25-03 Les: Opslag, uitscheiding en bescherming

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo g, t
• Leerjaar 4

Doel van de les

Aan het einde van deze les kan je:

1. Vertellen wat het inwendige milieu is.
2. Uitleggen hoe de nieren, de lever, de huid en je af hier aan werken.
3. Kan je door middel van vragen erachter komen welke bloedgroep iemand heeft. 

Inwendig en uitwendig

Inwendig milieu: Bloedplasma (in bloedvaten) en vocht tussen cellen

Uitwendig milieu: Omgeving eromheen (longen, verteringstelse etc.)

De koolstofdioxide in je bloedplasma bevindt zich in het ... milieu

1. Inwendig milieu
2. Uitwendig milieu

De lucht in je longen wordt bij het ... milieu gerekend. Wat moet er op de ...?

1. Inwendig milieu
2. Uitwendig milieu

Vul de zin aan: De bomen om je heen horen bij het ... milieu

1. Inwendig
2. Uitwendig

Bij het inwendig milieu horen:

1. Lucht in de longen
2. Weefselvloeistof
3. Voedselbrij in de darmen
4. Bloedplasma

De longen houden het inwendig milieu constant door

1. Opslag
2. Uitscheiding
3. Bescherming
4. Opname

Welke stoffen zitten in je inwendig milieu?

1. glucose in je bloedplasma
2. zuurstof in je longen
3. vitamine in je dikke darm
4. zouten in je urine

Uitscheiding

In de nieren urine met water, ureum en zouten

In de lever gal met kleurstoffen

In de longen koolstofdioxide

Lever

Uitscheiding van:

• Aminozuren (afvalstof van eiwitten) > ureum maken
• Alcohol eruit halen
• Stoffen van oude rode bloedcellen eruit halen
• Medicijnen en gifstoffen

Afvalstof

Gifstof

Drugs

Alcohol

Ureum

Oude rode bloedcellen

Paracetamol

Melkzuur (ontstaat bij vermoeide spieren)

De onderdelen van de nier

Nierschors en het niermerg uitscheiding van te veel water, afvalstoffen en onwerkzaam gemaakte schadelijke stoffen,
Nierbekkens: verzamelen van urine
Urineleiders: afvoeren van urine van de nieren naar de blaas.
Urineblaas: tijdelijke opslag van urine. Urinebuis: urine vanuit de blaas naar BUITEN vervoeren (=plassen)

De huid

Functie opperhuid:

1. Talg (houdt de huid soepel)
2. Pigment (voorkomt verbranding of mutagene straling)
3. Voorkomt uitdroging
4. Eelt maken tegen blaren (dikke hoornlaag)

*Mutageen: beschadiging van DNA in de cellen

De huid

Functie Lederhuid:

1. Zintuigen om te beschermen tegen hitte, kou en pijn.

Hier zitten ook de klieren voor zweet en talg.

Functie onderhuidsbindweefsel: Vet opslag en bescherming tegen stoten.

Zet de afvalstof bij het  bijbehorende orgaan!

Dikke darm

Huid

Longen

Nieren

CO2

Overig afval in het bloed

Onverteerd voedsel

Zout

Water

Water

Water

Water

Zout

00:56

Wat zijn antigenen?

1. Stoffen om binnendringers aan te vallen
2. Stoffen om een cel in je lichaam te herkennen

02:26

Wat zijn antistoffen?

1. Stoffen om binnendringers aan te vallen
2. Stoffen om een cel in je lichaam te herkennen

03:05

Juist of onjuist: Als je immuun bent, heeft je lichaam de antistoffen opgeslagen in de geheugencellen

1. Juist
2. Onjuist

04:05

Opdracht: Zet het in de juiste volgorde

1

2

3

4

5

Geheugencellen maken

Ziekte verwekker dringt binnen

Witte bloedcellen scannen de antigenen

Het lichaam maakt antistoffen

Je wordt ziek

Actief

Passief

Antistoffen vanuit de moeder

Inenten tegen hepatitis b

Antigif voor een insectenbeet

Ziek worden en antistoffen aanmaken

Natuurlijk

Kunstmatig

Antistoffen vanuit de moeder

Inenten tegen hepatitis b

Antigif voor een insectenbeet

Ziek worden en antistoffen aanmaken

De griepprik is een voorbeeld van:

1. Kunstmatige, passieve immuniteit
2. Kunstmatige actieve immuniteit
3. Natuurlijke, passieve immuniteit
4. Natuurlijke actieve immuniteit

Antistoffen vanuit de moedermelk krijgen is een voorbeeld van:

1. Kunstmatige, passieve immuniteit
2. Kunstmatige actieve immuniteit
3. Natuurlijke, passieve immuniteit
4. Natuurlijke actieve immuniteit

Antigif krijgen is een voorbeeld van:

1. Kunstmatige, passieve immuniteit
2. Kunstmatige actieve immuniteit
3. Natuurlijke, passieve immuniteit
4. Natuurlijke actieve immuniteit

Immuun worden voor corona is een voorbeeld van:

1. Kunstmatige, passieve immuniteit
2. Kunstmatige actieve immuniteit
3. Natuurlijke, passieve immuniteit
4. Natuurlijke actieve immuniteit

1. A - Met bloedfactor A
2. B - Met bloedfactor B
3. AB - bloedfactor A en B
4. 0 - Geen bloedfactor

Resusfactor

> Positief: Met resusfactor

> Negatief: Zonder resusfactor

1.  Antistof B
2. Antistof A
3. Geen antistof
4. Antistoffen A en B

> x

> antiresus

Bloedgroepen

Bloedgroepen

Het volgende filmpje gaat over:

Bloeddoneren. Let goed op!

(Ja hij is saai maar hij klopt wel, de enige op youtube)

Welke bloedgroep kan van iedereen bloed ontvangen?

1. A
2. B
3. AB
4. O

Welke antistoffen tegen de bloedgroepen maakt een persoon met bloedgroep AB?

11

1. Anti A
2. Anti B
3. Anti A en anti B
4. Geen antistoffen

Karel heeft een bloedtransfusie nodig.
Hij heeft bloedgroep A. Van welke bloedgroepen kan hij bloed ontvangen?

1. Alleen A
2. A & 0
3. Alleen 0
4. Alleen B

Wil je echt goed worden?

Klik dan op de linkjes:

Bloedgroepbepalen

Soort afweersysteem

Onderdelen van de lever, galblaas en alvleesklier

Aanrader voor je examens-> Glucose, glycogeen, glucagon

Oefentoets

Dit was thema 7

Nu weet je hoe de lever, de nieren, de huid en de afweer werken.

Ook kan je bloedgroep puzzels maken.