VPK, lj 3, periode 3, week 5

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 3

De scheiding tussen somatiek en psyche

psychopathologie

Wat is volgens
jou psychopathologie?

Psychopathologie

Is de leer die zich bezig houdt met ziekten van de geest.

• Psychiatrische aandoeningen worden meestal pas zichtbaar wanneer je met mensen spreekt of hun gedrag waarneemt.
• Ziekteverschijnselen die bij een psychiatrische ziekte horen, worden ook wel symptomen genoemd. 
• Wanneer je naar een zorgvrager met een psychiatrische aandoening kijkt, kan het ingewikkeld zijn om te bepalen welk gedrag door de psychopathologie wordt veroorzaakt en welk gedrag niet.
• Heeft het gedrag te maken met bijvoorbeeld de aard van de ziekte of wordt het gedrag ook door het karakter van de zorgvrager bepaald?

Voorbeeld angels en kwade mannen

Wat is en of wat kan
je met de DSM V?

Korte terugblik DSM-5

DSM: Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders)

• Classificatiesysteem van psychische stoornissen.
  
• Staan criteria van verschillende psychische stoornissen in beschreven.
  
• Internationale afspraken
•  Wetenschappelijke inzichten.

Onder deze criteria vallen onder meer de aard, de ernst en de duur van de symptomen. Bij bepaalde stoornissen vormt de leeftijd van de zorgvrager ook een criterium.

Eetstoornissen zijn psychische aandoeningen met vaak ernstige somatische gevolgen zoals verlaagde bloeddruk, hartritmestoornissen, afwijkende bloedwaarden voor suiker of elektrolyten (bijvoorbeeld kaliumtekort). Het hoofdstuk Voedings- en Eetstoornissen in de DSM-5 beschrijft de verschillende typen eetstoornissen en de diagnostische criteria. Kern van de psychopathologie is de focus op gewicht, eten en het lichaamsbeeld.

Onderdiagnostiek en onderbehandeling van eetstoornissen komen geregeld voor omdat een eetstoornis niet altijd wordt opgemerkt door zorgprofessionals of omdat patiënten soms niet verwezen (willen) worden naar de geestelijke gezondheidszorg. Bij jeugdigen speelt mogelijk ook mee dat ouders onvoldoende op de hoogte zijn van de kenmerken van een eetstoornis of bijvoorbeeld zelf problemen hebben met eten, 

                                             

 1 neurobiologische ontwikkelingsstoornissen

2 schizofrenie + andere psychotische stoornis.

3 bipolaire stemmingsstoornissen

4 depressieve stemmingsstoornissen

5 angststoornissen

6 obsessieve-compulsieve en verwante st.

7 trauma- en stressgerelateerde stoornissen

8 dissociatieve stoornissen

9 somatisch-symptoomstoornis en verwante..

10 voedings- en eetstoornissen

11 stoornissen in de zindelijkheid

12 slaap- en waakstoornissen

13 seksuele disfuncties

14 genderdysforie

15 disruptieve, impulsbeheersings- en andere gedragsstoornissen

16 middelgerelateerde en verslavings-stoornissen

17 neurocognitieve stoornissen

18 persoonlijkheidsstoornissen

19 parafiele stoornissen

20 overige psychische stoornissen 

Omvat 20 categorieën

Zorgpad:

Zie toelichting

Welke soorten eetstoornissen ken je?

Tot de voedings- en eetstoornissen behoren:

• pica: oneetbare dingen eten, zoals zand, klei, papier, verf enzovoort
• ruminatiestoornis: voedsel braken en dan herkauwen, doorslikken of uitspugen
• vermijdende/restrictieve voedselinnamestoornis
• anorexia nervosa: voornamelijk bij adolescente meisjes en jonge vrouwen, wordt gekarakteriseerd door een verstoord lichaamsbeeld en excessief diëten, wat tot een ernstig gewichtsverlies leidt, met intense angst om dik te worden

• boulimia nervosa: frequente episoden van overeten (eetbuien), gevolgd door compenseergedrag, zoals braken (zelf opgewekt) om gewichtstoename te vermijden
• eetbuistoornis
• andere gespecificeerde voedings- of eetstoornis
• ongespecificeerde voedings- of eetstoornis

Oorzaken eetstoornissen

Waarschijnlijk een combinatie van bio-psycho-sociale factoren.

  

• Negatief zelfbeeld/lichaamsbeleving
  
• Sterk perfectionisme
  
• (Emotionele) faalangst
  
• Obsessieve persoonlijkheidstrekken
  
• Extreem lijngedrag
• Controle behoefte (mogelijk uit trauma, persoonlijkheid)
• Extreem veel sporten of bewegen om af te vallen
  
• Extreem dwangmatig gezond eten (orthorexia)
  

Welk beeld heb jij van Anorexia nervosa?

Anorexia

• Eetstoornis waarbij iemand zijn eetgewoonten ernstig beperkt in een poging om af te vallen.
  
• Geen eenduidige oorzaak aan te wijzen Genetische aanleg en erfelijkheid kunnen een rol spelen.
• Behandeling voor anorexia vaak een combinatie van therapie en voedingsbegeleiding.
  
• Grote emotionele, sociale en lichamelijke gevolgen
  

Feiten Anorexia Nervosa

• 5.600 patiënten (Nederland).
• 95% van de patiënten is meisje.
• Jaarlijks 1.300 meisjes erbij.
• 45% herstelt volledig, 30% gedeeltelijk, 25% niet.
• 6-10% overleeft anorexia niet.

Boulimia nervosa

• Kenmerkt zich door grote eetbuien die dan op een of andere manier gecompenseerd  moeten worden.
• Behandeling vaak een combinatie van therapie en voedingsbegeleiding. 
• Combinatie van factoren. Genetische aanleg en erfelijkheid kunnen een rol spelen.

Iemand met een eetstoornis moet vaak bijna opnieuw leren eten. Leren wat een normaal voedingspatroon is,

Binge eating disorder (BED)

• Last van eetbuien.
• Deze worden niet gecompenseerd.
• (vaak) overgewicht.
• Stofwisseling raakt ontregeld.
• Depressieve of schuldige gevoelens na een eetbui.
•  Meest voorkomende eetstoornis 

https:

Opdracht 31-05-2023

• Uitwerken verschillende psychische ziektebeelden binnen je DUO/groep*
  

Kies een ziektebeeld en maak hierover een poster:

- wat houd het ziektebeeld in?

- wat zijn symptomen?

- wat zijn gevolgen op het lichaam (Somatiek)?

Extra optie

Bekijk onderstaande filmpjes voor meer informatie