11.1 Koude Oorlog

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Plan woensdag 15-6

• Koude Oorlog
• Wederopbouw in het westen
• pauze
• Toetsstof: H9, H10.1  t/m 10.3 en H11.1 en H11.2

Ik voordat ik weet waarom het "Koude Oorlog" heet

Ik nadat ik weet waarom het "Koude Oorlog" heet

De Koude Oorlog 1945-1989

Fase 1: Blokvorming

• Europa verdeeld in twee invloedssferen (blokken)
• Bondgenoot VS of SU
• Gescheiden door Ijzeren Gordijn
• Conferentie van Teheran 1943

Conferentie van Jalta 1945

• Bondsrepubliek Duitsland (BDR)

• Duitse Democratische Republiek (DDR)

democratie, Duitse Mark, kapitalisme

communisme, totalitair

Verdere blokvorming

• Oprichting NAVO (Noord-Atlantische Verdragsorganisatie) na machtsvertoon Sovjet Unie
• Europa is samen sterker: gezamenlijke bescherming tegen communisme en SU
• SU: Warschaupact 1955-1991

Fase 1: blokvorming 1945-1949

Europa verdeeld in twee invloedssferen (blokken)

•        Conferentie van Teheran & Conferentie van Jalta

Oostblok en Westblok: ideologie VS tegenover ideologie SU

Oprichting NAVO na machtsvertoon Sovjet Unie: 

• NAVO: Noord-Atlantische Verdragsorganisatie
• samenwerking tussen landen & bescherming

Fase 2: wapenwedloop

• Strijd om wereldmacht door steeds meer kernwapens te maken
• Wederzijdse afschrikking (MAD)
• 1962: Cubacrisis: dreiging atoomoorlog 

Fase 1: blokvorming 1945-49

• Europa verdeeld in twee invloedssferen (blokken)

• Conferentie van Teheran 
• Conferentie van Jalta

• Machtsvertoon SU drijft Westen tot vorming NAVO in 1949

Fase 2: wapenwedloop '49-89

• strijd om wereldmacht 

• Bouw kernwapens 

            Wederzijdse afschrikking

• 1962 Raketten op Cuba: echte dreiging atoomoorlog

Grenzen tussen blokken vrijwel ondoordringbaar: ijzeren gordijn

Communistische dreiging

VS bang voor opkomst communisme, wil dit klein houden!

• Containmentpolitiek 
• Dominotheorie

China, Israël, Vietnamoorlog

West-Europa na 1945

• prioriteit aan wederopbouw door sober leven en hard werken
•     ondersteunt door Marshallplan VS: geld, grondstoffen en levensmiddelen
• Focus op infrastructuur en fabrieken om economie te steunen
• Maar ook: VS wilt communisme voorkomen + 

onderlinge samenwerking bevoorderen

Marshallplan

Nederland verzorgingsstaat

• Regeringen richten verzorgingsstaat op voor bestaanszekerheid
• Overheid werd grootste werkgever: diensteneconomie

De jaren 1960

• Economische groei, meer koopkracht en vrije tijd
• Consumptiemaatschappij gericht op jongeren
• Jeugdcultuur:  verzet tegen ouders en gevestigde orde
• Secularisme

De eenwording van Europa (KA)

Europa gaat nog intensiever samenwerken:

1. Uit angst voor communisme
2. Omdat verdeeldheid een nieuwe oorlog kan veroozaken

• Ontstaan EGSK

De eenwording van Europa (KA): EGKS

• Supranationaal
• Kolen en staal zijn belangrijke grondstoffen voor wapens 
• Samenwerking om oorlog te voorkomen
• Economisch succes ->

sterker tegenover communisme

EEG: Europese Economische Gemeenschap 1957 

Gemeenschappelijke markt, zonder invoerrechten

EEG wilt eigen betaalbaar voedsel produceren

door bescherming boeren importheffingen en extra vergoeding

schaalvergroting en mechanisatie

• Door succes willen meer landen lid worden
• Door succes wordt aantrekkingskracht communisme minder
• Focus op milieu, mensenrechten en democratie

• 
  

• 1973: Oliecrisis leidt tot economische recessie
• Bedrijven gaan automatiseren en verplaatsen naar lagelonenlanden
• hoge werkeloosheid
• verzorgingsstaat beperkt ellende maar duur dus wordt verkleint

Uitbereiding EEG

Einde economische groei