Blok 3 week 2 Thema 2 H1 lezen

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

Thema 2, H1 lezen

Periode 3

Week 1: gesprekken voeren

Week 2: lezen 

Week 3: lezen

Week 4: luisteren

Week 5: voorbereiding toets

Week 6: toets

Week 7: taalverzorging

Week 8: taalverzorging

Week 9: schrijven

Week 10: inhaalweek

Vorige hoofdstuk 'lezen'

• tekstdoelen: informeren, overtuigen, instrueren
• tekstsoorten
• globaal lezen

Deze les

• intensief lezen
• indeling van een tekst: inleiding - kern - slot 
• samenhang: signaalzinnen en signaalwoorden
• geconcentreerd lezen

Wat betekent 'intensief lezen'?

Theorie 1 -Een tekst intensief lezen

Intensief lezen: 

• Je leest de tekst nauwkeurig om te achterhalen waar de tekst precies over gaat. 
• Dit doe je bijvoorbeeld als je een studieboek leest, als je informatie leest om een presentatie voor te bereiden of als je vragen moet beantwoorden tijdens het examen.

Wat bedoelen we met het middenstuk van een tekst?

Theorie 2 -De indeling van een tekst

Een tekst bestaat uit een inleiding, middenstuk en een slot.

De inleiding:

•  Is het begin van een tekst. 
• In de inleiding wordt de aanleiding verteld.
•  In de inleiding kondigt de schrijver het onderwerp aan. 
• De schrijver probeert de lezer nieuwsgierig te maken naar de rest van de tekst. 
• Soms geeft de schrijver in de inleiding aanwijzingen voor wat hij in de tekst gaat behandelen.
  

Theorie 2 -De indeling van een tekst

Middenstuk:

• Wordt het onderwerp stap voor stap uitgewerkt. 
• De schrijver bekijkt bijvoorbeeld het onderwerp van verschillende kanten of hij onderbouwt een standpunt met argumenten. 
• Om ervoor te zorgen dat het middenstuk van de tekst begrijpelijk en overzichtelijk is, deelt de schrijver zijn tekst op in alinea’s en maakt hij soms gebruik van tussenkopjes.

Slot:

• In het slot sluit de schrijver de tekst af. 
• Hij doet dat bijvoorbeeld door een samenvatting van de tekst te geven of een conclusie te trekken. 
• Hij kan de lezer ook aansporen iets te doen met de informatie uit de tekst.

Wat staat er in de inleiding van een tekst?

Wat is de bedoeling van een slot?

1. De tekst afsluiten en een samenvatting geven
2. Nieuwe informatie toelichten
3. Het onderwerp uitdiepen
4. Conclusie trekken

Uit hoeveel alinea's bestaat een tekst minimaal?

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

Theorie 3- Samenhang

Signaalzinnen en signaalwoorden

Een tekst is niet zomaar een verzameling zinnen en alinea’s.

Een schrijver maakt gebruik van signaalwoorden en signaalzinnen om een tekst duidelijk en samenhangend te maken. 

Signaalzinnen: geven een aanwijzing voor wat er in een tekstdeel behandeld gaat worden. Signaalzinnen vind je vaak in de inleiding van een tekst of aan het begin van een alinea.

Signaalwoorden: maken duidelijk wat tekstdelen met elkaar te maken hebben of ze verwijzen naar iets wat eerder in de tekst is genoemd.

Tekstverbanden

Wat hebben zinnen of alinea's met elkaar te maken? 

Als het verband niet duidelijk is, begrijp je de tekst minder goed. 

Voorbeeld

Ik heb mijn huiswerk niet gemaakt. 

Mijn computer is gecrasht. 

Maak één zin van deze twee zinnen door een signaalwoord toe te voegen.
Je mag de volgorde van de zinnen veranderen en ook woorden verplaatsen.

Ik heb mijn huiswerk niet gemaakt.
Mijn computer is gecrasht.

Even oefenen..

als

Door

zodat

bovendien

....die grote helm zag hij niks.

Je kunt die computer wel gebruiken, ... je er maar geen grote bestanden mee downloadt.

De lijm lost op als je het onder een warme kraan houdt, ... je de deksel los kunt wrikken.

Ik was niet geconcentreerd en ... nog moe van de acht rondjes die ik al gelopen had.

signaalwoorden

Theorie 4 – Geconcentreerd lezen

Vele factoren kunnen ervoor zorgen, dat je afgeleid raakt. Als je tijdens het intensief lezen de tekst niet meer begrijpt, kun je verschillende dingen doen: 

• Herlees de tekst.
  

Je begint op een punt waar je de tekst nog begreep of je leest het stukje tekst opnieuw.

• Lees vooruit.
  

Je slaat het stukje tekst dat je niet begrijpt over en je leest verder:

Het vervolg van de tekst kan ervoor zorgen dat je het stukje tekst alsnog begrijpt.

Het kan ook zijn dat je ontdekt dat je het stukje tekst niet nodig hebt om de hele tekst te begrijpen.

• Lees langzamer.
  

Als je langzamer leest, dringt de informatie beter tot je door. Ook voorkom je dat je belangrijke informatie mist.

• Lees hardop als dat kan, of 'hardop in je hoofd'. 

Theorie 4- Geconcentreerd lezen: waarom?

Voorbeeld

Huiswerk

Thema 2, hoofdstuk 1 lezen opdracht 1 t/m 6, 8, 9

Huiswerk van vorige les:

Thema 1, hoofdstuk 6 gesprekken voeren opdracht 1 t/m 8 en 10