Les 7 - Agressief gedrag (thema 9, hfst 21)

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 1

Agressie in de zorg

                                                                     leerhuis

Doel

Je herkent verschillende soorten agressie

Je herkent oorzaken van agressief gedrag

Je herkent zelfdestructie bij cliënten

Je kent de richtlijnen voor het omgaan met agressief gedrag

Je weet hoe je agressief gedrag kunt voorkomen.

vormen van agressie

66% kreeg te maken met verbale agressie

38% met fysieke agressie

22% seksuele intimidatie

20% bedreiging 

Een aantal cijfers

75% personeel in Zorg en Welzijn kwam in 2022 in aanraking met agressie en ongewenst gedrag.

Wat is agressie

Definitie:

Agressief gedrag is gedrag dat zich uit in gewelddadige verbale en/of non verbale acties naar personen en/of materialen.

Agressie

Agressief gedrag is gedrag dat zich uit in gewelddadige verbale en/of non-verbale acties naar personen en/of materialen. 

Omgaan met minder ernstige vormen van agressie

Vaardigheidsoefening

In situaties waarin je boosheid of frustratie voelt, kan agressie tot uiting komen. 

Agressie ontstaat vaak uit een onvermogen om op een "rustige" manier met de situatie om te gaan. 

Omgaan met minder ernstige vormen van agressie

Vaardigheidsoefening

 Naarmate men minder draagkracht heeft, zal men  eerder geneigd zijn over te gaan op agressief gedrag. Als beroepskracht zul je zeker geconfronteerd worden met agressief gedrag van cliënten

Met welke uitingen van agressie heb je de meeste en met welke heb je minder moeite?

Pak pen en papier. Breng de ordening aan en licht je antwoord toe. Meeste moeite (1) en minst moeite (8)

1. ander uitschelden

2. een vaas kapot gooien

3. met de deuren slaan

4. tegen zichzelf tekeergaan

5. middelvinger opsteken

6. de ander een schop verkopen

7. heel hard gaan gillen

8. de ander bijten

Bespreken

Hoe zou je reageren als je geconfronteerd wordt met agressief gedrag waar je minder moeite mee hebt?

Maak groepjes:

Bespreek en vergelijk jullie antwoorden. 

Bespreek tips: Hoe kun je er mee om gaan als dit bij cliënten voorkomt. 

Vormen van agressie

1.  Primaire agressie 

Wordt veroorzaakt door onmacht, woede, angst, wanhoop. De agressie staat in relatie tot wat er gebeurt is. Frustratie-agressie

2. Secundaire agressie

Deze ontstaat zomaar. Een simpele tegenslag kan een stroom van opgekropte gevoelens losmaken. Het ligt vaak niet aan de situatie maar heeft te maken met iets anders. De persoon reageert dan te heftig op wat er gebeurt. 

Vormen van agressie

3. Kwaadaardige agressie / Instrumentele agressie - Wordt gebruikt om een doel te bereiken, door bijv. provoceren, dreigen. Het doel is om iemand te verwonden, uit de weg te ruimen of een lesje te leren. 

Vormen van agressie

4. Doelgerichte agressie / Pathologische agressie - Mensen proberen hun recht te halen. De betrokkenen is er op uit je bang te maken. Kan ontstaan onder invloed van een ziektebeeld of drugs/medicatie.(pathologisch)

Oorzaken agressief gedrag

Boosheid of machteloosheid? Wat is het verschil.

Welke gevoelens wekken agressie op?

Agressie als reactie op bedreiging

Agressie als reactie frustratie

Agressie als reactie op onrecht

De situatie als oorzaak van agressie.

Hoe voorkom je overprikkeling?

De client zelf als oorzaak agressie

zelfdestructief gedrag

overmatige agressie

Voorkomen van

Op tijd ontladen. 

Houd de gevoelens van de cliënt in de gaten. 

Bespreek het indien mogelijk, geef de cliënt gelegenheid zich terug te trekken.

Gedrag leren inschatten!!

STOP-methode

Stoom afblazen

Tot de orde roepen

Opnieuw beginnen

Passen bij herhaling

www.zorgvoorbeter.nl

De monitor - agressie in de hulpverlening

De monitor (24 min)

https://www.npostart.nl/de-monitor/24-04-2018/KN_1698174?st=premium

Bespreek met elkaar de soorten agressie. Waar ligt de grens van de hulpverlener?

www.npostart.nl