Zwangerschap en geboorte

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

vandaag 

• herhalen 
• lesdoelen  
• uitleg basisstof 4.6 zwangerschap 
• Havo uitleg basisstof 4.8 de geboorte 
• mavo werken aan 4.6 

In de afbeelding hiernaast staan de organen van het mannelijk voortplantingsstelsel. Er staan vijf organen aangegeven met een cijfer.

Sleep de onderstaande namen achter het juiste cijfer

teelbal

zwellichaam

prostaat

zaadblaasje

bijbal

Baarmoeder

Vagina

Eierstok

Eileider

Hier rijpen de eicellen

Dit onderdeel verbind de eierstokken met de baarmoeder

Het beschermen en voeden van een bevruchte eicel

Afvoeren van slijm en bloed tijdens de menstruatie

Baarmoederslijmvlies verdikt

Vruchtbare dagen

Menstruatie

Ovulatie

Slijmvlies verdikt verder, eicel sterft

lesdoelen

Iedereen: 

12 Je kunt beschrijven hoe de bevruchting bij de mens verloopt.

13 Je kunt beschrijven hoe een zwangerschap verloopt.

14 Je kunt uitleggen wat prenataal onderzoek is en hiervan voorbeelden noemen.

Havo ook: 

16 Je kunt beschrijven hoe een bevalling verloopt

4.6 zwangerschap

Bevruchting

Een eicel wordt bevrucht in de eileider door een spermacel, waarna innesteling in de baarmoeder plaatsvindt. 

Een eicel kan tot ongeveer 48 uur na de ovulatie worden bevrucht. Daarna sterft hij af.  

innesteling 

Klievingsdelingen en innesteling

Na innesteling

Het embryo neemt zuurstof en voedingstoffen uit het baarmoederslijmvlies via de uitstulpingen

Vorming van placenta

De placenta bestaat uit weefsels van moeder en van het embryo.

De placenta zorgt voor zuurstof + voedingstof transport naar de embryo

Koolstofdioxide + afvalstoffen gaan terug naar naar de moeder

Maar ook ziekteverwekkers, alcohol, nicotine kunnen door de placenta naar de embryo 

Vruchtvliezen en vruchtwater

• Vruchtvliezen liggen om het embryo heen. 
  
• In de vruchtvliezen bevindt zich het vruchtwater.
  
• Het embryo ligt in het vruchtwater. 
  
• het vruchtwater beschermt het embryo tegen stoten, uitdroging en wisseling van temperatuur. 
  
• Het embryo kan in het vruchtwater gemakkelijk bewegen. 
  

Navelstreng

• De navelstreng is de verbinding tussen placenta en embryo.
  
• De navelstreng zorgt dat het embryo voedingsstoffen krijgt. 
  
• Afvalstoffen van het embryo gaan via de navelstreng naar de placenta. 
  

Navelstreng

Navelstrengslagaders: zuurstofarm.

Navelstrengaders: zuurstofrijk

Foetus

Na 3 maanden noemen we het een foetus

Bij een zowel embryo als een foetus werken de hersenen, spieren, hart en bloedvaten al.

Prenataal onderzoek

prenataal onderzoek

• 10 weken echo (uitgerekende datum bepalen)
• combinatietest:  bloedonderzoek en nekplooimeting (down)
• NIPT: bloedonderzoek/DNA baby (erfelijke afwijkingen)
• 20 weken echo (aangeboren afwijkingen + geslacht)
• pretecho:

echoscopie

Met geluid en de echo daarvan wordt de baby onderzocht. Het gebruikte hulpmiddel is een echoscoop.

Wat is te zien:

- ligging

- hartslag

- ledematen

- belangrijkste organen

- geslacht

NIPT

• NIPT: Non-Invasieve Prenatale Test (=bloedonderzoek moeder)
• onderzoek naar trisomieen 
• 97% zeker down / geen down 
• down = trisomie 21

Havo: 

• Uitleg basisstof 4.8 geboorte

Daarna / huiswerk  

• Maken basisstof 4.6
  

opdrachten: 1 t/m 10

• Maken basisstof 4.8 opdrachten 1 t/m 5 

Mavo:

• Maken basisstof 4.6

opdrachten: 1 t/m 10

 Basisstof 4.8 de geboorte

3 fasen

De geboorte bestaat uit 3 fasen:

- De ontsluiting

- De uitdrijving

- De nageboorte

Geboorte

De ontsluiting

• De bevalling begint met weeën. 
  
• Weeën zijn samentrekkingen van de baarmoederwand. 
  
• Door de weeën wordt de onderkant van de baarmoeder wijder.
  
• Dat heet ontsluiting.
  
• Tijdens de ontsluiting breken de vruchtvliezen. 
  
• Vruchtwater vloeit via de vagina weg.
  
• De ontsluiting moet groot genoeg zijn om het hoofdje erdoor te laten. 
  

De uitdrijving

• De weeën worden steeds krachtiger. 
• De spieren in de buikwand gaan zich nu ook samentrekken. 
• Door de persweeën wordt het kindje naar buiten geperst. 
• Dit heet uitdrijving.
• De uitdrijving kan een paar seconden duren, maar ook een paar uur. 

na geboorte

fase 3: de nageboorte

Na de uitdrijving is het kindje wel geboren, maar de bevalling is nog niet helemaal klaar.

Er moeten nog 3 delen uitgedreven worden. 

de placenta - de vruchtvliezen - de rest van de navelstreng

Dit noemen we de nageboorte.

Deze komt ongeveer 15 minuten na de geboorte van het kindje. 

Na de bevalling 

• Eerst worden restjes slijm uit de mond van de baby gehaald zodat hij/zij goed kan ademhalen. 
  
• Dan wordt de navelstreng afgeklemd en doorgeknipt. 
  
• De baby begint meteen te huilen. Dat is prima! dan is de ademhaling goed op gang gekomen. 
  

Na de geboorte

De navelstreng

Het restje van de navelstreng droogt uit. Dit duurt ongeveer een week. Daarna valt dit er af. 

Hierdoor ontstaat bij het kind een litteken op de buik. 

Dit is de navel.

normale ligging

(hoofdje komt eerst) 

stuitligging

(kontje of voetjes van baby 

komen eerst) 

dwars ligging

 kan het kind niet via de vagina worden geboren. 

lesdoelen gehaald? 

Iedereen: 

12 Je kunt beschrijven hoe de bevruchting bij de mens verloopt.

13 Je kunt beschrijven hoe een zwangerschap verloopt.

14 Je kunt uitleggen wat prenataal onderzoek is en hiervan voorbeelden noemen.

Havo ook: 

16 Je kunt beschrijven hoe een bevalling verloopt

Wat is bevruchting?

1. Eicel smelt samen met zaadcel
2. Eicel gaat zich delen
3. Zaadcel gaat zich delen
4. Eicel met zaadcel deelt zich tot een baby

Een zwangerschap duurt ..... maanden?

1. 7
2. 8
3. 9
4. 10

vruchtwater

Baarmoederslijmvlies

placenta

vruchtvliezen

dunne vliezen

eileider

Hierin vinden bij de mens de eerste delingen van de bevruchte eicel plaats. 

Van dit deel krijgt het embryo de eerste weken van de zwangerschap voedingsstoffen.

Via dit deel neemt het embryo voedingsstoffen op uit het bloed van de moeder.

Deze delen beschermen het embryo tegen stoten, uitdroging en wisseling van de temperatuur. 

In de placenta wordt het bloed van de moeder gescheiden door het bloed van het embryo door: 

Bij welk prenataal onderzoek worden de chromosomen van de embryo onderzocht?

1. vruchtwaterpunctie
2. vlokkentest
3. allebei
4. allebei niet

Wat is de volgordevan een zwangerschap en bevalling?

Innesteling

Embryo

Ontsluiting

Uitdrijving

Nageboorte