Les 9 Zorg bij uitscheiding

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

 Zorg bij uitscheiding

Programma:

• Leerdoelen
• Wat weten jullie al?
• Theorie?
• Oefenen

Leerdoelen

Aan het einde van de les: 

• Kan ik minimaal 3 observatiepunten noemen van urine, defecatie en sputum
• kan ik 2 rapportagepunten noemen wanneer een cliënt heeft gebraakt
• Kan ik minimaal 2 interventies noemen wanneer een cliënt overmatig transpireert
• kan ik iemand (op bed) op de po zetten, incontinentiemateriaal/ uri-tip omdoen

Welke vormen van uitscheiding ken je?

Vormen van uitscheiding

Urineren

Ontlasting

Braken

Sputum

Transpiratie

Een ander woord voor plassen (urineren) is....?

1. Micro
2. Mictie
3. Meso
4. Macro

Observeren urine:

• Geur
  
• Kleur
  
• Hoeveelheid
  
• Frequentie
  
• Helderheid
  
• Manier van urineren

Observeren urine

• Licht geel (helder) - Veel gedronken
  
• Donkere urine - Weinig gedronken
  
• Rode urine - Bloed in de urine
  
• Bruine urine - Oud bloed/ leveraandoening

Bloed in de urine noem je ....?

1. Hematurie
2. Melaena
3. Melanine
4. Melatonine

Urine-incontinentie = onwillekeurig verlies van urine

Zorg bij incontinentie 

• Persoonlijke aandacht voor de cliënt voor mogelijke schaamte, sociaal isolement.
• Bescherming bed: door bijv. een zeiltje, een steeklaken en/of een beschermmatje.
• Hygiëne: goede huidverzorging om beschadiging van de huid te voorkomen. En tegen een onaangename geur.

Urine-absorberend materiaal:

Eendelig: pants, de plakmat en inlegverbandjes.

Tweedelig: een wasbaar netbroekje met daarin een los verband.

Urineopvangsystemen:

Condoomkatheter en de blaaskatheter.

Als een client incontinent is hoef je haar/hem niet meer op toilet te helpen?

eens

oneens

geen mening

Defecatieproblemen

Oberveren ontlasting

• Kleur
• Geur
• Frequentie
• Hoeveelheid
• Samenstelling
• Manier van defeceren
• Spontaan verlies ontlasting 

 Observeren Braaksel

Altijd rapporteren!

• Tijdstip en frequentie; ochtend? 
• Hoeveelheid;
  
• Manier van braken; explosief braken
  
• Bestanddelen; bloed, gal, darminhoud.
  
• Geur; fecaal braken

Zorg bij braken

• Bakje geven, 
• Zorg dat het bed, de kleding en de haren zo schoon mogelijk blijven
• Let op dat de ademhalingsweg vrij blijft. 
• Let op voeding; geen vette producten en geen zware producten
• Zorg voor privacy en rust!

Sputum

Is een verhoogde slijmproductie door een ontsteking in de luchtwegen

Observeren sputum

• Hoeveelheid
• Kleur en consistentie: slijmerig, taai, etterig en bloederig
• Geur 

Transpireren

 Een normale en gezonde reactie van het lichaam. 

Onder bepaalde omstandigheden kan transpiratie wijzen op een lichamelijke aandoening.​

Oorzaken van overmatige transpiratie

• Koorts​
  
• Angst​
  
• Lichamelijk zwakte​
  
• Afwijkingen in het centrale zenuwstelsel​
  
• Hormonale afwijkingen

Bij koud en klam zweet kan er sprake zijn van een ‘shock’ = een levensbedreigende toestand​

​

Zorg bij overmatig transpireren

• Omgevingstemperatuur  verminderen​
  
• Regelmatig opfrissen​
  
• Kleding en linnengoed verschonen, gebruik katoenen materialen​
  
• Extra drinken geven en tekort aan zout voorkomen​

Sleep het juiste woord met de juiste afbeelding.

Hematurie

Melaena

Sputum

OEFENEN

• Po op bed
• Incontinentiemateriaal omdoen
• Condoom Katheter

Leerdoelen behaald? 

Aan het einde van de les: 

• Kan ik minimaal 3 observatiepunten noemen van urine, defecatie en sputum
• kan ik 2 rapportagepunten noemen wanneer een cliënt heeft gebraakt
• Kan ik minimaal 2 interventies noemen wanneer een cliënt overmatig transpireert
• kan ik iemand (op bed) op de po zetten, incontinentiemateriaal/ uri-tip omdoen