Les 3, deel 2/3: Het huis met het windgat

Les 3: Het huis met het windgat
DEEL 2
1 / 30
volgende
Slide 1: Tekstslide
WoordenschatWereldoriëntatie+1BasisschoolGroep 6

In deze les zitten 30 slides, met interactieve quizzen en tekstslides.

time-iconLesduur is: 60 min

Onderdelen in deze les

Les 3: Het huis met het windgat
DEEL 2

Slide 1 - Tekstslide

NB:
Dit lesmateriaal is tot stand gekomen in de periode 2021 - 2024 in het project UGO (Utrecht Gelijke Onderwijskansen) op basis van het curriculum van de voormalig Brede School Academie (BSA) Utrecht en in samenwerking met de gemeente Utrecht en de Utrechtse schoolbesturen PCOU Willibrord, SPO Utrecht en KSU. Het project UGO eindigt op 1 oktober 2024.
 
       weet je meer over het nieuws;
       weet je meer over het 'turbulentie-huis';

       kun je de tekst samenvatten met behulp van vraagwoorden
       (wie, wat, waar, wanneer, waarom 
en hoe?);

       kun je de tien nieuwe woorden in de tekst plaatsen.
     Aan het eind van dit deel van de les:

Slide 2 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

het nieuws
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken

Slide 3 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Je gaat zo een nieuwsartikel lezen (en samen bespreken). 
Maar wat is een geschikt artikel om te kiezen?
Het artikel is voor iedereen interessant genoeg.
Het is niet te kort, maar ook niet te lang.
Je kunt er veel vragen over stellen.
het nieuws
de tekst
terugblikken
Je kunt er je mening over geven.
Er komen door het
artikel nieuwe vragen en ideeën bij je op.
Je kunt er verder over doordenken en praten.
Je kunt er zelf oplossingen bij bedenken.

Slide 4 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

    
Kies nu zelf een nieuwsartikel van één van deze websites en lees het goed.
Straks moet je in een paar zinnen kunnen vertellen wat je hebt gelezen!

Klik op de oranje linkjes
om de website te openen. Artikel gelezen? Keer dan
terug naar deze les.
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken

Slide 5 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies


Op welke website heb jij een artikel gelezen?
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken

Slide 6 - Poll

Deze slide heeft geen instructies


Wat is de titel van jouw artikel?
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken

Slide 7 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies


           Waarover ging jouw artikel? Vat de tekst samen in je eigen woorden.
Vóórdat je de tekst gaat lezen,
ga je deze video bekijken.
In de video zie je dat in veel winkels superfoods te koop zijn: bessen, zaadjes en drankjes die je als aanvulling op je dagelijkse eten kunt gebruiken. 
scannend lezen
Scannen, hoe doe je dat?
  • Je leest eerst de titel, de inleiding en de kopjes van de alinea’s
  • Je kijkt naar de afbeeldingen in de tekst
  • Je bekijkt de 10 woorden die in de kantlijn zijn uitgelegd
  • Zijn er nog andere opvallende dingen in de tekst?
Samenvatten?
Denk aan:
  • Over wie (of wat) gaat het?
  • Wat is er aan de hand?
  • Waar was dat?
  • Wanneer was dat?
  • Waarom was dat?
  • Hoe is het gebeurd?
  • Wat is nog meer belangrijk om te vertellen?

het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 8 - Open vraag

TIP:

In bijlage I van de Algemene Handleiding PO (Voer eens een nieuwsgesprek!) wordt uitgelegd hoe je een gesprek over het gelezen nieuws kunt voeren!

Waarom koos je dit artikel? En wat vond je er interessant aan?
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 9 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

de tekst

Blij met een gat in je huis! 
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken

Slide 10 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Vooraf nog even dit: wat kun je doen als je een woord niet kent?
Lees de hele zin.
Ook de zin ervoor en erna zeggen
vaak iets over het woord.
Zoek het woord op in een woordenboek of in een zoekmachine op internet.
Ken je het woord in
een andere vorm wel?
Vraag het aan iemand.
Wie weet kent diegene het woord!
Kijk of er een bekend woord
zit in het onbekende woord.
Heb je het woord eerder gezien?
Waar ging de tekst toen over?
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken

Slide 11 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Eerst even scannen!
Klik op de tekst om hem te vergroten en scan hem even kort door. Wil je weten hoe je dat doet? Klik dan op de button ‘scannend lezen’.
In de volgende slide gaan we de alinea's een voor een langs.
bron
Bron: Domusweb.it (geraadpleegd 2020)

Tekst vertaald en bewerkt voor onderwijsdoeleinden.
scannend lezen
Scannen, hoe doe je dat?
  • Je leest eerst de titel, de inleiding en de kopjes van de alinea’s
  • Je kijkt naar de afbeeldingen in de tekst
  • Je bekijkt de 10 woorden die in de kantlijn zijn uitgelegd
  • Zijn er nog andere opvallende dingen in de tekst?
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken

Slide 12 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies


Wat ga je in deze tekst lezen over een huis met een gat, denk je?
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken

Slide 13 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

de titel en de inleiding
Blij met een gat in je huis!
Ver weg van de bewoonde wereld, in de Amerikaanse staat Nieuw-Mexico staat het “Turbulentie-huis”. Het is een huis met een gat (figuur 1). Het huis staat midden in een woestijn, boven op een hoog plateau. Dat is een berg met een platte bovenkant die er een beetje uitziet als een tafel. Vanwege de hitte in de woestijn moet het huis goed tegen hitte kunnen. Doordat het huis op een plateau ligt, moet het bestand zijn tegen harde, zanderige windvlagen.
Klik hier voor de betekenis van deze woorden.
Klik hier en luister mee!
bestand zijn tegen
Betekenis: ergens tegen kunnen
de bewoonde wereld
Betekenis: waar de meeste mensen wonen
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken
figuur 1

Slide 14 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies


Waarom zou het turbulentie-huis een gat hebben, denk je?
Klik hier en luister mee!
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken

Slide 15 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

de eerste alinea
Waarom een gat?
Je zou kunnen denken dat het met die hitte en die windvlagen op zo’n afgelegen plek niet erg comfortabel wonen is. Maar gelukkig is dit huis ontworpen door de vindingrijke architect Steven Holl. Hij mopperde niet over het lastige weer, maar benutte dat juist! Door een groot windgat in het huis te maken, waait de harde wind er gewoon doorheen in plaats van ertegenaan. Die wind koelt het huis meteen lekker af. Het huis is gemaakt van metaal dat de warmte terugkaatst. Alle binnenmuren zijn wit, want lichte kleuren reflecteren warmte en licht. Daardoor blijven ze koeler.  
afgelegen
Betekenis: waar geen of heel weinig mensen wonen
vindingrijk
Betekenis: goed in het bedenken van slimme ideeën
benutten
Betekenis: goed gebruiken
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken

Slide 16 - Tekstslide

Het antwoord op de vraag op de vorige slide is dus: Het tubulentie-huis heeft een gat omdat de wind er dan lekker doorheen waait en niet er tegenaan. Zo wordt het in het huis koel.

Bespreeksuggestie(s):
  • de leerlingen kennen wellicht het woord (wind)vlaag niet. Je kunt samen met hen beredeneren/bedenken wat dit zou kunnen betekenen en dit vervolgens in een woordenboek op laten zoeken.

Op welke manier benutte Steven Holl de harde windvlagen in de woestijn?
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken
A
door een huis op een afgelegen plek te bouwen
B
door de wind ertegenaan te laten blazen
C
door het niet erg comfortabel te maken
D
door een windgat in het huis te maken

Slide 17 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies


Waarom gebruikt Steven Holl metaal en lichte verf?
Tip!
Maak je deze opdracht zelfstandig en weet je het even niet meer precies? Dan kun je altijd een paar dia's terug om de tekst  nog een keer te bekijken.
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken

Slide 18 - Open vraag

Steven Holl gebruikte metaal en lichte verf, omdat metaal  de warmte weerkaatst en lichte kleuren de warmte en het licht reflecteren. Zo blijft het huis koel.
de tweede alinea
Gebouwd op een andere plek 
Met de computer ontwierp Steven Holl de bijzondere vorm van het huis. Ook liet hij met behulp van de computer losse onderdelen maken die hij daarna aan elkaar liet zetten. Het is niet zo handig om bouwmachines en bouwvakkers midden in een hete woestijn op een hoog plateau te laten werken. Een bouwplaats is ook niet goed voor de natuur en de dieren in de omgeving. Daarom liet hij het huis op een andere plek bouwen, in de stad Kansas City. Daarna verplaatste hij het huis in zijn geheel naar het plateau in de woestijn.  
in zijn geheel
Betekenis: helemaal

de omgeving
Betekenis: de buurt

de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken

Slide 19 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies


Waarom werd het huis niet in de woestijn zelf gebouwd, maar op een andere plek?
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken

Slide 20 - Open vraag

Het huis werd op een andere plek gebouwd, omdat het voor de bouwvakkers niet handig (en prettig) was om op een hoge plek in de hete woestijn te bouwen. Ook zou dat niet goed zijn voor de dieren die op die plek leven.

Lees de tweede alinea nog eens goed.
Op welke manier denk jij dat het huis in zijn geheel verplaatst is?
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken

Slide 21 - Open vraag

Bespreeksuggestie(s):
  • dit is een interessante vraag: hoe zou de verplaatsing gebeurd zijn? Bespreek de verschillende antwoorden van de leerlingen en bedenk van deze manieren de voor- en nadelen (en hoe realistisch de antwoorden zijn).
de derde alinea
Ver van de bewoonde wereld
Het windgathuis ligt zo afgelegen, dat geen enkele elektriciteitsmaatschappij zin had om er elektriciteitskabels naar aan te leggen. Daarom werden er zonnepanelen op het dak gemonteerd die het zonlicht omzetten in elektriciteit. Om slim om te gaan met water, bouwde Steven een grote opslagplaats voor water. Hierin kun je regenwater opvangen en opslaan voor later. Om de dieren in de omgeving te beschermen, zijn alleen milieuvriendelijke materialen gebruikt. 


aanleggen
Betekenis: zorgen dat er iets komt
het materiaal
Betekenis: waar iets van gemaakt is
monteren
Betekenis: aan iets vastmaken
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken

Slide 22 - Tekstslide

Bespreeksuggestie(s):
  • In deze alinea wordt verteld dat Steven regenwater opslaat voor later gebruik. Maar in de woestijn regent het toch nooit? Hoe zit dat? Bespreek met de leerlingen en geef dat ze dit tijdens het onderzoek ook zouden kunnen uitzoeken!

Hoe komt het huis aan elektriciteit en water?
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken

Slide 23 - Open vraag

Het huis komt aan elektriciteit en water door zonnepanelen en opslag regenwater.

Zou je zelf in zo'n huis met een windgat in de woestijn willen wonen?
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken

Slide 24 - Poll

Deze slide heeft geen instructies


Licht je antwoord toe.
de ziektekiem
Betekenis: het virus of de bacterie waar je ziek van wordt
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken

Slide 25 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies


Na het scannen van de tekst heb je voorspeld wat je zou gaan lezen.
Klopte die voorspelling? Leg je antwoord uit.
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken

Slide 26 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies


Type hier een samenvatting van de tekst.
Gebruik hierbij de vraagwoorden 'wie, wat, waar, wanneer, waarom en hoe'.
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken

Slide 27 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

terugblikken
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken

Slide 28 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Hier staan de doelen van dit deel van de les.
Welke heb je al behaald? Een welke (nog) niet? Sleep ze naar het juiste vak.
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken
Ja, dit doel heb ik behaald
Nee, aan dit doel moet ik nog werken
Ik weet meer over het nieuws.
Ik weet wat een 'turbulentie-huis' is,
hoe het gebouwd is en waarom.
Ik weet waarom er zonnepanelen
op het 'turbulentie-huis' liggen.
Ik kan de tekst samenvatten met behulp van vraagwoorden (wie, wat, waar, wanneer, waarom en hoe?).
Ik kan de tien nieuwe woorden in de tekst plaatsen.

Slide 29 - Sleepvraag

Deze slide heeft geen instructies

Je bent nu klaar met deel 2 van deze les.
Veel plezier met deel 3!
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken

Slide 30 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies