p13 uitleg a.c.i.

• Grieks
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

De afkorting A.c.I. staat voor:

De A.c.I. komt voor als aanvulling voor bij werkwoorden die in het Nederlands een 'dat'- zin kunnen hebben:

1. werkwoorden die betekenen: willen, bevelen, verzoeken, besluiten, aanraden, toestaan, verbieden, verhinderen; kunnen, durven, proberen; moeten; leren e.d. 

2 onpersoonlijke werkwoorden, zoals

ἔξεστιν het is mogelijk/geoorloofd

δεῖ / χρή het is nodig

3 bij een naamwoordelijk gezegde, zoals

χαλεπόν ἐστι het is moeilijk

δίκαιόν ἐστι het is rechtvaardig / juist

4 bij werkwoorden die betekenen: zeggen, horen, geloven, menen (indirecte rede).

In de 'dat' - zin die in de vertaling wordt gemaakt, wordt de accusativus het onderwerp. Hoe noemen we die accusativus?

vertaal: γιγνωσκω ὑμας διαφερειν

Bij een infinitivus van een AcI kan natuurlijk ook een accusativus in een andere functie, zoals die van object, voorkomen.

vertaal: δῆλόν ἐστι τὸν ἵππον πολλὰ κακὰ φέρειν.

δῆλόν ἐστι τὸν ἵππον πολλὰ κακὰ φέρειν.

Het is duidelijk dat het paard veel ellende brengt.

Welke uitspraak klopt?
δῆλόν ἐστι τὸν ἵππον πολλὰ κακὰ φέρειν.

1. τὸν ἵππον is subj.acc., πολλὰ κακὰ is objectsacc.
2. τὸν ἵππον is obj.acc., πολλὰ κακὰ is subj.acc.

Tijdsverhoudingen

De handeling van de infinitivus is gelijktijdig, voortijdig of natijdig t.o.v. de handeling van het hoofdwerkwoord.

De aard van de tijdsverhouding blijkt uit de gebruikte tijdstam van de infinitivus:

Gelijktijdig

voortijdig

natijdig

inifinitus futurum

infinitivus praesens

infinitivus aoristus

infinitivus imperfectum

ἐνόμιζον ὑμᾶς ἀληθεύειν.

1. ik meen dat jullie de waarheid spreken
2. Ik meende dat jullie de waarheid spreken
3. Ik meen dat jullie de waarheid spraken
4. Ik meende dat jullie de waarheid spraken

ἐνόμιζον ὑμᾶς ἀληθεύειν. 

inf. praes. → gelijktijdig

pv: verl. tijd → vertaal inf. praes. met o.v.t.

Ik meende dat jullie de waarheid spraken.

ἀκούω τοὺς δούλους τοὺς ἵππους ἀπαγαγεῖν

1. Ik hoor dat de slaven de paarden wegleiden
2. Ik hoor dat de slaven de paarden hebben weggeleid
3. Ik hoorde dat de slaven de paarden wegleiden
4. Ik hoorde dat de slaven de paarden hadden weggeleid

ἀκούω τοὺς δούλους τοὺς ἵππους ἀπαγαγεῖν

     

inf. aor. → voortijdig

pv: teg. tijd → vertaal inf. aor. met v.t.t.

Ik hoor dat de slaven de paarden hebben weggevoerd. 

ἤκουσα τοὺς δούλους τοὺς ἵππους ἀπαγαγεῖν.

1. Ik hoor dat de slaven de paarden wegleiden
2. Ik hoor dat de slaven de paarden hebben weggeleid
3. Ik hoorde dat de slaven de paarden hebben weggeleid
4. Ik hoorde dat de slaven de paarden hadden weggeleid

ἤκουσα τοὺς δούλους τοὺς ἵππους ἀπαγαγεῖν.

inf. aor. → voortijdig

pv: verl. tijd → vertaal inf. aor. met v.v.t.

Ik hoorde dat de slaven de paarden hadden weggevoerd. 

zorg dat je kunt aangeven:

• wat het werkwoord is waar de a.c.i. van afhankelijk is
• wat de subjectsaccusativus is
• wat de (eventuele) objectsaccusativus is
• in welke tijd de infinitivus staat en wat dat betekent voor de vertaling. (praesens = onvoltooide tijd; aoristus = voltooide tijd)