VzVee - statusziekten paratbc, salmonella en lepto - Biologie dier 3

• Melkveehouderij
• MBO
• Studiejaar 1

VzVee - statusziekten paratbc, salmonella en lepto - Biologie dier 3

Checkvragen

BVD en IBR

Hoe komt het dat je wat vage verschijnselen ziet bij koeien die een bvd infectie doormaken?

1. BVD gaat naar de hersenen
2. BVD pakt de witte bloedcellen aan waardoor die minder goed werken
3. BVD verspreid zich via de longen

Waar staat IBR voor?

1. Infectieuze Bovine Rhinotracheïtis
2. Intra Bovine Rhino
3. Intra Bovine Rinovirus

Welke verschijnselen zie je bij IBR

1. Warme oren
2. De koe krijgt vliegles
3. Neusuitvloeiing en koorts
4. De koe is ongesteld.

Hoe lang heeft een koe antistoffen na een IBR infectie?

1. 6 maanden
2. 5 maanden
3. 34 maanden
4. levenslang

Kan je vaccineren tegen BVD?

1. Ja
2. Nee

Hoe lang houden koeien antistoffen na een infectie met BVD?

1. 1 jaar
2. 5 jaar
3. 10 jaar
4. hele leven

Waar staan de letters BVD voor?

1. Bovine virale diarree
2. Bovine vagale diarree
3. Bovus veterinaire diarree

Leg uit hoe een BVD drager ontstaat. Denk er om dat je 3 punten minimaal moet noemen!

Paratuberculose

Paratuberculose

Chronische ongeneselijke darmontsteking door bacterie. 

Hele lange incubatietijd van minimaal 1,5 jaar tot wel 10 jaar of misschien langer. 

Ook geiten zijn erg gevoelig, die mogen wel gevaccineerd worden. Koeien mogen NIET gevaccineerd worden!

Paratuberculose

Kalveren tot 1 jaar leeftijd: Het meest gevoelig om de bacterie op te nemen --> Daarna is de kans veel kleiner

Opname via contact met besmette mest of biest

Paratuberculose

Koe krijgt na incubatietijd eerst:

- Vermageren ondanks goede eetlust, melkproductie blijft gelijk

Daarna:

- Mest wordt steeds dunner, belletjes op de mest, koe valt verder af, melkproductie zakt

Afvoeren? Of euthanasie!

Paratuberculose

3 statussen: 

- A --> elke twee jaar wordt individueel melkonderzoek van iedere op dat moment melkgevende koe gedaan. Indien hier geen dier wordt aangetoond, houdt het bedrijf status A

- B --> Elk jaar wordt individueel melkonderzoek gedaan, daarbij is de laatste keer minimaal 1 dier positief bevonden. Dit dier moet binnen 8 weken afgevoerd zijn, tenzij het mestonderzoek wat je kunt doen nadat de melk positief is, negatief is, dan mag de koe blijven lopen en houdt het bedrijf status B tot de volgende monstername

- C --> Het bedrijf heeft een positief dier NIET binnen 8 weken afgevoerd. De melkfabriek kan dan sancties ondernemen. 

Paratuberculose

Overleeft ongeveer 1 jaar in stof! Daarom erg moeilijk van je bedrijf te krijgen. 
Advies om dochters van positieve koeien (zeker het laatste geboren kalf voor positieve uitslag) af te voeren. 

Positieve dieren echt afvoeren, want dit is zeer nadelig voor het dierenwelzijn --> koeien geven nog lang veel melk en zorgen voor het kalf indien drachtig, maar ondertussen slijt de koe wel heel erg en krijgt ze steeds ergere diarree. 

Salmonella

Salmonella

Bacterie --> ZOONOSE!

Komt binnen via besmet water of ongedierte meestal. 

Kan zonder symptomen verlopen, maar koeien en kalveren kunnen hier ook erg ziek van worden, zelfs tot sterfte. 

Koeien: Darmontsteking, productiedaling, hoge koorts, abortus. 

Salmonella

Kalveren: Ook diarree en koorts, maar kan ook gewrichtsontsteking en longontsteking geven. 

Kalveren tot 3 maand erg gevoelig voor salmonella!

Salmonella

Drie keer per jaar wordt de tank onderzocht op aanwezigheid van antistoffen tegen salmonella: in feb, jun, okt.

3 statussen: 

- Niveau 1: bij de laatste 5 tankmelkonderzoeken geen positieve tank

- Niveau 2: Bij de laatste 5 tankonderzoeken 2-3 positieve tanken

- Niveau 3: bij de laatste 5 tankonderzoeken 4-5 positieve tanken

Salmonella

Drie opties als een koe salmonella doormaakt: 

- Ze geneest en houdt gedurende 6 maanden antistoffen in haar lijf

- Ze wordt een actieve drager en scheidt continu salmonella uit

- Ze wordt een latente drager en scheidt zo nu en dan salmonella uit --> Deze dragers zijn lastig op te sporen!

Bij positief bedrijf: Dragers opsporen, niet koeien weiden binnen 3 maanden na mest uit rijden (geen zomerstalvoedering), niet uit de sloot drinken, hygiene maatregelen. 

Leptospirose

Leptospirose

Bacteriële infectie - ZOONOSE!

Verschijnselen bij de koe: Productiedaling, mastitis aan meerdere kwartieren, orgaanfalen, verwerpen meestal in de laatste maanden van de dracht. 

Bacterie komt in de nieren en blijft daar --> wordt uitgescheiden via urine.

Koe is levenslang drager. Gaat uitscheiden bij bv stress. 

Komt binnen via besmette urine van aangedane (vaak aangekochte) dieren, of ongedierte zoals ratten!

Leptospirose

In principe is ieder bedrijf vrij, tenzij een positief dier is aangekocht. Heel klein percentage van de NL bedrijven maakt leptospirose mee.

Onderzoek via de tank drie keer per jaar (of bij naar de slacht afgevoerde koeien)

Bij de mens: Melkerskoorts (griepachtige verschijnselen)

Wat voor ziekte is paratuberculose?

1. Een ongeneeslijke mastitis
2. Een ongeneeslijke darmontsteking
3. Een ongeneeslijke longontsteking
4. Een acute darmontsteking

Voor welke bacterieziekte heeft een bedrijf status n1, n2 of n3?

1. Leptospirose
2. Salmonella
3. Paratuberculose

Tegen welke van onderstaande ziekten mag je vaccineren bij koeien?

1. Leptospirose
2. Salmonella
3. Pararuberculose
4. IBR

Wat zegt het als een veehouder status C heeft voor paratuberculose?

1. Dan zijn er geen besmette dieren op het bedrijf
2. Dan waren er besmette dieren, maar tijdig afgevoerd
3. Dan zijn er besmette dieren aanwezig die niet zijn afgevoerd
4. Deze status bestaat niet

Welke ziekte wordt overdragen via besmette urine?

1. Leptospirose
2. Salmonella
3. Paratuberculose

Bij welke ziekte kan een koe ook genezen ipv een drager worden?

1. Salmonella
2. IBR
3. Paratuberculose

Welke bacterie overleeft in de nieren van koeien?

1. Leptospirose
2. Salmonella
3. Paratuberculose

Welke bacterieziekte heeft over het algemeen de langste incubatietijd ?

1. Leptospirose
2. Salmonella
3. Paratuberculose

Hoe wordt de ziekte genoemd die veehouders kunnen krijgen van koeien die leptospirose hebben?

1. Q-koorts
2. Ziekte van Crohn
3. Ziekte van Lyme
4. Melkerskoorts

Indien jij als veehouder status A hebt voor paratuberculose, hoe vaak wordt er dan individueel melkonderzoek gedaan voor paratuberculose?

1. eens per jaar
2. eens per twee jaar
3. helemaal niet

Indien een koe IBR heeft gehad, dan ...

1. Blijft zij levenslang drager
2. kan zij drager worden, maar dat hoeft niet
3. Herstelt zij en wordt ze geen drager

Indien een koe een besmetting met BVD doormaakt, dan ....

1. blijft zij virusdrager
2. blijft zij antistoffen positief, maar scheidt ze geen virus meer uit na een tijdje
3. Wordt ze weer helemaal negatief, ook geen antistoffen meer

Welk van de onderstaande verschijnselen zie je bij een acute IBR infectie?

1. Baarmoederontsteking
2. Gewrichtsontsteking
3. Vieze neusuitvloeiing
4. Uierontsteking

Hoe kun je het snelst uitvinden of een koe klinisch/acuut IBR heeft?

1. Melk onderzoek
2. Mest onderzoek
3. neusswab nemen
4. Bloedtappen

Hoe komt het dat je wat vage verschijnselen ziet bij koeien die een BVD infectie doormaken?

1. BVD gaat naar de hersenen
2. BVD pakt de witte bloedcellen aan waardoor die minder goed werken
3. BVD verspreid zich via de longen

Leg uitgebreid in eigen woorden uit hoe kalveren drager worden van BVD.