5.2 ontleding van stoffen

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Vandaag

• Korte herhaling verbrandingsreacties (8 maart)
• Nieuwe stof ontledingsreacties
• Oefenen met reactievergelijkingen opstellen

Verbrandingsreacties

Welke 3 onderdelen staan in de branddriehoek?

1. H2
2. O2
3. CO

Bij iedere verbrandingsreactie staan er zuurstof en een brandstof voor de pijl

Welke stoffen worden er gevormd bij de verbranding van H2S

1. H2 en S
2. H2O en SO
3. H2O en SO2
4. H en S

Welke stoffen worden er gevormd bij de verbranding van H₂S

Bij een verbrandingsreactie worden de oxiden van de atomen in de brandstof gevormd

H₂O en SO₂

Oxiden = verbinding van atoomsoort met zuurstof

§5.2 Ontledingsreacties

Waar denk je aan bij ontleding?

Wat kun je NIET ontleden?

1. een rat
2. een zin
3. vloeibaar water
4. zuurstofgas

Ontleding

1 rat  --> meerdere organen

1 zin --> meerdere zinsdelen

1 stof --> meerdere stoffen

Leerdoelen H5.2

Na deze paragraaf.....

...weet je wat een ontledingsreactie is

...weet je welke soorten ontledingsreacties er zijn

...welke soort producten er bij een ontledingsreacties kunnen ontstaan

Ontleding

• Altijd één beginstof
• 2 of meer reactieproducten

Ontleding

• Altijd één beginstof
• 2 of meer reactieproducten

CuCO₃  ->  CuO  +  CO₂

Ontleding

• Altijd één beginstof
• 2 of meer reactieproducten

CuCO₃  ->  CuO  +  CO₂

(NH₄)₂Cr₂O₇ ->  N₂  +  Cr₂O₃ 

                                        +  4 H₂O

Ontledingsreactie

Uit difosfortrioxide ontstaan fosfor en zuurstof

1. Stel  hierbij de reactievergelijking op

2. Maak de reactievergelijking kloppend

Formules

P₂O₃

O₂

P

Ontleding

• Altijd één beginstof
• 2 of meer reactieproducten

Alleen verbindingen zijn ontleedbaar.

Verbinding = 2 of meer atoomsoorten

✔ SO₂

✔ C₆H₁₂O₆

✕ N₂

✕ Na

Sleep de stoffen naar het juiste vakje:

Ontleedbaar

Niet-ontleedbaar:

water

koolstofdioxide

C₆H₁₂O₆

heliumgas

zuurstofgas

SO₂

goud

brons

ijzer

Typen ontledingsreacties

• thermolyse

• fotolyse
• elektrolyse

Typen ontledingsreacties

• thermolyse    - warmte

• fotolyse           - licht
• elektrolyse     - elektriciteit

Je hebt vrijwel altijd energie nodig om een stof te ontleden.

Dit is een endotherme reactie.

Elektrolyse

Toestel van Hofmann:  ontleding van water d.m.v. elektriciteit

2 H₂O (l)  -->  2 H₂ (g)  +  O₂ (g)

• zuurstofgas - gloeiend stokje

• waterstofgas - 'blafje'

Thermolyse

Ontleding van ammoniumdichromaat d.m.v warmte

Ammoniumdichromaat --> chroomoxide + stikstof + water

(NH₄)₂Cr₂O₇ (s)  --> Cr₂O₃ (s) + N₂ (g) + 4 H₂O (l)

Wat voor soort reactie is dit:
2 NH4Br → N2 + 4 H2 + Br2

1. verbrandingsreactie
2. ontledingsreactie
3. andere reactie

Bij een ontledingsreactie gaan moleculen kapot

1. waar
2. niet waar

Wat voor soort reactie is dit:
C6H12O6 + 6 O2 → 6 CO2 + 6 H2O

1. verbrandingsreactie
2. ontledingsreactie
3. andere reactie

Bij een ontledingsreactie gaan atomen kapot

1. waar
2. niet waar

Wat voor soort reactie is dit:
6 CO2 + 6 H2O → C6H12O6 + 6 O2

1. verbrandingsreactie
2. ontledingsreactie
3. andere reactie

Wat voor soort reactie is dit:
2 Fe2O3 → 4 Fe + 3 O2

1. verbrandingsreactie
2. ontledingsreactie
3. andere reactie

Welke van de onderstaande reactiesoorten is geen ontledingsreactie?

1. Fotosynthese
2. Fotolyse
3. Elektrolyse
4. Thermolyse

Vandaag

• Korte herhaling verbrandingsreacties (8 maart)
• Nieuwe stof ontledingsreacties
• Oefenen met reactievergelijkingen opstellen