Wetenschapsgeschiedenis

• Natuurkunde / Scheikunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

scheikunde

Voorloper van de scheikunde was de alchemie. (wordt overigens nog beoefend)

Wat wilden alchemisten bereiken?

1. Het ontwikkelen van vuur
2. Het maken van een radioactief materiaal
3. Het ontwikkelen van nieuwe chemicaliën
4. Het maken van een steen der wijzen

Doelen van de alchemie

Juist het maken van een steen der wijzen... Daarmee wilden ze:

- onedele metalen veranderen in edele metalen
- Een levenselixir produceren
- een medicijn maken die alle ziektes kan genezen

natuurkunde

Vanuit de natuurkunde zijn er waarnemingen bekend vanaf ongeveer 3500 v. chr.

Wanneer is de natuurfilosofie ontstaan?

1. In de tijd van de mesopotaniërs
2. In de klassieke oudheid
3. In de middeleeuwen
4. In de renaissance

denkwijze

In de klassieke oudheid werd er veel gediscussieerd. Door middel van logica werd er gezocht naar verklaringen van waarnemingen. 

Vanaf ongeveer 1600 begon men meer te experimenteren. 

Rond welk jaar leefde Alfred Nobel?

1. 1550
2. 1650
3. 1750
4. 1850

Alfred Nobel

Alfred Nobel was een Zweedse wetenschapper. Hij leefde van 1833 tot 1896. Hij is waarschijnlijk het meest bekend door de Nobelprijs die elk jaar nog wordt uitgereikt. Maar hij is in eerste instantie beroemd geworden vanuit de scheikunde.

Door welke scheikundige ontwikkeling is Alfred Nobel beroemd geworden?

1. Hij heeft het dynamiet uitgevonden
2. Hij maakte de eerste atoombom
3. Hij heeft een nieuw element (nobelium) ontdekt
4. Hij maakte een steen der wijzen

Dynamiet

Nobel heeft in 1867 het dynamiet uitgevonden. 

Zijn broer kwam om het leven door een explosie van nitroglycerine. Dit weerhield hem er niet van om zijn wapenfabrieken uit te breidden. 

Nobel is uiteindelijk rijk geworden van het verkopen van dynamiet.

De Nobelprijs

Waarom Alfred Nobel de Nobelprijs heeft opgericht kan niet met zekerheid worden vastgesteld. 

Het vermoeden is dat het te maken heeft met de dood van zijn broer... De krant dacht dat Alfred was overleden en schreef een stuk over hem als 'handelaar des doods'.

Het vermoeden is dat hij zijn geweten heeft geprobeerd te zuiveren met de Nobelprijs. 

Nobelprijzen zijn te winnen in 5 categorieën, welke?

Wat win je precies?

Waar komt het prijzengeld vandaan?

Nobel heeft in zijn testament laten zetten dat zijn vermogen bij de zweedse bank elk jaar zorgt voor de Nobelprijs. 

Het geld echter mag enkel gebruikt worden voor een vervolgonderzoek, niet voor individuele belangen.

De winnaars

Van 1901 tot 2015 werd de Nobelprijs (inclusief die voor economie) 573 keer uitgereikt, aan 870 individuen (822 mannen en 48 vrouwen) en 23 organisaties. 

Er zijn 6 mensen/organisaties die 2x een Nobelprijs hebben gewonnen. 

2 hiervan wonnen de Nobelprijs in een verschillende categorie.

5x won een echtpaar de prijs.

Geschiedenis straling

Wetenschappers
straling

Wilhelm Röntgen

Duitse natuurkundige. 1845 - 1923

In 1895 ontdekte hij de zogenoemde X-rays.

In 1901 ontving hij de eerste Nobelprijs voor natuurkunde.

Wat zij Röntgen zijn vrouw toen ze een röntgenfoto van haar hand zag?

1. "wow, my skeleton looks good"
2. "marvelous"
3. "I have seen my death"
4. "Curious, very curious indeed"

Antoine Henri Becquerel

Franse natuurkundige. 1852 - 1908.

In 1896 vond hij bewijs van radioactiviteit.

In 1903 won hij de helft van de Nobelprijs voor de natuurkunde.

Vernoemt naar Becquerel is/zijn:

1. Een krater op de maan
2. Een krater op Mars
3. Een mineraal met uranium erin
4. Alle vorig gaande antwoorden.

Pierre Curie

Franse natuurkundige. 1859 - 1906.

In 1903 won hij (1/4) van de Nobelprijs voor de natuurkunde.

Naast onderzoek aan radioactieve stoffen deed hij ook onderzoek aan magnetisme (en spiritisme).

Gevaarlijk?

Pierre Curie deed experimenten naar de effecten van radioactiviteit.

Zo is er bekend dat hij een stuk radium om zijn arm bond voor een dag om te zien wat er zou gebeuren.

Waaraan overleed Pierre Curie?

1. Hij werd overreden door paard en wagen
2. Hij stierf aan de gevolgen van leukemie
3. Hij elektrocuteerde zichzelf
4. Hij kwam om in de eerste wereldoorlog

Marie Curie

Pools-Franse natuur- en scheikundige. 1867 - 1934.

Bekend geworden door de ontdekking van Polonium en Radium.

Won in 1903 (1/4) Nobelprijs voor natuurkunde.

In de eerste wereldoorlog gaat ze met Röntgenbuizen naar het front om te helpen. 

In 1911 wint ze de Nobelprijs voor de chemie.