Les 2 Motor en oliën

• Machines
• MBO
• Studiejaar 1

Les 2 

Motoren en Oliën

Lesdoelen

Je kan:
- Uitleggen wat de verschillen zijn tussen 2 takt en 4 takt motoren
- Basis van verbranding uitleggen
- Pk en kW berekenen

- Het verschil tussen vermogen en koppel uitleggen
- Functies van motorolie benoemen

- Soorten motorolie SAE uitleggen

- Functie turbo en intercooler benoemen

Verbrandingsmotoren 3 

(motor mechanische principes)

Engergievormen

Hoofdonderdelen

Hoofstuk 1 

Engergievormen

Verbrandingsdriehoek

Als de motor te weinig lucht krijgt is de verbranding:

1. Is de verbranding volledig
2. Is de verbranding onvolledig
3. Hij krijgt lucht dus het is goed
4. Het maak niet uit hoeveel lucht hij krijgt

Motorblok

4 Koelvloeistof

5 Motorblok

10 Zuiger

11 Drijfstang

12 Kruktap

13 Krukas

Motoronderdelen

2 Takt (slag) Motoren

Oudere tractoren en tuin en park machines hebben vaak 2 takt motoren. De verbranding vind plaats in 2 slagen van de zuiger. De krukas gaat voor een complete verbranding maar één keer rond. 

2 takt motoren

Het voordeel van 2 takt motoren is dat er niet altijd kleppen nodig zijn. Dat scheelt gewicht, en is goedkoop om te produceren. 

Ook is een voordeel van tweetaktmotoren dat er elke omwenteling van de krukas een verbranding plaats vind. Daardoor kan je snel erg hoge toeren halen tot wel 16000 omw/min! 

2 takt motoren

Ook zijn er nadelen aan deze motoren. 

Het vermogen ligt pas bij hoge toeren. Dus bij lage toeren is de motor niet erg sterk. 

Ook wordt in de meeste gevallen de krukas gesmeerd door de brandstof. Daarom wordt er mengsmering getankt.

Deze motoren zijn daardoor niet breed inzetbaar. 

Wat is de functie van de krukas in een motor?

1. De krukas drijft de nokkenas aan.
2. De krukas opent en sluit de kleppen van de cilinders.
3. De krukas zet de op en neer gaande beweging van de zuigers om in een draaiende beweging.
4. De krukas regelt de verbranding van het brandstofmengsel.

Bij een 4 takt motor.....

1. Gaat de krukas 4 keer rond voor een hele verbranding
2. Gaat de nokkenas 4 keer rond voor een verbranding
3. Gaan de kleppen 4 keer open per verbranding
4. Maakt de zuiger 4 keer een beweging

Bij een 4 takt motor wordt de krukas en drijfstang gesmeerd door...

1. Olie in het carter
2. Vetsmering
3. De diesel die in de cilinder komt
4. De olie die gemengd is met de brandstof

Voor een volledige verbranding bij een 2 takt motor gaat de krukas.....

1. 1 keer rond
2. 2 keer rond
3. 3 keer rond
4. 4 keer rond

Wat komt er bij de inlaatslag in de cilinder van een 2 takt motor?

1. Lucht
2. Benzine
3. Lucht gemengd met brandstof
4. Mengsmering

Vermogen = pk / kW

1 kW = 1,3596 pk

1pk = 0,7355 kW

1 kW = 1,3596 pk
Stel ik heb een trekker van 200 kW, hoeveel pk heeft deze dan?

Koppel = Nm

Kracht x arm

Denk aan momentsleutel voor vastzetten wiel

Bij veel auto's +/- 110 Nm > trekkers 300 Nm +

Draaimoment

Vermogen <> Koppel

Het vermogen van je auto hangt af van het koppel, dus de kracht, en het toerental van de auto. Ook wel gezien als ‘kracht X afstand X toerental’. Dit vermogen wordt aangegeven in Pk’s (paardenkracht).

Olie, verschillen en functies

Functies van olie?

Wat zegt 15W-40 eigenlijk?

Peil en viscositeit

Dikte van olie in koude en warme toestand

- 15W (dikte bij koude toest.)

- -40 dikte bij bedrijfstemp.

Hoe hoger getal bij W, hoe stroperiger de olie in koude toestand, hoe hoger achter -, hoe dikker bij bedrijfstemperatuur.

Functies van motorolie

- verminderen van wrijving (hoofdtaak)

- koeling

- reiniging

- voorkomen van roest

- afdichting

- vermindering van geluid

- verlagen brandstofverbruik (steeds dunnere olie)

Hydrauliek olie

- viscositeit vaak lager

- eigenschappen ter bescherming van systeem (tegen slijtage en roest)

- verliest minder of geen volume bij samendrukken

Transmissieolie 

- vaak erg stroperig, hogere viscositeit (75W-90)

- moet te allen tijde een filmpje vormen tussen tandwielen, ook onder hoge belasting, daarom hoge viscositeit

Huiswerk

Stel de volgende vragen of kijk in onderhoudsboek trekker:

1: Welke motorolie wordt er gebruikt in de trekkers?

2: Welke hydrauliek olie wordt er gebruikt? 

Noteer en neem donderdag mee