Trechterlezen

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 2

Trechterlezen

1. .

1. Leerdoelen opzoeken in de methode.
   
2. Omzetten naar leervragen.
   
3. Leervragen in een overzicht zetten.
   
4. Actief zoeken naar de antwoorden. NB: in veel methodes moeten leerlingen 'tussen de regels door' lezen of informatie combineren om de antwoorden te vinden.
   
5. Antwoorden markeren.
   
6. De antwoorden opnemen in de mindmap

Het stappenplan trechterlezen kort uitgelegd. De trechter bovenin geeft aan welke werkwijze veel leerlingen hanteren, maar niet helpend is. De trechter onderin biedt een effectievere strategie.

De antwoorden van het trechterlezen worden opgenomen in een mindmap, dit in verband met de visuele instelling van veel dyslectische leerlingen.

Geschiedenis

- Steeds 3 leerteksten.

- 1 Leerdoel per tekst.

- Methode eindigt met samenvatten (invuloefening).

Het is van belang overzicht te creëren voor de kinderen.

Dyslectische leerlingen hebben veel moeite met het nemen van voldoende afstand tot de lesstof. Ze zijn immers al veel tijd kwijt aan verklanken.

Natuur-scheikunde

- Geeft alle leerdoelen per paragraaf.

- Geeft inzicht in corresponderende opdrachten.

- Leerstofoverzicht aan het einde van het hoofdstuk van 4 paragrafen.

Dit gebrek aan overzicht maakt het leren door 'het doorlezen' onvoldoende effectief. 

Aardrijkskunde

- Meerdere leerdoelen per paragraaf.

- Vijf paragrafen per hoofdstuk.

- Samenvatting en begrippen aan het eind van het hoofdstuk.

Doordat elke methode een eigen opbouw en structuur heeft, is het voor ons als begeleiders belangrijk orde te scheppen voor dyslectische kinderen.

upload de mindmap hier!

Maak een mindmap volgens de stappen van het trechterlezen en upload een foto.

pauze!

Geheugentechnieken

Verhaal – voorbeeld

Visualiseren; plaatjes – kleur

Associëren; eigen verbanden – ezelsbruggetjes

Geheugenkasteel; informatie op een ‘route’ onthouden

Om de mindmap goed te onthouden, maar ook om woordjes te leren voor talen zijn er bepaalde geheugentechnieken. Dit zijn geen wereldschokkende vernieuwingen, maar sluiten wel aan bij de leerling als beelddenker.

plant

riet

handdoek

ster

been

kalf

mos

voet

hek

maag

zeil 

broodje

bal 

computer

huis 

paraplu

grasveld 

folder

paard

trein

Leer de woorden 1 minuut lang, door te 'stampen'. 

Noteer de woorden die u nog weet.

struik

washand

arm

gras

stoep

hond

aardbei

bal

kast

uitlaatplek

sloot

maan

koe

teen

rug

fiets

cracker

PlayStation

regenjas

boek

Leer de woorden 1 minuut lang, met een verhaal. 

Noteer de woorden die u nog weet.

Verhaal en tekening

• Geschikt voor het onthouden van vreemde talen.
• Geeft structuur die er eigenlijk niet is.
• Ondersteunt visueel.

Ezelsbruggetje met een tussenwoord.

• Geschikt voor het onthouden van vreemde talen.
• Gebruik kleur om vertaling aan te geven.

Tekening om het woord

• Geschikt voor het onthouden van vreemde talen.
• Gebruik kleur om vertaling aan te geven.

Studygo

Alle leerlingen hebben een account aangemaakt.

Programma om woordjes voor vreemde talen te oefenen.

Studygo

Naast geheugentechnieken, zullen leerlingen ook gewoon tijd moeten besteden aan het leren van woordjes. Het is immers onmogelijk om voor alle woordjes een ezelsbruggetje te maken. Studygo is een overhoorprogramma wat hierbij kan helpen.

Maken van een account 

1. https://studygo.com/nl/learn/sign-up
2.  Maak een account als leerling. Let op: VMBO-gl is hier: VMBO-t
3. Klik op het vak (Duits of Engels)
4. Klik op 'voeg boek toe'
5. Duits: Neue kontakte editie 7
6. Engels: New Interface LRN line

De leerlingen hebben kennis gemaakt met verschillende perspectieven om naar dyslexie te kijken.

Werkwijze talen

1. Plannen; minimaal 5x 10 minuten
2. Verdelen van de lesstof; 10 woorden per dag.
3. Blaadjesmethode / flashcards / studygo
4. Markeren welke je niet onthoudt.
5. Lastige woorden krijgen een geheugentechniek.  

Ik hanteer graag een vaste werkwijze voor het leren van talen. De geheugentechnieken en het programma studygo zijn hierin een onderdeel. 

Lezen en beantwoorden van toetsvragen

Gebruik maken van kernwoorden om een antwoord te formuleren

Leerlingen met dyslexie hebben veel vaak woordvindingsproblemen. Dit in combinatie met moeilijkheden op automatiseren en het verklanken van vragen, zorgt voor moeilijkheden bij het maken van toetsen.

Start vanuit rust

• Gedachten en gevoel zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden.
  
• Leer en oefen het beïnvloeden van de eigen gedachten.
  
• Laat starten vanuit fysieke rust.
  
• Stresshormoon cortisol beïnvloedt declaratieve kennis. Langetermijngeheugen en werkgeheugen communiceren even niet: black-out.
  
• Start met de 'makkelijke' vragen, daarna de lastigere.

Cortisol is ontzettend handig wanneer we direct moeten handelen op de automatische piloot. Dit stresshormoon heeft tijdens het maken van toetsen een zeer negatieve invloed. Doordat veel leerlingen met dyslexie allerlei zorgen hebben als tijd, lezen, automatiseren,  maakt dit het ophalen van kennis uit het langetermijngeheugen nóg lastiger.

Drie stappen

1. Markeer doe-woorden, vraagwoorden en begrippen.
2. Leg begrippen uit.
3. Geef kort antwoord op de vraag. Gebruik hierbij signaalwoorden (waarom - daarom) en herhaal de vraag in het antwoord.

Doe woorden zijn bijvoorbeeld:

Leg uit, vul aan, vul in, neem over, kies uit, maak de tekst kloppend, maak combinaties.

Vraagwoorden zijn bijvoorbeeld:

wie, wat, welke, waarom, wanneer, hoe, op welke wijze. 

 Signaalwoorden zijn woorden die een signaal voor een verband geven. Als in een vraag het woord 'waarom' staat, moet het antwoord een verklaring geven (daarom).

In de praktijk

Hoe kan toetsstress ervoor zorgen dat je niet meer weet wat je geleerd hebt? Leg uit.

Dank voor uw aandacht.