Thema 5.1: gaswisseling - pls1337

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Thema 5.1: Gaswisseling

Voor deze les een demonstratie met een kaars doen.

Misschien ook een pinda?

Leerdoelen

Aan het eind van deze les kan ik...

1. Je kunt van delen van het ademhalingsstelsel de functies en kenmerken noemen.
   
2. Je kunt uitleggen hoe het interne milieu min of meer constant wordt gehouden door de longen.
3. Je kunt de werking van organen voor gaswisseling bij planten beschrijven

Begrippen

longen, gaswisseling, neusslijmvlies, trilhaarepitheel, bijholte, strotklepje, strottenhoofd, stembanden, luchtpijp, bronchiën, kraakbeenringen, bronchiolen, longblaasjes, O2-concentratie, CO2-concentratie, diffusie, hemoglobine, huidmondje, sluitcellen

Huiswerk

1-8 van thema 5.1

Het ademhalingsstelsel

Vul voor jezelf aan

Substraat: is wat wordt omgezet/verwerkt in een enzym

Active centrum: waar substraat bind met enzym

reactieproduct: wat uit de reactie komt

Het ademhalingsstelsel

1. Tegenhouden stof
   
2. Vochtig en warm maken lucht
   
3. Keuren van lucht
   

Vul voor jezelf aan

Substraat: is wat wordt omgezet/verwerkt in een enzym

Active centrum: waar substraat bind met enzym

reactieproduct: wat uit de reactie komt

Het ademhalingsstelsel

In de longblaasjes en de weefsels vindt de gaswisseling plaats. Doordat de wanden van de haarvaten dun zijn kunnen gassen makkelijk vanuit de haarvaten richting de weefsels of de longblaasjes diffunderen. In de longen nemen de rode bloedcellen zuurstof op en geven de rode bloedcellen koolstofdioxide af. In de weefsels geven de rode bloedcellen zuurstof af en nemen de rode bloedcellen koolstofdioxide op. Zuurstof en koolstofdioxide kan door het bloed op twee manieren worden vervoerd. Of in de rode bloedcel gebonden aan het hemoglobine, of opgelost in het bloedplasma.

Vul voor jezelf aan

Substraat: is wat wordt omgezet/verwerkt in een enzym

Active centrum: waar substraat bind met enzym

reactieproduct: wat uit de reactie komt

Het ademhalingsstelsel

• Lucht gaat via luchtpijp, bronchiën en bronchioli naar longblaasjes.
  
• Gaswisseling gebeurt in longblaasjes, waar bloed zuurstof opneemt en koolstofdioxide afgeeft.
  
• Bloed transporteert opgenomen zuurstof naar weefsels.
  
• In weefsels geeft bloed zuurstof af, die door cellen wordt gebruikt voor glucoseverbranding.
  
• Verbranding produceert koolstofdioxide, dat door bloed wordt opgenomen en naar longen vervoerd.
  
• In longen wordt koolstofdioxide uit het bloed afgestaan en zuurstof opgenomen voor herhaling van proces.

Vul voor jezelf aan

Substraat: is wat wordt omgezet/verwerkt in een enzym

Active centrum: waar substraat bind met enzym

reactieproduct: wat uit de reactie komt

biologielessen.nl

Het ademhalingsstelsel

Vul voor jezelf aan

Substraat: is wat wordt omgezet/verwerkt in een enzym

Active centrum: waar substraat bind met enzym

reactieproduct: wat uit de reactie komt

Het ademhalingsstelsel

Hoeveel zuurstof hemoglobine in de weefsels afgeeft is dus afhankelijk van de weefsels waar de rode bloecel met hemoglobine doorheen stroomt. Rode bloedcellen die terugstromen naar de longen zullen dus allemaal nog op een andere manier verzadigd zijn met zuurstof. De verzadigingspecentages in onderstaande afbeelding zijn arbitrair en verzonnen om het principe van zuurstofafgifte en zuurstofverzadiging uit te leggen.

Vul voor jezelf aan

Substraat: is wat wordt omgezet/verwerkt in een enzym

Active centrum: waar substraat bind met enzym

reactieproduct: wat uit de reactie komt

Het ademhalingsstelsel

• Oxyhemoglobine in longen neemt zuurstof op.
• In weefsels geeft het zuurstof af en wordt deoxyhemoglobine.
• Vrijgekomen zuurstof diffundeert naar cellen voor verbranding.
• Hemoglobine bindt liever koolstofdioxide dan zuurstof.
• Hoewel affiniteit voor zuurstof afneemt in weefsels, kan hemoglobine koolstofdioxide binden.
• Terugstromend hemoglobine in aders kan restanten zuurstof en koolstofdioxide bevatten.
• Een deel van opgenomen koolstofdioxide lost op in bloedplasma.

Vul voor jezelf aan

Substraat: is wat wordt omgezet/verwerkt in een enzym

Active centrum: waar substraat bind met enzym

reactieproduct: wat uit de reactie komt

Het ademhalingsstelsel

Vul voor jezelf aan

Substraat: is wat wordt omgezet/verwerkt in een enzym

Active centrum: waar substraat bind met enzym

reactieproduct: wat uit de reactie komt

Leerdoelen

Aan het eind van deze les kan ik...

1. Je kunt van delen van het ademhalingsstelsel de functies en kenmerken noemen.
   
2. Je kunt uitleggen hoe het interne milieu min of meer constant wordt gehouden door de longen.
3. Je kunt de werking van organen voor gaswisseling bij planten beschrijven

Begrippen

longen, gaswisseling, neusslijmvlies, trilhaarepitheel, bijholte, strotklepje, strottenhoofd, stembanden, luchtpijp, bronchiën, kraakbeenringen, bronchiolen, longblaasjes, O2-concentratie, CO2-concentratie, diffusie, hemoglobine, huidmondje, sluitcellen

Huiswerk

1-8 van thema 5.1