Herhaling

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Herhaling aanleidingen WOI

Welke aanleiding heeft het meest bijgedragen aan de uitbraak van WOI?

Aanloop Eerste Wereldoorlog

EMANIA

Eenwording (van Duitsland)

Militarisme

Allianties (bondgenootschappen)

Nationalisme

Imperialisme

Aanslag (op O-H kroonprins, Franz Ferdinand)

Eenwording van Duitsland

Het Duitse keizerrijk wilde 'op de kaart' komen te staan. Eén groot Duitsland voor het gehele Duitssprekende volk.

Het machtsevenwicht (Balance of power) van Europa kwam zo in gevaar. 

Frankrijk en Engeland voelden zich bedreigd.

Militarisme

Allianties

Imperialisme

Aanslag

De aanslag op de Oostenrijk-Hongaarse kroonprins, Franz Ferdinand, is de directe aanleiding voor de Eerste Wereldoorlog.

Een Servische nationalist heeft hem vermoord, hierop volgde een kettingreactie aan oorlogsverklaringen.

Eenwording

• Kleine vorstendommen > groot Keizerrijk.
• Machtsbalans van congres van Wenen verstoord. 'Balance of power'.
• Landen voelen zich bedreigd door DU.

Militarisme

• Grote waardering voor leger (verbonden met nationalisme, vechten voor je land).
• Wapenwedloop: eigenlijk stoer doen met wapens. 'Jij hebt er 10? Ik heb er 20!'
• EN voelde zich bedreigd door DU: EN jarenlang grootste vloot, DU komt op de hielen: Vlootwet, 1898.

Bondgenootschappen/Allianties

Triple Alliantie

• Duitsland
• Oostenrijk-Hongarije
• Italië

Triple Entente

• Frankrijk
• Engeland
• Rusland

Niet oorlog met 1 land, maar gelijk met 3... Koloniën doen eigenlijk ook mee...

Nationalisme

• Sterk vaderlandsliefde. Wens naar eigen volk, eigen staat. Vrijwel heel EU schuldig hieraan.
• Kan voor eenheid zorgen: DU
• Of verdeling: O-H
• Veelvolkerenstaat: 2 volken met elk eigen nationalisme... Kan misgaan.
• Spanning op het Europese toneel.

Imperialisme

• DU wilt 'Ein Platz an der Sonne'.
• DU: een verenigd keizerrijk moet een koloniale macht zijn.
• Ook hier was een grote vloot voor nodig.
• FR+EN al langere tijd koloniale macht. Vinden ze dus niet leuk.
• Het lukt DU overigens niet heel goed overzees...

Aanslag

• 28 juni 1914, Sarajevo (Bosnië, Oostenrijk-Hongarije).
• Kroonprins Franz Ferdinand wordt vermoord door Servische nationalist Gavrilo Princip.
• Juli-ultimatum: Servië moest aan allerlei regels voldoen of oorlog.
• Mobilisatie RU>mobilisatie O-H>DU:stoppen RU>kettingreactie.

Totale oorlog

• De oorlog betrekt niet alleen de soldaten en slagvelden, maar ook de burgerbevolking bij de oorlog.
• De volledige samenleving staat in het teken van de oorlog.

• Vrouwen nemen het werk over van de mannen en houden het 'normale leven' draaiende.
• De industrie en economie zijn volledig gericht op oorlogsvoering (productie van wapens, verzorgen van de soldaten, etc.)

Opdracht

Zoek bij elk van de aanleidingen een passende spotprent.

Leg aan de hand van het spotprent-stappenplan (zie tijdvak 8) uit waarom deze spotprent bij de aanleiding past.

Probeer spotprenten uit de lessen te vermijden!

Ondersteuning

Examenoverzicht

Examenoverzicht: Eerste Wereldoorlog.

Canon van Nederland

Canon van Nederland: Eerste Wereldoorlog.

Spotprenten

Historia: spotprenten

Historiek

Historiek: Eerste Wereldoorlog.

IsGeschiedenis

IsGeschiedenis: Eerste Wereldoorlog.

Video's

JORTgeschiedenis

WieWatWanneer