AF les 3 Regulatie bloedtoevoer en hormonale regulatie van de bloeddruk

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

AF Les 3

Regulatie bloedtoevoer en hormonale regulatie van de bloeddruk

Hartminuutvolume

Bloeddruk

Regulatie van de bloedtoevoer

Hormonale regulatie

Juf Danielle gaat even wat vertellen 

1 Sinusknoop

2 AV-knoop

3 Bundel van His die overgaat in de vezels van Purkinje

Hersenstam

Bestuurt belangrijke (basale) levensfuncties: 

Ademhaling, slaap- waakcyclus, regelen bloeddruk, kauwen, slikken, overgeven en beheersing van de blaas.

www.anatomie-online.nl

Harttonen

• Elke hartslag = twee harttonen

• Eerste harttoon = 

      dichtslaan hartkleppen

• Tweede harttoon = 

     dichtslaan halvemaanvormige kleppen

Regeling van bloedtoevoer in rust en inspanning

Totale hvh bloed die door het hart gepompt word = 5/6 liter

( in rust)

25% spijsverteringskanaal

21% nieren

23% spieren

Bij lichamelijke inspanning 

70% naar spieren

Huid- en kransslagaders hebben meer behoefte

Bij hersenen is toevoer bij rust en inspanning altijd gelijk!

HMV te laag: aanpassen: compensatie:

- frequentie omhoog

- toename volume

- toename kracht contractie

Wat gebeurt er met het hartminuutvolume bij inspanning?

1. Neemt af
2. Blijft gelijk
3. Neemt toe

Wat bekent het begrip hartminuutvolume

1. Hoeveelheid bloed dat per minuut wordt rondgepompt
2. Hoeveelheid bloed dat per hartslag wordt rondgepompt
3. Het aantal slagen per minuut
4. Het aantal hartslagen per uur

wanneer aanpassen niet lukt:

DECOMPENSATIE

Decompensatio cordis = hartfalen

De pompfunctie van het hart schiet te kort waardoor organen en weefsels te weinig zuurstofrijk bloed ontvangen en vocht vasthouden.

Er zijn 2 vormen:

• Links decompensatie (systolisch hartfalen)
  
• Rechts decompensatie (diastolisch hartfalen)

Links decompensatie

Kenmerken:

• Komt het meest voor
  
• Hartspier trekt minder goed samen: minder bloed in de grote circulatie
  
• In de longen een groter bloedvolume
  
• Vocht vasthouden (vooral in benen)
  
• Hogere hartslag
  
• Hoge bloeddruk

Decompensatio cordis

Oorzaken:

• hartinfarct
  
• langer bestaande hypertensie
  
• lekkende hartkleppen
  
• vernauwde aorta
  

Symptomen:

• kortademigheid bij inspanning
  
• kortademigheid bij platliggen (vocht!)
  
• enkeloedeem
  

veel ‘s-nachts plassen (nycturie)

Decompensatio cordis

Behandeling:

• medicatie: vochtafdrijvend, bloeddrukverlagend, antistolling
  
• zout- en vochtbeperkt dieet
  
• pacemaker
  
• harttransplantatie

Wat gebeurt er bij links decompensatie?

1. stuwing in de lichaamsaderen
2. stuwing in de longen
3. stuwing in de aorta
4. stuwing in de longslagaders

Wat gebeurt er bij rechts decompensatie?

1. stuwing in de lichaamsaderen
2. stuwing in de longen
3. stuwing in de aorta
4. stuwing in de longaders

Afwijkende pols kenmerken, tachycardie

Tachycardie = snelle hartfrequentie, meer dan 100 per minuut

Hierdoor ontstaat ook minder goede doorbloeding van de hartspier:

• pijn op de borst
• ritmestoornissen
• toename van hartfalen

Afwijkende polskenmerken, tachycardie

Oorzaken:

• opwinding, angst, volle blaas, koffie, nicotine
• hypoglykemie
• algemene ontstekingsreactie, koorts
• atriumfibrilleren, bloeddrukdaling, longembolie
• zuurstofgebrek
• te snel werkende schildklier

Afwijkende polskenmerken, bradycardie

Bradycardie = langzame hartfrequentie, minder dan 50 per minuut

Zorgvragers kunnen zich duizelig voelen met kans op vallen!

Afwijkende polskenmerken, bradycardie

Oorzaken:

• goed getrainde duursporter (wielrenner)
• hypothermie
• te langzaam werkende schildklier
• vergiftigingen
• stoornissen in de prikkelgeleiding in het hart

Onregelmatig hartwerking, irrigulaire pols

Irrigulaire pols = pauzes tussen de slagen is ongelijk, onregelmatig

extra slag of slag wordt overgeslagen

Oorzaken:

• spontaan, angst, koffie, nicotine
• atriumfibrilleren
• PVC's (premature, ventriculaire complexen, extra slag vanuit kamers)
• blokkade in de prikkelgeleiding

Afwijkingen van de vulling

Bij hartritmestoornissen is er vaak wisselende vulling per slag

Dit kun je aan de pols voelen

Inequele pols = kracht van de pols wisselt per slag, ongelijkmatig

Slecht gevuld = pols wordt slechter voelbaar

Afwijkingen aan de bloeddruk, hypertensie

Hypertensie = een te hoge bloeddruk

Waarden: hoger dan 150 over 90 mmHG

Oorzaken:

• erfelijke aanleg, overgewicht
• overmatige stress
  
• alcoholmisbruik
  
• stenose nierslagader
  
• bijwerkingen medicijnen (prednison, anticonceptie)
  

Afwijkingen aan de bloeddruk, hypertensie

Gevaar! Langdurige hypertensie kan schade geven:

• CVA
  
• hartfalen
  
• nierschade
  
• slagaderverkalking
  
• slecht zien door bloedingen in het netvlies
  

Afwijkingen aan de bloeddruk, hypotensie

Hypotensie = te lage bloeddruk

Verschijnselen:

• duizeligheid
  
• vallen
  
• bewustzijnsverlies
  

Oorzaken: ontregeling van de reflex die de bloeddruk in stand moet houden bij rechtop staan: schrikken, langdurig staan in de warmte

Afwijkingen aan de bloeddruk, hypotensie

Orthostatische hypotensie = bloeddrukdaling bij het rechtop komen zitten of staan

Dit komt voor bij:

• zenuwaantasting bij diabetes mellitus
  
• langdurige bedrust
  
• ondervulling van de circulatie (dehydratie)
  
• neurologische aandoeningen (ziekte van Parkinson)
  
• bijwerking van bloeddrukverlagende medicijnen of antipsychotica

De bloeddruk wordt bepaald door hartactiviteit, 

maar ook door:

• De vullingstoestand van het bloedvat
• Het slagvolume
• De elasticiteit van de vaatwand

• Hormonen (minder vocht- en natriumuitscheiding, bloedvatvernauwing, hartactiviteit)
• Zenuwstelsel (sensoren in aorta- en halsslagader wand -> hartregulatiecentrum hersenen)

Regulatie via het zenuwstelsel

- Hartregulatiecentrum(prikkelgeleiding)

--> kan veranderingen aanbrengen in de hartfrequentie en de pompkracht van het hart

- Vasomotorisch centrum (in de hersenen)

--> kan de vaatweerstand aanpassen door bloedvaten samen te knijpen of ze te verwijden.

Bloeddrukregulatie

Zenuwstelsel - hartregulatiecentrum + vasomotorisch centrum in hersenen -->
aanpassen hartfrequentie & pompkracht
wijzigen samenknijpen/ontspannen bloedvaten

Hormonale regulatie
bijv. start wedstrijd - adrenaline - hartslag omhoog

Het boek beschrijft in paragraaf 6.4.9 +6.4.10 twee soorten regulatie. Kijk mee in boek. Welke twee zijn dit? 

zenuwen = heel snelle signalen

hormonen = iets minder snelle reactie

Regulatie van bloeddruk via zenuwen = neurale regulatie

Vanuit vegetatieve zenuwstelsel. 

In verlengde merg ligt hartregulatiecentrum. Ontvangt info vanuit barosensoren. Barosensoren liggen in  wand aorta en halsslagaders: geven veranderingen in arteriële bloeddruk door.

Nervi accelerantes: zenuwen die hartactiviteit stimuleren

Nervus vagus ( zwervende zenuw): hartactiviteit remmen

Vulling  bloedvaten kan ook worden bijgestuurd door centrum.

Regulatie van bloeddruk via hormonen = hormonale regulatie

• antidiuretisch hormoon; hypothalamus hersenen aangemaakt, bevordert bloeddrukstijging doordat nieren minder water uitscheiden.

• aldosteron; in bijnier aangemaakt, stimuleert nieren om minder natrium uit te scheiden

• renine; in nieren aangemaakt, vorming plasma-eiwit angiotensine -> bloedvatvernauwing arteriole + stimuleert aldosteron aanmaak in bijnier -> bloeddrukverhoging.

• adrenaline en noradrenaline; in bijnier aangemaakt, adrenaline stimuleert vooral de hartactiviteit en noradrenaline veroorzaakt vooral bloedvatvernauwing van de arteriolen van de skeletspieren.

Hartslag 72 x/min. - slagvolume 70 ml.
Wat is het hartminuutvolume?

1. ± 5 ml
2. ± 50 ml
3. ± 500 ml
4. ± 5000 ml

Hoe lang duurt het voordat al het bloed is rondgepompt door het lichaam?

1. ± 1 min.
2. ± 5 min.
3. ± 30 min.
4. ± 60 min.

Regulatie via het hormoonstelsel

Hormonen die invloed hebben op de bloeddruk:

- Renine (verhoogt na en verlaagt kalium)

- angiotensine (verwijding bloedvaten.daling bloeddruk)

- Aldosteron (bijnier> handhaven bloeddruk)

- Antidiuretisch hormoon (Reguleert de hoeveelheid urine en concentratie)

- Adrenaline (stimuleert bloedtoevoer naar hersenen en spieren)

- noradrenaline (vernauwt bloedvaten centraal en perifeer> verhoogt de bloeddruk)

- Histamine (allergische reactie, afweerreactie >doorlaarbaarheid van bloedvaten wordt vergroot)

www.anatomie-online.nl

Maken

Maken oefenopdracht

tm 30

Presentaties 11/ 12 maart