staat dus voor een eerlijk proces: je wordt objectief beoordeeld, er wordt door meerdere mensen zorgvuldig gekeken naar de bewijzen, feiten en argumenten en op basis daarvan wordt een oordeel gegeven. 

Hoe belangrijk vinden jullie zo'n eerlijk proces? Verdient iedereen een eerlijk proces?

Film

Op de volgende dia komt een filmpje waarin het belang van de rechtsstaat naar voren komt: 

• Pak pen en papier
• De docent zet het filmpje soms op pauze
• Jij schrijft telkens op wat er volgens jou gaat gebeuren

Ga hier met de klas in discussie. Op de volgende dia komt een filmpje waarin de essentie van de rechtsstaat naar voren komt: niet voor eigen rechter spelen, niet meteen oordelen.

Aan de slag!

Wat: Je gaat een poster maken in Canva over de vijf kenmerken van een rechtsstaat. Je legt de vijf kenmerken kort uit

Hoe: In Canva

Hulp: In tweetallen

Tijd: 20 minuten

Klaar? Plak bij de voordelen en nadelen een bijpassend plaatje

Helemaal klaar?

Geef je LAO document een mooi voorblad met:

Naam

Klas

Docent

Datum

Afsluiting

Wat hebben we deze les geleerd?

Volgende les