m4.gs 2.2 Neutraal Nederland

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Neutraal Nederland + herhaling WOI

Sleepvraag:     Sleep de begrippen naar het vakje waar het bij hoort. (blauw moet  naar rood)

totale oorlog

Gavrillo Princip

strategie

dodendraad

onbeperkte duikbotenoorlog

Von Schlieffen-

plan

deelname VS aan WO 1

aartshertog Frans-Ferdinand

regeringen rantsoeneren voedsel

Vluchtelingen-stroom voor-komen

Mobilisatie

distributiesysteem

dodendraad

Belgische vluchtelingen

Elektrische versperring door Duitsland aangelegd

Oorzaak: handelsbelemmeringen

Veel jongen mannen moesten in dienst.

Grondwet 1917

Conflict over:

*strijd algemeen kiesrecht

*manier van verkiezingen districtenstelsel

*schoolstrijd

TekstDemonstratie 1912 Den Haag tekstboek blz 56 bron 14

Demonstratie 1912 Den Haag 

tekstboek blz 56 bron 14

grondwet 1917

passief kiesrecht 

neutraliteit

opvang Belgische vluchtelingen 

eind schoolstrijd 

dodendraad

evenredige vertegenwoordiging 

pacificatie 

communistische revolutie

Troelstra

Wat was het doel van de schoolstrijd.

1. Dat er bijzondere scholen in Nederland kwamen
2. Dat er alleen katholieke scholen mochten worden opgericht
3. Dat de bijzondere scholen door de overheid betaald zouden worden
4. De strijd voor het recht op vrijheid van onderwijs

Wat is de uitkomst van de schoolstrijd?

1. Alleen katholieke scholen worden betaald door de overheid
2. Openbare en protestantse scholen worden betaald door de overheid
3. Openbare en bijzondere scholen worden betaald door de overheid
4. Openbare en scholen voor speciaal onderwijs worden betaald door de overheid

De schoolstrijd 1/2

• Het openbare onderwijs werd betaald door de overheid en was neutraal.
• Protestanten en katholieken richtten hun eigen scholen op. Dit is het bijzonder onderwijs.
• De confessionelen streden voor gelijke rechten (emancipatie):

1. De overheid moest ook bijzondere scholen financieren (schoolstrijd).
   
2. Bij het maken van wetten moet meer rekening gehouden worden met geloof.

• In 1917 komt er financiële gelijkstelling openbaar en bijzonder onderwijs 

Schoolstrijd 2/2

Doel van de confessionelen (christelijke zuilen) was dat de overheid ook ging betalen voor christelijk onderwijs (Katholieke en Protestanten scholen)

De grondwet van 1848 gaf vrijheid van onderwijs.  Maar er werd alleen openbaar onderwijs bekostigd.

Gelovigen mochten eigen scholen stichten -> maar bijzonder onderwijs moest zelf worden betaald. De confessionelen willen dat de overheid deze vorm van onderwijs ook betaald.

Dus de katholieke zuil komt met eigen scholen en de protestanten komen met eigen scholen.

In de samenleving zijn er zuilen die apart leven maar in de politiek werken deze zuilen samen. Met als doel financiële gelijkstelling openbaar en bijzonder onderwijs.

Schoolstrijd 

zichtbaar in een bron

Wat : Openbare scholen worden gefinancierd door de overheid. Bijzondere scholen niet. 

Wie: Kuyper zet zich in voor gelijke financiering.

Hoe: In 1917 (pacificatie) wordt onderwijs financieel gelijkgesteld 

Pacificatie van 1917

SCHOOLSTRIJD = Confessionelen werken samen om de schoolstrijd voor elkaar te krijgen

Pacificatie = Confessionelen werken samen met socialisten omdat de socialisten mannenkiesrecht willen

* einde schoolstrijd, geld voor bijzonder onderwijs

* algemeen kiesrecht (1919 ook voor vrouwen, passief kiesrecht)

* afschaffen districtenstelsel 

* nu evenredige vertegenwoordiging

Welke politieke partijen hebben voordeel van een districtenstelsel?

1. grote politieke partijen
2. kleine politieke partijen

Tot hoelang duurde het districtenstelsel?

1. 1910
2. 1848
3. 1917
4. 1913

Het districtenstelsel is?

1. De stemmen worden per provincie geteld en zetels verdeeld
2. De stemmen per district worden geteld en verdeeld
3. De stemmen van de confessionelen en liberalen worden geteld
4. De stemmen worden per district geleld en evenredig verdeeld over het aantal zetels.

1) Evenredige vertegenwoordiging wil zeggen dat alle uitgebrachte stemmen worden verdeeld over het aantal beschikbare zetels
2) Bij het districtenstelsel komt degene in het parlement die in een bepaalde regio de meeste stemmen heeft gehaald

1. 1 is juist, 2 is onjuist
2. 1 is onjuist, 2 is juist
3. beide zijn juist
4. beide zijn onjuist

Welke landen hebben nu nog steeds een districtenstelsel?

1. VS
2. Engeland
3. België
4. Nederland

Een invulopdracht over de Pacificatie van 1917. Bij de Pacificatie van

 1917 bereiken verschillende politieke groepen hun belangrijkste doel.

 

1. De confessionelen bereiken … (algemeen mannenkiesrecht / 

betere sociale wetgeving / financiële gelijkstelling onderwijs).

 

2. De socialisten bereiken … (algemeen mannenkiesrecht / censuskiesrecht / financiële gelijkstelling onderwijs).

 

3. Ook wordt bij de Pacificatie het … (censuskiesrecht / districtenstelsel / 

stelsel van evenredige vertegenwoordiging) ingevoerd. 

Sleep de drie groene vinkjes naar de goede antwoorden:

Hierna: open vraag.

De minister-president is tevreden, want twee grote conflicten zijn opgelost en iedereen heeft zijn zin gekregen. Hij deelde als het ware cadeautjes uit.

De leider van de protestanten is blij met zijn ‘cadeau’: voortaan betaalt de overheid ook het bijzonder onderwijs.

Op dit cadeau staat ‘bijz. school’.

De socialisten zijn erg blij met de Pacificatie van 1917.

Aletta Jacobs is verdrietig, want 

zij krijgt niet wat ze wilde hebben.

Spotprent bij "De pacificatie van 1917"

Sleep de rode bolletjes naar de juiste plaats in de spotprent

1

2

3

4

5

Pacificatie

Passief kiesrecht

Dodendraad

Mannen

kiesrecht

Vluchtelingen

Districtenstel-sel

1917