Lezen: Argumenteren (deel 2)

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Welkom!

Ga rustig zitten en pak je spullen erbij.

Lesdoelen

Aan het eind van deze lessenreeks..

• kun je feitelijke en waarderende argumenten herkennen.
• kun je argumentatiestructuren herkennen en gebruiken.

Argumenteren

Standpunt: soms in de titel of inleiding (bevat vaak mening, gedachte, idee of visie). In het slot vormt het standpunt vaak de conclusie: al met al... dus... daarom...

Signaalwoorden: volgens mij, mijns inziens, ik denk dat, mijn conclusie is dat, dan ook, dus, daarom, kortom + werkwoorden als vinden en moeten 

Standpunt is niet altijd expliciet genoemd, soms impliciet. 

1. Door een retorische vraag te stellen. (Het is toch raar dat je geen vertaalde klassiekers op je boekenlijst voor Nederlands mag zetten?)

2. Door een vergelijking te maken. (Vertaalde literatuur mag niet op de lijst. Alsof Saskia Noort een betere schrijver is dan Virginia Woolf of Philip Roth.) 

Argumenteren

Argumenten verdedigen een standpunt. Een argument kan zowel voor het standpunt, als achter het standpunt staan. Herken je vaak aan signaalwoorden als: aangezien, immers, namelijk, omdat & want.

De onderbouwing van een argument herken je vaak aan signaalwoorden als: bijvoorbeeld, dat wil zeggen, denk aan, neem, ter illustratie, zo & zoals.

Feitelijk argument: feitelijke uitspraak, objectief, waar of onwaar. Heeft geen ondersteunend argument nodig.

Waarderend argument: niet-feitelijk uitspraak, subjectief & moet ondersteund worden met ander argument (het feitelijk subargument).

Argumentatiestructuur

Een argumentatiestructuur is een overzicht waarin je duidelijk maakt op welke manier argumenten met elkaar en met het standpunt samenhangen. 

Argumentatiestructuren

• Enkelvoudige argumentatie = een standpunt en één argument.
  
  
• Onderschikkende argumentatie = een argument wordt ondersteund door één of meer subargumenten (= ketenargumentatie).
  
  

Enkelvoudige argumentatie

Je kunt beter geen alcohol drinken.

Het is slecht voor je gezondheid.

want

Nevenschikkende argumentatie

Je kunt beter geen alcohol drinken.

Het is slecht voor je gezondheid.

Het is gevaarlijk in het verkeer.

want

want

Onderschikkende argumentatie

Je kunt beter geen alcohol drinken.

Het is slecht voor je gezondheid.

Je lever gaat eraan kapot.

want

want

Argumenteren

Kernbegrippen:

- Standpunt: zienswijze, mening of opvatting. 

- Argument: dat wat je gebruikt ter ondersteuning van je standpunt

- Feitelijk: je kan het argument controleren (is het waar of niet?)

- Waarderend: bevat een waardeoordeel (je bent het er mee eens of niet)

- Argumentatiestructuur: een blokjesschema weergeven, waarbij het standpunt in het bovenste blokje komt te staan en de argumenten in de blokjes eronder.

A Zij heeft ruim voldoende ervaring in het basisonderwijs.

B Deze sollicitante is zeker geschikt voor die functie van hoofdonderwijzer.

C De school wilde het aantal vrouwelijk collega’s vergroten.

D Ruime ervaring is nodig voor deze functie.

E Zij is een vrouw.

F Zij past goed in de samenstelling van het team wat betreft leeftijd.

A

B

C

D

E

F

Zelf aan de slag

Maken: 

• Cursus 1, par. 3, opdr. 2 & opdr. 3 (t/m vr. 4).

Ben je klaar?

1. GG Taak 2.

2. Boek kiezen / lenen.

3. Huiswerk maken ander vak.

Oefening: Argumentatiestructuur

Maak de argumentatiestructuur:

Stelling: Het festival van afgelopen weekend was niet leuk.

• Het regende drie dagen onafgebroken. 
• Een flesje water kostte 5 euro.
• Het vliegtuig van de hoofdact had vertraging. 
• Het was erg duur. 
• De hoofdact kwam niet opdagen. 

Oefening: Argumentatiestructuur

Het festival van afgelopen weekend was niet leuk.

Het vliegtuig had vertraging. 

Het was erg duur. 

De hoofdact kwam niet opdagen.

Een flesje water kostte 5 euro. 

Het regende drie dagen onafgebroken.

Argumentatiestructuren

Maak van onderstaande stelling en argumenten een argumentatiestructuur. Noteer ook welke structuur je gebruikt hebt.

De prijs is veel te hoog.

Het is in het Frans geschreven.

Ik heb er zelf niet aan mogen meewerken.

Ik vind dit geen bevredigend wetenschappelijk boek geworden.

In het Engels zouden veel meer mensen het kunnen lezen.

Oefening: Argumentatiestructuur

Ik vind dit geen bevredigend wetenschappelijk boek geworden.

Het is in het Frans geschreven.

De prijs is veel te hoog.

In het Engels zouden
veel meer mensen het
kunnen lezen.

Ik heb er zelf niet aan mogen meewerken.

—