wondzorg volledig (icare)

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

wondzorg 

deel 1 

S.B. 2020

wat gaan we vandaag doen

wondzorg eerste les

ontstaan van wonden

soorten wonden

Subcutis

Epidermis

Dermis

Bouw huidlagen

Een

wond is een verbreking van de continuïteit van weefsel veroorzaakt door een

trauma of pathologische aandoening.

oorzaken van wonden

• Mechanisch
• chemisch
• thermisch
• elektriciteit
• straling
• circulatiestoornis
• oncologisch

Een mechanische wond is veroorzaakt door:

1. Elektriciteit
2. Straling
3. Chemische stoffen
4. Fysiek trauma

Bij een brandwond moet je eerst:

1. 10-15min spoelen met koud water
2. 10-15min spoelen met lauw water
3. 10-15 min spoelen met warm water
4. Spoelen?

Rode wond

Een rode wond bestaat uit granulatieweefsel en bevindt zich in de regeneratiefase. In deze fase wordt weefsel dat verloren is gegaan, vervangen door nieuw weefsel (epithelialisatie). Granulatieweefsel is vaatrijk en korrelig bindweefsel dat zich vormt op de bodem van een wond. Deze bodem is gezond.

Een rode wond is een wond in de rijpingsfase

1. Juist
2. Onjuist

Een rode wond is een wond in de regeneratiefase >> er wordt nieuw weefsel gevormd en de wond sluit zich.

Wat moet je NIET doen bij het verzorgen van een rode wond

1. Wondbodem vochtig houden
2. Wondbodem reinigen
3. Wondbodem beschermen tegen beschadigingen
4. Zorgen dat het verband niet vastkleeft

In principe hoef je de wondbodem van een rode wond niet te reinigen >> het granulatieweefsel op de wondbodem van een rode wond is een gezonde bodem die je niet wilt "verstoren".

Een gele wond bevindt zich in de reactiefase. Het lichaam reageert op de wond door te starten met stolling, vaatvernauwing en afsluiting van de wond. Dit ziet eruit als een gelig beslag op de wond. Vaak wordt ook exsudaat (wondvocht) gevormd, bestaande uit celresten en samengeklonterde eiwitten.

Gele wond

Zwarte wond

Een zwarte wond dankt zijn kleur aan het afgestorven weefsel (necrose/débris) waar de wond uit bestaat. Dit weefsel is een voedingsbodem voor bacteriën. De kleur kan ook bruin-grijs-gelig zijn. Er zijn twee vormen van necrose: harde necrose (korst) en natte necrose.

 

zwarte wond

Decubituswonden

1. Categorie 1
2. Categorie 2
3. Categorie 3
4. Categorie 4

1. Categorie 1
2. Categorie 2
3. Categorie 3
4. Categorie 4

Wondclassificatiesystemen

wordt gebruikt om structuur aan te brengen in een wondbehandeling

• WCS model
• TIME model

Time model

• Er wordt naar factoren gekeken die een rol spelen bij het genezingsproces van een wond
• Kan gebruikt worden bij het diagnosticeren van een wond en bepalen en evalueren van een wondbehandeling.

TIME

T = Tissue, weefsel Wat is de kleur?

I = Infectie ; is er sprake van een infectie?

M = moisture = vocht; produceert de wond veel vocht?

E = edge = wondranden ; wat is de toestand van de rand?

WCS woundcare consultant society

stadia indeling in rood, geel zwart.

de kleuren zeggen iets over weefsels en stadia van het genezingsproces

nat - droog - vochtig

WCS - classificatiemodel

Wondzorg deel 2

S.B.2020

Observeren van de wond

• koorts, roodheid zwelling
• omvang wond & vorm, geur, kleur, wondranden, wondvocht, pijn, ontstekingsverschijnselen, diepte, holtes

Doel van de wondzorg

voorkomen van besmettingen

^{je handen goed wassen.}

^{netjes (a-septisch) werken}

^{buitenste laag van verband moet droog blijven.}

Hou de wond zo schoon mogelijk

eerst door het bloed van de wond zelf.

Daarna eventueel spoelen

voorkom verslechtering

door goede inspectie tijdens de verzorging van

• wond zelf
• het verband
• de geur

bevorderen doorbloeding

bloed zorgt voor voeding en zuurstof. belangrijk voor genezing

schoon door eerst bloed, daarna spoelen

verslechtering voorkomen door inspectie van wond en verband

bescherming weefsel door zink / steriel , wondranden droog houden

pijn; pijnbestrijding, verband niet kleven,

aandacht voor pijn tijdens

• voordat je de wond gaat verzorgen zorgen voor goede pijnbestrijding
• verband moet niet vastkleven , haartjes lostrekken
• let op mimiek tijdens verzorgen

conditie van zorgvrager verbeteren

door toediening van vocht en voeding

evt inschakelen van dietiste

bescherm omliggende randen / weefsels

• door zinkzalf heel dun rond de randen te smeren.
• werk a-septisch
• de wondranden droog houden

stappen van wondverzorgen

altijd in 4 stappen en gericht op hygiëne, inspectie en verzorging

• stap 1 verbandmateriaal verwijderen
• stap 2 wond inspecteren
• stap 3 wond verzorgen
• stap 4 wond verbinden

Deze stappen leren jullie in het skills

Waarom is het belangrijk om het verband te zien wat je van de wond afhaalt?

1. Ik gooi het gelijk weg
2. Het moet in een speciale container
3. Om te kijken of het opnieuw gebruikt kan worden
4. Het geeft informatie over de wond

Een skin tear zonder huidverlies is een scheurwond waarbij de wondranden tegen elkaar liggen. Wat is het wondbeleid bij deze skin tear?

1. Een siliconengaasverband dat 7 dagen kan blijven zitten
2. Vet gaas dat 2 keer per dag moet worden verschoond
3. Eiland pleister
4. Drogen aan de lucht

rode wonden

waar komt de rode kleur vandaan ?

nieuw weefsel = granulatieweefsel = helderrood

waarom moet je de wondbodem beschermen?

Dit is nieuw weefsel en moet vanaf de bodem de wond gaan vullen.

Doel van verzorgen rode wond

• vochtig houden, door goede verbandkeuze
• verband niet vastkleven, dan beschadig je het nieuwe weefsel
• voorkomen van een infectie

verbandmiddelen die je kunt gebruiken

• hydroactieve verbanden
• transparante wondfolie
  
• eilandpleisters
• vette gazen

Gele wonden

Deze wonden hebben een geel beslag. Dit bestaat uit pus cel resten en samengeklonterde eiwitten. en debris (weefsel en bloedresten).

Deze wonden moeten gereinigd worden en pus, debris en teveel aan wondvocht moeten verwijderd worden.

verzorging gele wond

• Een gele wond kan exsudaat produceren (vocht dat uit de haarvaatjes treedt bij een ontsteking).
• Belangrijk is dan een vochtig wondmilieu.

Het beslag laat dan los en kan door het verband opgenomen worden. Je moet dit verband dan wel regelmatig verwisselen. Het is een goede voedingsbodem voor bacteriën.

verbandmiddelen gele wonden

• gazen met een reinigend middel
• hydroactieve verband
• hydrocolloïd (in contact met wondvocht vormt het een gel)
• alginaat (van zeewier, vangt vocht en bacteriën en wordt ook een gel. 20 x gewicht absorberen).
• schuimverbanden
• transparante wondfolie

zwarte wonden

• Zwart blauwe korst (droog of vochtig)
• Vaak in combinatie met rode en gele wond
• Wondranden zijn vaak pijnlijk.
• Zwarte weefsel = gangreen / necrose = gevoelloos.

oorzaken necrose

schadelijke invloed van buitenaf zoals infectie of verbranding.

belemmering in aanvoer van zuurstof en voeding. Dit vaak door circulatiestoornis op de plek van de zwarte wond.

Behandeling

necrose weghalen (door arts) om onderliggende wondgenezing te bevorderen. Necrose is voedingsbodem voor bacteriën.

groene wond

roodheid, zwelling, pus, warmte, geur

schimmels en gisten verwijderen door goede verbandkeuze

Werking van bacteriën verminderen door gebruik van:

sorbact, zilververband (alginaat, schuimverband)

vochtig houden

waar denk je aan als je denkt aan alternatieve geneeswijzen mbt wondzorg?

Pijn bestrijding

Lokaal

systemisch 

Hygiëne

- Schoon werken

- Niet steriel

- goede handhygiëne. 

https:

BSN app

• als je meer wilt weten over wonden.
• hoe ze eruit zien
• welk verbandmiddel je kunt toepassen?
• hoe je middelen goed kunt aanbrengen

Vragen?