2.6 Veilig Vrijen

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Programma

• Leerdoelen
  
• Uitleg basisstof 6 --> veilig vrijen
• SOA OPDRACHT
• Afsluiting --> Leerdoelen checken
  

                         

Thema 2 voortplanting

• 2.1 Voortplantingsstelsel man
• 2.2 Voortplantingsstelsel vrouw
• 2.3 Veranderingen in de puberteit (tot menstruatiecyclus)
• 2.3 Menstruatiecyclus en 2.4 bevruchting 
• 2.4 Zwangerschap en 2.5 geboorte 
• 2.6 Veilig vrijen
• 2.7 Seksualiteit
• 2.8 Erfelijkheidsonderzoek

Leerdoelen 

• Je kunt de werking van enkele voorbehoedsmiddelen beschrijven en aangeven of ze betrouwbaar zijn of niet
• Je kunt ziekteverschijnselen en genezingsmogelijkheden noemen van seksueel overdraagbare aandoeningen. 

Anticonceptie

Onbetrouwbare methoden:

• Periodieke onthouding
• Coïtus interruptus

• Geboorteregeling
  
• Anticonceptiemiddelen = voorbehoedsmiddelen                                         Anti = tegen Conceptie = bevruchting             

Onbetrouwbare methoden: Periodieke onthouding

Hierbij hebben de man en de vrouw geen geslachtsgemeenschap ronde de vruchtbare periode. 

Deze methode is onbetrouwbaar, 

omdat je nooit precies kunt bepalen 

wanneer de ovulatie (eisprong) 

plaatsvindt. 

Onbetrouwbare methoden: periodieke onthouding

Manieren om te bepalen wanneer de ovulatie plaatsvindt:

• Kalender bijhouden bij een regelmatige menstruatiecyclus,                     zodat je de dag van de ovulatie kunt berekenen. 

• Temperatuur meten; de lichaamstemperatuur is na de ovulatie               tot aan de volgende menstruatie gemiddeld 0,3 graden Celsius hoger.

• Afscheiding uit de vagina; bij veel vrouwen wordt de afscheiding           na de ovulatie doorzichtiger en elastischer.                                                                                                       Er is vaak ook meer afscheiding. 

Onbetrouwbare methoden: coïtus interruptus

Hierbij trekt de man zijn penis terug uit de vagina als hij zijn organisme voelt aankomen.  De zaadlozing vindt dan buiten de vagina plaats. 

Deze methode is onbetrouwbaar, 

omdat in voorvocht ook al 

zaadcellen kunnen zitten. 

 Betrouwbare methoden tegen zwangerschap

Er zijn voorbehoedsmiddelen met en zonder hormonen. 

Met hormonen:

• De hormonen zorgen ervoor dat er geen eicel gaat rijpen en vrijkomt. 
• Ook zorgen ze ervoor dat het slijm in de baarmoederhals moeilijker doorlaatbaar is voor zaadcellen. 
• Verder zorgen hormonen ervoor dat 

     het baarmoederslijmvlies niet wordt 
     opgebouwd --> geen innesteling mogelijk. 

Anticonceptiemethoden

• Pil
• Andere anticonceptiemethoden met hormonen zoals hormoonpleister
• Spiraaltje
  
• Pessarium
• Sterilisatie
• Condoom

De pil 

De pil bevat hormonen. De pil zorgt ervoor dat er geen eisprong meer is. 

De pil moet dagelijks worden ingenomen, 3 weken lang 

De pil werkt NIET tegen geslachtsziektes. 

Voorbehoedsmiddelen die dezelfde hormoonwerking hebben als de pil

• Nuva ring
• Mirena spiraaltje
• Prikpil
• Implanon-staafje
• Anticonceptiepleister

Spiraaltje

- Twee typen:

   - Hormoon spiraal (Mirena)

   - Koperspiraal 

- Door arts ingebracht

- Beschermt niet tegen SOA' s

- Vaak verminderde menstruatie

Pessarium

 Condoom 

- Een condoom is een hoesje van dun rubber. 

- Condooms zijn gemakkelijk, goedkoop en betrouwbaar. 

- Nadeel: vrijen moet onderbroken worden. 

- Voordeel: condoom beschermt ook tegen soa's.

- Gebruik een condoom maar 1 x

Condoom

• Gemakkelijk
• Overal verkrijgbaar
• Redelijk betrouwbaar
• Vangt het sperma op
• Mag maar 1 keer gebruiken
• Let op houdbaarheidsdatum
• Nadeel: onderbreken vrijen
• Voordeel: bescherming tegen ziekteverwekkers 

Het vrouwencondoom

Sterilisatie man

Sterilisatie vrouw

Wat kun je doen bij een noodgeval?

Voor vrouwen die een zwangerschap (om wat voor reden dan ook) willen 'afbreken':

Binnen 72 uur na de sex een morningafterpil

Tot 24 weken een abortus

Wat kun je doen bij een noodgeval?

• Morning-afterpil: als deze pil binnen 72 uur ingenomen wordt, voorkomt het innestelen van de bevruchte eicel.
• Abortuspil: het ingenestelde embryo wordt afgestoten. Tot 9 weken na bevruchting. 
• Zuigcurretage: embryo wordt 

     weggezogen. Tot 13 weken. 

• Abortus: Foetus operatief verwijderen. 

     13 tot 24 weken. 

SOA's

SOA's staat voor seksueel overdraagbare aandoeningen.

Tijdens geslachtsgemeenschap kun je bacteriën, schimmels of virussen overdragen die ziekten veroorzaken. 

Bij orale seks of ander contact 

met de vagina, penis of anus 

kun je besmet raken.  

SOA's

Er is maar één bescherming tegen

de meeste SOA's: het condoom.

Sommige kunnen ook 

door bloed worden overgedragen: 

HIV, hepatits B en syfilis.

Bacteriële SOA's

• Chlamydia
  
• Gonorroe
  
• Syfilis
  

Te behandelen met antibiotica.

Virale SOA's

• HPV
• Herpes genitalis
• Hepatitis B
• HIV (kan leiden tot AIDS)

Niet te genezen.

Wat is aids?

Aids is een ziekte die komt door het aidsvirus (hiv). Zodra je besmet bent ben je seropositief. Het duurt even voordat je last krijgt van symptomen.

Als je seropositief bent kan je 

hiv-remmers krijgen. Je zal niet genezen,

maar je krijgt geen symptomen.

Inenting tegen HPV

HPV is een virus dat wordt overgedragen door seksueel contact en baarmoederhalskanker kan veroorzaken.

Inenting tegen HPV vermindert de kans op het ontstaan van baarmoederhalskanker, anuskanker en keelkanker. 

Ook jongens worden 

gevaccineerd tegen 

HPV.

GEEN SOA = 

CANDIDA

Candida is een namelijk een schimmelinfectie, die je ook op andere manieren kunt krijgen.

Candida zorgt voor afscheiding en jeuk aan de vagina of penis.

SOA's

Je kunt GEEN SOA oplopen op een vies 

toilet of door uit een glas van een ander 

te drinken. 

De enige manier om je tegen SOA´s te 

beschermen, is door een condoom of 

beflapje te gebruiken. 

Wat moet je doen als je een soa hebt?

Vaak merk je laat pas dat je een soa hebt.

Last van symptomen? --> soa-test laten doen bij de dokter. 

Herpes en hiv zijn niet te genezen, je blijft drager.

SOA-Test

Een SOA-test wordt gebruikt om te controleren of je een SOA hebt. Onder de 25 jaar kun je gratis een SOA-test doen. Dit kan bij je huisarts of bij de GGD. 

Er zijn jaarlijks tienduizenden jongeren die zo´n test laten doen.

Afhankelijk van het type onveilige seks wordt er verschillende soorten onderzoek gedaan; Urinetest (man), uitstrijkje (vrouw), uitstrijkje keel of anus. Soms is een bloedtest nodig. 

Condooms: erover beginnen en omdoen

https://sense.info/nl/condoom-pil-en-meer/condooms/instructie-condoom-omdoen

Condoom omdoen

Huiswerk

Lezen 2.6 

Maken opdracht 1 t/m 4 

en 7 + 8

Herhalen en/of extra oefenen

Verschillende oefeningen

Playlist uitlegvideo's 

Video samenvatting

Effectief leren video's

Klaar: puzzel laten maken

Leerdoelen 

• Je kunt de werking van enkele voorbehoedsmiddelen beschrijven en aangeven of ze betrouwbaar zijn of niet
• Je kunt ziekteverschijnselen en genezingsmogelijkheden noemen van seksueel overdraagbare aandoeningen. 

Herstelwerk:

par 2.1 opdracht 1 t/m 6

par 2.2 opdracht 1 t/m 6

par 2.3 opdracht 1 t/m 8

par 2.4 opdracht 1 t/m 8

par 2.5 opdracht 1 t/m 5

par 2.6 opdracht 1 t/m 8