H5 Les 4 - Ioniseren en doordringen

• Natuurkunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Welkom in de les

Wat je nodig hebt vandaag:

✨Je hoofd✨
&

📚Je boek📚

+ pen/potlood en schrift

HoE LaNG dUuRt dEzE LeS MeNeER?!?!

Nog 3 weken tot

de toetsweek! 

Komende weken

Week 19	Vandaag	Verder met 5.3
	Woensdag	5.3 afmaken en start 5.4
Week 20	17 mei	5.4 afmaken
	19 mei	Oefenen H5
Week 21	24 mei	Vrij
	26 mei	Herhalen H4

Vandaag

We bekijken twee eigenschappen van straling.

• Ioniserend vermogen
• Doordringend vermogen

Samen opdracht maken.

Uitleg over dracht en halveringsdikte.

Ioniserend vermogen

De mogelijkheid van straling om 

een elektron van een atoom 

af te stoten.

Verschillende soorten straling

hebben verschillend ioniserend 

vermogen.

Doordringend vermogen

De mogelijkheid om door stoffen heen te

gaan.

Straling die veel botst en dus veel ioniseert,

kan moeilijker door stoffen heen.

Maak het schema af

Gebruik bladzijde 148 en 149.

Vul steeds in: zwak/matig/sterk

soort straling

ioniserend vermogen

doordringend vermogen

α

β

γ

Ioniserend vermogen

- Lage snelheid.

- Groot en zwaar deeltje met 

veel energie.

- Sterk ioniserend vermogen.

      - deeltje (   He)

α

4

2

Doordringend vermogen

IIoni

- Verliest makkelijk energie 

door botsingen.

- Kan maar moeilijk door 

een stof heen gaan.

- Zwak doordringend vermogen

      - deeltje (   He)

α

4

2

Kan je tegenhouden met een papiertje.

Ioniserend vermogen

- Hoge snelheid.

- Klein en licht deeltje met 

veel energie.

- Matig ioniserend vermogen.

      - deeltje (   e)

0

-1

β

Doordringend vermogen

- Verliest redelijk makkelijk 

energie door botsingen.

- Kan redelijk makkelijk tegen 

worden gehouden.

- Matig doordringend vermogen.

      - deeltje (   e)

0

-1

β

Kan je tegenhouden met aluminiumfolie.

Ioniserend vermogen

- Hoge snelheid

- Geen deeltjes maar pakketjes

energie.

- Zwak ioniserend vermogen.

      - straling (      )

γ

00

γ

Ioniserend vermogen

- Botst niet echt met atomen 

en elektronen.

- Kan maar lastig tegen worden 

gehouden.

- Sterk doordringend vermogen.

      - straling (      )

γ

00

γ

Kan door meters beton.

Maak het schema af

Vul steeds in: zwak/matig/sterk

soort straling	ioniserend vermogen	doordringend vermogen
	sterk	zwak
	matig	matig
en röntgen	zwak	sterk

α

β

γ

Dracht 

Maximale afstand die een deeltje in een stof kan afleggen heet de dracht. Dit is afhankelijk van:

- De soort straling.

- De soort stof waar het doorheen gaat.

- De energie van de straling.

Voor       - en        - straling is dat een afstand van een paar cm.

α

β

Halveringsdikte

       - straling heeft een hoog doordringend vermogen. We kijken dan naar de halveringsdikte.

De halveringsdikte is de dikte waarop

de helft van de straling is

tegengehouden. 

γ

Samenvatting

Dracht: maximale afstand die straling door een stof kan gaan.

Halveringsdikte: afstand waarna de helft van de straling is gestopt.

soort straling	ioniserend vermogen	doordringend vermogen
	sterk	zwak
	matig	matig
en röntgen	zwak	sterk

Volgende keer

• Rekenen aan halveringsdikte.
  
  
• Hoeveel straling geeft een radioactieve stof af, en hoe lang blijft die dat doen?

Huiswerk

Lees 5.3

Maak opdr 27