3.1 Koninkrijk Holland

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo k, mavo
• Leerjaar 2

Burgers en stoommachines

Het Koninkrijk der Nederlanden

Leerdoelen

Aan het eind van deze week...

• ken je de begrippen kiesrecht, liberalen en volksvertegenwoordiging. (R)

• kun je herkennen en uitleggen hoe Nederland een koninkrijk werd. (T1)

• kun je uitleggen welke oorzaken en gevolgen de grondwet van 1848 had voor Nederland.  (T2)

• kun je het bestuur van Nederland in 2019 vergelijken met het bestuur van Nederland in 1848. (I)

1789: 

De Franse Revolutie

• Strijd voor vrijheid, gelijkheid en broederschap

• Einde aan Koninkrijk Frankrijk

• Meer gelijkheid: einde aan de standenmaatschappij

• Een grondwet

1795-1801: 

Bataafse Republiek

• Revolutie o.l.v. de Patriotten: zij willen meer van het volk (...en zijn wel klaar met de Oranjes)

• De Patriotten krijgen hulp van de Fransen

• Frankrijk bezet Nederland (1795-1813) en stadhouder Willem V moet vluchten naar Engeland

1815: Verenigd Koninkrijk der Nederlanden

• Napoleon verslagen bij Waterloo

• Zoon van prins Willem V wordt koning Willem I

• Verenigd Koninkrijk der Nederlanden: Nederland, België en Luxemburg

(maak opdracht 3 bladzijde 46)

Koning-koopman

• Willem I wil van Nederland een modern land maken en trok zich weinig aan van de volksvertegenwoordiging (Eerste Kamer en Tweede Kamer)

• Daarom richtte hij de Nederlandsche Handelsmaatschappij (NHM) op.

• Deze maatschappij zorgde dat de handel met Indië weer winstgevend werd

• Willem I wordt soms, spottend, koning-koopman genoemd

• Maken opdracht 4 en 5

1830-1839: België wordt onafhankelijk

Oorzaken:

• Nederlands officiële taal

• Protestantse geloof is de staatsgodsdienst: België is katholiek

• Belangrijke banen vaak in handen van Nederlanders

• Nederland wordt voorgetrokken
  

Belgische Revolutie

1830

• Als koning Willem I zijn verjaardag viert in Brussel, slaat de vlam in de pan en komt het volk in opstand.

• Ruim een maand later roepen de Belgen hun onafhankelijkheid uit.
  

• Maken opdracht 6

Gevolgen

1831: Leopold I wordt de eerste Belgische koning

• 1831: Tiendaagse Veldtocht

• 1839: onder internationale druk erkent Willem I de onafhankelijkheid

• 1840: Willem I treedt af

1840-1848: 

Koning Willem II

• Conservatief: geen ruimte voor veranderingen

• Regeert, min of meer, als absolute vorst

• Moet niets weten van democratie

• Moeizame relatie met zijn vader

Revolutiejaar 

1848

• De ‘erfgenamen van de Franse Revolutie’, de Liberalen, komen tot de conclusie: "Alles is weer hetzelfde als vóór de Franse Revolutie!"

• Overal zitten er weer koningen op de Europese tronen en ondanks 'een grondwet' is er maar weinig democratie.

• Maken opdracht 7

Paniek bij de vorsten

in heel Europa!

Ook in Den Haag...
...koning Willem II wordt 'in één nacht' liberaal.

Hij is bang dat het Nederlandse volk zich met geweld tegen hem zal keren en bedenkt dat hij beter een nieuwe grondwet kan laten maken.

Gevolgen

• De leider van de Nederlandse Liberalen: Johan Rudolf Thorbecke maakt een nieuwe grondwet:
  

1. De koning mag niets meer zelf beslissen, de ministers besturen het land
   
   
2. De ministers moeten een wet laten goedkeuren door de volksvertegenwoordiging (de Tweede Kamer)
   
   
3. Er komen verkiezingen voor de Tweede Kamer en het provinciebestuur. De Eerste Kamer wordt gekozen door het provincie bestuur. 

Let op: alleen mannen die ene bepaald bedrag aan belasting betaalden mochten stemmen.

Nieuwe Grondwet

1848

Begrippen uit deze les

• kiesrecht
• liberalen
• volksvertegenwoordiging
• grondwet

Personen uit deze les

• Koning Willem I
• Koning Willem II
• Johan Rudolf Thorbecke
• Koning Leopold I

Jaartallen uit deze les

1789: Franse Revolutie

1815: Willem I wordt koning van Koninkrijk Holland
1830: België wordt onafhankelijk

1840: Willem II wordt koning

1848: Revolutie Jaar en nieuwe grondwet in Nederland.

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd

Stel 1 vraag over iets dat je deze les nog niet zo goed hebt begrepen

          Aan de slag

Hoofdstuk 3.1

• opdracht 8-10 
• Werkboek pagina 46 + 47