Criminaliteit H1 en H2

• Maatschappijkunde
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 4

Criminaliteit H 1 t/m 4

Herhalingsstof en oefenvragen

Het overtreden van de wet noemen we een strafbaar feit.

1. juist
2. onjuist

Een ander woord voor strafbaar feit is:

1. Norm
2. Rechtsregel
3. Delict
4. Recidive

Definitie criminaliteit:

Alle misdrijven die in de wet omschreven staan

Overtredingen  

• Lichte schending van de wet
• max. 1 jaar hechtenis
• opgesloten in huis van bewaring
•  alleen registratie (10 jaar)
• poging tot- en medeplichtigheid is niet strafbaar           
  

Misdrijven

• Zware schending van de wet
• max 30 of levenslang
• opgesloten in gevangenis
• 
  
• Strafblad (30 jaar)
  
• poging tot- en medeplichtigheid is strafbaar

Moord is een:

1. Misdrijf
2. Overtreding

winkeldiefstal is een:

1. Misdrijf
2. Overtreding

wildplassen is een

1. Misdrijf
2. Overtreding

Muziek keihard draaien om 1.00 u 's nachts is een:

1. Misdrijf
2. Overtreding

Heling (kopen of verkopen van gestolen goederen) is een:

1. Misdrijf
2. Overtreding

Iemand een klap verkopen is een:

1. Misdrijf
2. Overtreding

Drugs verkopen aan een klasgenoot is een:

1. Misdrijf
2. Overtreding

openbare dronkenschap is een:

1. Misdrijf
2. Overtreding

Wat voor gevolgen zou een strafblad voor jou hebben?

Overtreding

Misdrijf

Je rijdt 50 km/h op een opgevoerde brommer.

Je rijdt dronken op een fiets en veroorzaakt een ongeluk.

Je vergiftigt iemands thee.

Voor een overtreding is de maximumstraf:

1. één jaar gevangenisstraf
2. twee jaar gevangenisstraf
3. één jaar hechtenis
4. twee jaar hechtenis

Diefstal / zakkenrollen

1. overtreding
2. misdrijf

te hard rijden

1. overtreding
2. misdrijf

Joyriding

1. Misdrijf
2. Overtreding

Hieronder staan twee koppen van artikelen, die in dagbladen stonden.
Kop 1: Middelvinger opgeheven naar politie: 300 euro boete
Kop 2: Het voorbereiden van illegale wietteelt moet ook strafbaar worden

In welk wetboek(en) zullen deze strafbare feiten staan?

Kenmerken Maatschappelijk probleem

1. Veel mensen hebben er last van

2. Er bestaan verschillende meningen over het probleem of over de oplossingen

3. De media bericht er over

4. De overheid bemoeid zich er mee 

Wanneer noemen we een maatschappelijk probleem ook een politiek probleem?

1. Als veel mensen er last van hebben
2. Als het probleem op de politieke agenda staat

Iemand durft zijn straat niet meer op omdat zijn vrienden in elkaar zijn geslagen.

1. Materieel gevolg
2. Immaterieel gevolg

Iemand is kwaad op de politiek omdat ze te weinig doen tegen inbraak.

1. Materieel gevolg
2. Immaterieel gevolg

Materieel of immaterieel gevolg?

Na een avondje stappen fietst Chantal alleen door het park naar huis. Onderweg wordt ze door een man van haar fiets getrokken. Helemaal overstuur en met een gescheurde jas komt ze eindelijk thuis.

Tekst 11

In sommige buurten geldt: veel misdaad en toch een veilig gevoel 

Of iemand zich veilig voelt of niet, hangt niet helemaal samen met de criminaliteit in de buurt. Ook opleiding en politieke voorkeur spelen een rol, blijkt uit onderzoek in Amsterdam. Onveiligheid zit ook tussen de oren, concludeert criminoloog Marlou Teerlink. Zij deed onderzoek naar de band tussen de harde cijfers over criminaliteit in de stad en de mate waarin bewoners zich veilig of onveilig voelen.

Iemand die steeds een opnieuw een delict pleegt noemen we een:

1. witteboordencrimineel
2. Recidivist
3. openbaar aanklager
4. Onder toezicht gestelde

Oorzaken criminaliteit

Risicofactoren en beschermende factoren

Risicofactoren die de kans op crimineel gedrag vergroten:

- slechte opvoeding / onveilige thuissituatie

- gedrags- en psychische problemen

-foute vrienden / gevoelig zijn voor groepsdruk

-alcohol en drugsgebruik

Beschermende factoren die de kans op crimineel gedrag kleiner maken:

- Werk en onderwijs

 - Relatie

 - Veilig gezin

 - Sociale vaardigheden

Theorieen over criminaliteit

1. Aangeleerd gedragtheorie –

 Edwin Sutherland: ‘gewone” jongeren worden vaker crimineel als zij in contact zijn met andere mensen die crimineel gedrag vertonen (vrienden, familie, buurt)

2. Bindingstheorie:

 Als je veel sociale bindingen hebt (werk, familie, relatie, etc) dan heb je veel te verliezen als je in de criminaliteit terecht komt. De kans is dus kleiner als je veel bindingen hebt. 

3. Rationele keuzetheorie

 Marcus Felson: mensen berekenen: hoeveel brengt het mij op en wat kost het mij om bijvoorbeeld criminele dingen te doen? Wat zijn de risico’s? Is het dat waard?

4.Etikettentheorie

Mensen gaan zich soms gedragen naar de vooroordelen die de maatschappij over hen heeft. Bijvoorbeeld: Marokkaanse jongens: “iedereen denkt toch al dat ik een crimineel ben, dus dan kan mij het dan schelen!"

5. Anomietheorie

 Robert Merton: Succesvolle mensen hebben veel geld en kunnen mooie spullen kopen. Als je niet zo succesvol bent, en wellicht in armoede leeft, dan passen de meeste mensen zich daarop aan. Als je tóch vind dat je dure spullen moet hebben, dan kan het zijn dat je crimineel wordt. Succesvol lijken is dan belangrijker dan eerlijk zijn.

6. Neutraliseringstheorie

 In groepsverband schakelen sommige jongeren hun geweten uit.

Een onveilige thuissituatie leidt bij alle jongeren tot crimineel gedrag

1. waar
2. niet waar

Als er sprake is van meerdere risicofactoren is de kans groter dat men crimineel gedrag gaat vertonen.

1. Waar
2. Niet waar

Rechtsstaat

"Een land waar de rechten en plichten van de burgers én de overheid in de wet zijn vastgelegd"

Kenmerken van de rechtsstaat

1. er is een grondwet waarin staat hoe de burgers en overheid met elkaar om moeten gaan
2. burgers hebben grondrechten
3. de overheid moet zich aan de wet houden 
4. er is machtenscheiding (trias politica) 

Wat voor cijfer ga je halen voor de SO Criminaliteit?

Bij terrorismedreiging gaat de overheid soms heel erg ver met veiligheidsmaatregelen en gaat dit ten koste van onze privacy. Welke taken botsen dan met elkaar?

1. Rechtszekerheid en Rechtshandhaving
2. Rechtshandhaving en Rechtsbescherming
3. Rechtsbescherming en Rechtsgelijkheid
4. Rechtshandhaving en Rechtsgelijkheid