H1§6: Tektoniek in Nederland

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

§1.5: Nederland op reis

Leerdoelen

• Je weet dat in de ondergrond bewijs ligt dat Nederland ooit ergens anders heeft gelegen;

• Je begrijp het verschil tussen de relatieve en de absolute ouderdom van een laag in de ondergrond;

• Je kunt op een wereldkaart aanwijzen welke reis Nederland over de aardbol heeft afgelegd.

Nederland lag ooit op een andere plek.

Waar

Niet waar

De lange reis van Nederland...

Wat is het bewijs voor de reis die Nederland heeft afgelegd?

1. Dat staat op Google!
2. Dat is af te lezen aan fossielen, steenkool en aardolie die we in Nederlandse aardlagen vinden.
3. Dat hebben de mensen die toen leefden gewoon opgeschreven.
4. Dat kunnen we aflezen aan de oceanen.

Hoe ontstaan aardbevingen in Nederland?

Geologie

=wetenschap die zich bezighoudt met 

het ontstaan van de aarde.

Elk tijdperk laat iets in de grond achter:

fossielen, steenkool, gas, zout, olie

Hoe weten we dat?

Door de geologie

<-- Geologische tijdschaal (H)

= de kalender van het ontstaan van de aarde

= wetenschap die het ontstaan van de aarde en de samenstelling van de aardkorst bestudeert 

In tijdvakken, met kenmerkend klimaat en soorten planten en dieren.

Fossiele energiebronnen

80% van de energie komt uit fossiele energiebronnen.

- steenkool

- aardolie

- aardgas

Ze zijn gevormd uit resten van planten en dieren, vandaar fossiel!

Fossielen/bomen:

- fossielen: bijv. mammoet of varens. Beiden zeggen wat over het klimaat.

- dikke groeiring wijst op een warmere temperatuur

Relatieve ouderdom

relatieve ouderdom

- de volgorde waarin bepaalde 

gesteenten of fossielen zijn 

gevormd. (hoe dieper, hoe ouder)

Relatieve en absolute tijd

Om te bepalen hoe oud een laag is kun je de relatieve en absolute ouderdom bepalen.

relatieve ouderdom	absolute ouderdom
de laag bovenop is de jongste laag de laag onderop is de oudste laag	door radioactief materiaal in gesteente te meten kan de ouderdom bepaald worden

0

In geologische geschiedenis in Groningen aardgas gevormd als gevolg van vorming steenkool (gevormd toen NL op evenaar lag). Probleem dat als je iets uit de grond haalt, dat het gaat inzakken. Helaas zakt dit niet allemaal gelijkmatig en langzaam naar beneden, maar heel schokkerig: aardbevingen.

Ontstaan door vorming steenkool

In geologische geschiedenis in Groningen aardgas gevormd als gevolg van vorming steenkool (gevormd toen NL op evenaar lag). Probleem dat als je iets uit de grond haalt, dat het gaat inzakken. Helaas zakt dit niet allemaal gelijkmatig en langzaam naar beneden, maar heel schokkerig: aardbevingen.

Hoe wordt gas gewonnen?

Waarom wint de Nederlandse overheid dan dat gas als het zoveel problemen oplevert?