3,1: Amsterdam stapelmarkt van de wereld

Welkom in de geschiedenisles!
1 / 30
volgende
Slide 1: Tekstslide
GeschiedenisMiddelbare schoolhavoLeerjaar 2

In deze les zitten 30 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 1 video.

time-iconLesduur is: 45 min

Onderdelen in deze les

Welkom in de geschiedenisles!

Slide 1 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 2 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 3 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 4 - Tekstslide

H2C
Wat gaan we doen vandaag?
  • Lesdoelen
  • Herhaling
  • Amsterdam stapelmarkt van Europa
  • Opdrachten
  • Afsluiting  

Slide 5 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Lesdoelen
Aan het eind van deze les:

  • Je kunt uitleggen hoe Amsterdam de stapelmarkt werd van de Europa.

  • Je kunt uitleggen welke gevolgen dit had voor de landbouw in de Republiek.

  • Je kunt uitleggen waarom de bevolking van de Republiek groeide en welke bijdrage immigratie daar aan had. 




Slide 6 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Oorzaken en gevolgen
1. Indirecte oorzaak
  • Wat er al verder aan vooraf ging. (alle andere oorzaken)

2. Aanleiding (directe oorzaak)
  • Het laatste wat er gebeurd voordat het gebeurtenis begint.

3. Korte termijn gevolgen
  • Wat direct duidelijk is dat er gebeurd na de gebeurtenis.

4. Lange termijn gevolgen
  • Wat nu nog niet duidelijk is.

Slide 7 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Wat is een correcte uitleg van het begrip handelskapitalisme?
A
Het inkopen van grondstoffen met als doel te wachten op geldontwaardig. Zo kan de handelaar de grondstoffen voor meer geld doorverkopen.
B
Het alleenrecht om in een bepaald gebied handel te mogen drijven met de lokale bevolking. Hierdoor stijgt de winst aanzienlijk.
C
Goederen en materialen inkopen uit alle windstreken en bewaren in één handelsstad om deze later weer door te verkopen.
D
Kapitaal vergroten door investeringen te doen in grondstoffen, deze letn bewerken en vervolgens voor meer winst te verkopen

Slide 8 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Korte opdracht
1. Leerlingen die A, B of C hebben gekozen lezen de eerste alinea tekst: ''Amsterdam barst uit zijn voegen''


2. Leerlingen die D hebben gekozen:
Leg uit hoe je kunt zien dat deze bron uit de Gouden Eeuw komt. 

De oude Waag op de Dam in Amsterdam. Het water van de Damrak rechts kwam tot hier. Het nieuwe zeventiende eeuwse stadhuis is in aanbouw. Schilderij van Jacob van der Ulf uit 1654, Rijksmuseum, Amsterdam. 

Slide 9 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 10 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Amsterdam in de Gouden Eeuw











  • Niet alleen Amsterdam maar ook andere steden in de Republiek groeide in die tijd.
  • 60% van de alle mensen uit de Republiek woonde in een stad.
  • Overgang van grootendeels landbouw en veeteelt naar stedelijke handel en nijverheid.
Verstedelijking van Nederland 1400-1850. Naar: R. Paping, Urbanisatie in Nederland 1400-1850, 2009.

Slide 11 - Tekstslide

https://www.youtube.com/watch?v=cFGhee-adX4
0

Slide 12 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Handelsrepubliek







  • De boeren konden niet alle mensen in de stad voeden.
  • Gevolg --> producten importeren uit de Scandinavische gebieden (moedernegotie) (graan uit Polen, IJzer uit zweden)
  • Ook met een volle lading heen: Wol uit België, Wijn uit Frankrijk.
  • Andere landen kregen door dat je in Amsterdam graan kon kopen, is er een tekort? Ga het halen in Amsterdam. Er ontstaat een levendige handel in allerlei soorten handelswaar die werd ingekocht en weer werd verkocht. Nederland werd de stapelmarkt van Europa.
  • Nadat ook de Nederlanders om Afrika heen waren en naar Azië konden varen werden er ook specerijen en andere goederen geïmporteerd.
Kaart van goederenstroom in Europa, met Amsterdam als stapelmarkt.
Achtergrond: een fluitschip, deze boten werden gebruikt in de Oostzeehandel (moedernegotie).

Meer informatie: https://historiek.net/fluitschip-hoorn-wat-is-dat-betekenis/126715/

Slide 13 - Tekstslide

https://historiek.net/oostzeehandel-moedernegotie-voc/76139/

België
Polen
Scandinavië

Frankrijk

Slide 14 - Sleepvraag

Deze slide heeft geen instructies

Leg in eigen woorden uit wat een stapelmarkt is

Slide 15 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Handelskapitalisme
Je koopt wol voor 4 Euro en verkoopt het voor 5 euro aan iemand anders, je winst is klein

Slide 16 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Handelskapitalisme
20X
Je koopt wol voor 4 Euro en betaalt 2 euro aan een wever om er een tapijt van te maken (Investering). Je verkoopt het tapijt voor 20 euro, je winst is nu veel groter!

Slide 17 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Antwerpen









  • De Antwerpenaren Amsterdammers handelde al heel lang met elkaar.
  • De Antwerpenaren waren erg goed in het vergroten van hun kapitaal --> handelskapitalisme.
  • De Spanjaarden nemen in 1585 Antwerpen in bezit, De Nederlanders namen de monding van de rivier de Schelde in bezit en blokkeerde zo de waterweg naar Antwerpen.
  • Protestantse en Joodse handelaren vluchtten naar de Republiek, uit angst voor vervolging om geloof en economische redenen....
Achtergrond: foto van Fort Rammekens

Slide 18 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Waarom vluchtte precies protestanten en joodse mensen naar de Republiek?
A
Deze mensen vluchtte helemaal niet.
B
Omdat deze mensen werden gedwongen te vertrekken
C
Omdat deze extra belasting moesten betalen
D
Omdat deze werden vervolgd, soms zelfs de doodstraf. Zie bloedplakkaat.

Slide 19 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Immigratie





  • De Republiek had een relatieve koelante-beleid dat gevoerd werd. Men kwam hierheen als in hun thuisland een oorlog bezig was of als men werd vervolgt om religieuze redenen.
  • Amsterdam werd in de loop van de 17de eeuw een echte wereldstad. Mensen vanuit de hele wereld kwamen naar Amsterdam om te handelen.

Slide 20 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 21 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Wat zijn de oorzaken dat de hoeveelheid mensen die naar de Nederlanden migreerden in de Gouden Eeuw sterk steeg?

Slide 22 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Inpolderen










  • Het gewest Holland bestond aan het begin van de 17de eeuw voor iets meer dan de helft uit moerassen en meren. Om de zoveel tijd overstroomde dezen bij zware regenval. Dan verdronken mensen en werd het boerenland tijdelijk onbruikbaar.
  • Doordat de bevolking in de Republiek elk jaar groeide was dit een groot probleem.
  • De oplossing hiervoor was droogmakerij: Polder: land dat vroeger onder water stond, waaruit het water is weggepompt.
De gronds in de Beemster werd volgens een strak plan ingedeeld in wegen, sloten en boerderijen. Plattegrond uit 1685.

Slide 23 - Tekstslide

https://www.youtube.com/watch?v=Oxv6IRcuNaI molens zaandam
De molengang, uitgevonden door Simon Stevin.
Gebruikt door Jan Adriaanszoon Leeghwater voor het droogleggen van de Beemster

Slide 24 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Wat is droogmakerij en waar was dit de oplossing?

Slide 25 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Slide 26 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Benoem de aanleiding voor het ontstaan van commerciële landbouw in de Republiek tijden de Gouden Eeuw

Slide 27 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Opdrachten
Paragraaf 3,1 – Amsterdam stapelmarkt van Europa
Opdrachten:  4, 5, 6, 10b+c, 11
LB blz. 56 t/m 59
WB blz. 63 t/m 67

Klaar? geef dit aan bij je docent.
Zet deze opdrachten in je planner!

timer
5:00

Slide 28 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Afsluiting
Aan het eind van deze les:

  • Je kunt uitleggen hoe Amsterdam de stapelmarkt werd van de Europa.

  • Je kunt uitleggen welke gevolgen dit had voor de landbouw in de Republiek.

  • Je kunt uitleggen waarom de bevolking van de Republiek groeide en welke bijdrage immigratie daaraan had. 




Slide 29 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Fijne dag!

Slide 30 - Tekstslide

https://www.youtube.com/watch?v=Oxv6IRcuNaI molens zaandam