2324 5v 2.3 Globalisering tot 1980

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

2.3 Globalisering tot 1980

2.3 Globalisering tot 1980

Programma: 

- Korte uitleg over Hegemoniale staten, kolonialisme en imperialisme

- Opdrachten maken en nabespreken

Leerdoelen

• de rol van de hegemoniale staten vanaf de 16e eeuw beschrijven.
  
• je het verschil tussen vestigingskoloniën en exploitatiekoloniën benoemen.
  
• verklaren waardoor Engeland eeuwenlang een hegemoniale staat was.
  
• uitleggen waardoor de machtspositie van Europa verzwakte en die van de VS versterkte.

Globalisering

Sinds 1600: ontwikkeling zeetransport

1. handelaren
2. legers

Hegemoniale Staat

Land dat de wereld domineert op economisch, militair, financieel en cultureel gebied. 

Welke Hegemoniale staten kennen we uit een ver verleden?

• Romeinse Rijk
• Tangdynastie
• ...
• ...

Hegemoniale staten

1. Portugal/Spanje
2. Nederland 
   
3. Engeland
   
4. VS (sinds WOII)
   

Welk verband is er tussen het centrum-periferiemodel en het Europese koloniale verleden?

Nederland: wereldleider

Gouden eeuw

Scheepvaart, visserij, handel

VOC: 1e MNO

van handelsposten aan de kust

naar kolonies 

Engeland: 

1666 - 1920: 

"het rijk waar de zon nooit onder gaat"

Versteviging banden/imperialisme: 

1. Industriële revolutie -> toenemende vraag grondstoffen -> kolonies -> internationale arbeidsverdeling
2. verbetering transport -> verwevenheid economiën, culturen en politiek. 

Engeland: 

1666 - 1920: 

"een rijk waar de zon nooit onder ging"

Versteviging banden/imperialisme: 

1. Industriële revolutie -> toenemende vraag grondstoffen -> kolonies -> internationale arbeidsverdeling
2. Verbetering transport -> verwevenheid economieën, culturen en politiek. 

Na WOII: VS

• Europa verwoest
  
• Dekolonisatie
  
• Instorting Communisme 1989

VS: probeert controle te houden over cruciale gebieden, niet over veroverde gebieden. 

Leerdoelen

• de rol van de hegemoniale staten vanaf de 16e eeuw beschrijven.
  
• het verschil tussen vestigingskoloniën en exploitatiekoloniën benoemen.
  
• verklaren waardoor Engeland eeuwenlang een hegemoniale staat was.
  
• uitleggen waardoor de machtspositie van Europa verzwakte en die van de VS versterkte.

Maken

• Leer de topo van Afrika

De laatste les van deze week heb je de topo overhoring.

• Lees paragraaf 3 van hoofdstuk 2
  

• Maak opgave 2 t/m 5 van 2.3
  

Straks nabespreken en daarna nog 1 slotvraag...

Wie zal de volgende hegemoniale staat worden?