Hester - NED Gastles Stichting VluchtelingenWerk - Nationaal Comité 4 & 5 mei


G
astles 

De Tweede Wereldoorlog, herdenken & vieren

Hester Wynia
30 januari 2025

1 / 39
volgende
Slide 1: Tekstslide
Leren-lerenMiddelbare schoolhavoLeerjaar 1

In deze les zitten 39 slides, met tekstslides en 7 videos.

Onderdelen in deze les


G
astles 

De Tweede Wereldoorlog, herdenken & vieren

Hester Wynia
30 januari 2025

Slide 1 - Tekstslide

Aan het einde van deze gastles weet je:
  • Wat het Nationaal Comité 4 en 5 mei is;
  • Wat er is gebeurd tijdens de Tweede Wereldoorlog
  • Waarom 4 en 5 mei belangrijke dagen zijn in Nederland;
  • Wat je op 4 en 5 mei kunt doen.

Slide 2 - Tekstslide

Programma
  • De Tweede Wereldoorlog in Nederland
  • Pauze
  • 4 en 5 mei 

Slide 3 - Tekstslide

Weet jij waarom 4 en 5 mei belangrijke dagen zijn in Nederland?

Slide 4 - Tekstslide

Wie / wat herdenken we op 4 mei?

  • Slachtoffers WO2 in Europa en Zuidoost-Azië
  • NL slachtoffers oorlogen en vredesoperaties na WO2

  • Herdenking op de Dam in Amsterdam
  • Twee minuten stilte om 20:00
  • Kransleggingen voor groepen oorlogsslachtoffers 

Slide 5 - Tekstslide

Wat vieren we op 5 mei?


  • Bevrijding van Duitse bezetting in 1945
  • Nederland zonder oorlog sinds 1945
  • Waarde van vrijheid, democratie en mensenrechten
  • Stilstaan bij onvrijheid en conflicten in de wereld



Slide 6 - Tekstslide

Wie / wat is het Nationaal Comité 4 en 5 mei?

  • Opgericht in 1987
  • Hét expertisecentrum voor herdenken en vieren
  • Evenementen, educatie, onderzoek
  • Levend houden herinnering WO2

Slide 7 - Tekstslide

Weet jij waarom we
dit jaar in Nederland
80 jaar vrijheid vieren?

Slide 8 - Tekstslide

10 mei 1940: nazi-Duitsland valt Nederland aan




De Tweede Wereldoorlog in Nederland

Adolf Hitler



Slide 9 - Tekstslide

10 mei 1940: nazi-Duitsland valt Nederland binnen
15 mei 1940: Nederland geeft zich over
5 mei 1945: heel Nederland is bevrijd


De Tweede Wereldoorlog in Nederland

  • Afschaffing democratische rechtsstaat
  • Vervolging 
  • Dwangarbeid
  • Verzet
  • Hongerwinter
  • Nederlands-Indië (Indonesië)

Slide 10 - Tekstslide



  • Bevrijding van Duitse bezetting in 1945
  • Nederland zonder oorlog sinds 1945
  • Waarde van vrijheid, democratie en mensenrechten
  • Stilstaan bij onvrijheid en conflicten in de wereld



Afschaffing democratische rechtsstaat

29 mei 1940: Nederlands parlement wordt ontbonden

Mei-juni 1940: Persvrijheid wordt ingeperkt

Zomer 1940: Duitse bezetter krijgt leiding over politie

December 1941: NSB is nog de enige toegestane partij in Nederland

Slide 11 - Tekstslide

Vervolging en uitsluiting Nederlandse Joden
Okt-nov 1940: Ariërverklaring en ontslag Joodse ambtenaren

10 jan 1941: verplichte registratie Joden

22-23 feb 1941: eerste razzia op Joodse mannen

Apr-sep 1941: anti-Joodse maatregelen openbaar leven

Mei 1942: verplichte Jodenster

Juli 1942 - sep 1944: deportaties naar vernietigingskampen

Slide 12 - Tekstslide

Razzia in Amsterdam
Jodenvervolging in Nederland

Kinderen dragen een Jodenster


Slide 13 - Tekstslide

Dwangarbeid

  • Tekort aan fabrieksarbeiders oplossen

  • Mei 1943: gedwongen 'Arbeitseinsatz'

  • Alle mannen tussen 18 en 40 jaar

  • Razzia's 

  • Honger en uitputting

Slide 14 - Tekstslide

Verzet

  • Verspreiden illegale kranten

  • Helpen bij onderduiken

  • Aanslagen plegen

  • Nazi's en collaborateurs vermoorden

  • Rol van vrouwen

Slide 15 - Tekstslide

Hongerwinter
  • Na spoorwegstaking als straf geen
    treintransporten met voedsel en brandstof

  • West-Nederland lijdt kou en honger

  • Hongertochten naar het platteland

  • Tulpenbollen, suikerbieten en brandnetels

Slide 16 - Tekstslide

Bevrijding
Sept-dec 1944: Zuid-Nederland wordt bevrijd

April 1945: rest van Nederland wordt bevrijd

5 mei 1945: Duitsers geven zich over

15 aug 1945: Nederlands-Indië wordt bevrijd

Slide 17 - Tekstslide

Nederlands-Indië (nu Indonesië)
Voor WO2 een kolonie van Nederland

Maart 1942: Japan bezet Nederlands-Indië - kampen
September 1942: start Birma-spoorlijn
1944: hongersnood en start jongenskampen
15 augustus 1945: overgave Japan

17 augustus 1945: onafhankelijkheidsverklaring Indonesië
1946-1949: Nederlandse militairen in Indonesië
1949: Indonesië officieel onafhankelijk
 

Slide 18 - Tekstslide

Nederland tijdens WOII

Slide 19 - Tekstslide

Nederland tijdens WOII

Slide 20 - Tekstslide

Nederland tijdens WOII

Slide 21 - Tekstslide

Is jouw land van herkomst betrokken geweest bij de Tweede Wereldoorlog?

Slide 22 - Tekstslide

Heb jij toen je jong was geleerd over de Tweede Wereldoorlog? 

Slide 23 - Tekstslide

PAUZE

Slide 24 - Tekstslide

  • Bijna elke gemeente een herdenking
  • Monumenten en plaatsen van betekenis
  • Namen voorlezen, stilte
  • Kransenlegging
4 mei: herdenken

Slide 25 - Tekstslide

2 minuten stilte

Slide 26 - Tekstslide

Nationale Herdenking op de Dam
De Nieuwe Kerk
Vóór de kranslegging op de Dam is er hier een bijeenkomst met een toespraak en muziek. 
Het Koninklijk Paleis op de Dam
Vanuit dit gebouw lopen de koning en koningin, de minister-president en de burgermeester naar het monument voor de kranslegging. 
Het Nationaal Monument
Dit monument is speciaal voor de herdenking van de Tweede Wereldoorlog. In de gedenkmuur om het monument heen staan twaalf urnen: elf voor de provincies en een voor voormalig Nederlands-Indië.

Slide 27 - Tekstslide

Slide 28 - Video

Slide 29 - Video

Slide 30 - Video

Slide 31 - Video

5 mei: Bevrijdingsdag
Wat je kunt doen op 5 mei:
  • Aansteken van het Vrijheidsvuur door de premier bekijken;
  • Meezingen met het 5 mei-concert in Amsterdam;
  • Thuis de vlag uithangen;
  • Naar een van de Bevrijdingsfestivals gaan;
  • Bij een Vrijheidsmaaltijd aansluiten.
  • Dag van de Vrijheid
  • Officiële nationale feestdag, maar niet iedereen vrij
  • Iedereen jaar start in een andere provincie
  • 5 mei-lezing > bevrijdingsvuur > start festiviteiten
5 mei: Bevrijdingsdag

Slide 32 - Tekstslide

4 mei: vlag halfstok
5 mei: vlag in top

Slide 33 - Tekstslide

Slide 34 - Video

Slide 35 - Video

Slide 36 - Video

Ik neem de volgende keer deel aan 4 en/of 5 mei

Waarom wel, waarom niet?

Slide 37 - Tekstslide

De waarde van herdenken en vieren
Een moment van verdriet en eren
Stilstaan bij leed en offers voor vrijheid en vrede
Respect tonen aan slachtoffers en nabestaanden

Een moment om samen te zijn 
Verbinding en saamhorigheid creëren 

Een moment om te leren en reflecteren
Leren van de geschiedenis
Vrijheid is niet vanzelfsprekend
(Internationale) solidariteit en samenwerking

Slide 38 - Tekstslide

Bedankt!
Contact en info
educatie@4en5mei.nl
www.4en5mei.nl

         @nationaalcomite4en5mei

Slide 39 - Tekstslide