11.1 Eten

• Mens & Natuur
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 2

11.1. Eten 

Je leert deze les:
- Hoe kauwen dieren 
- Hoe eten dieren 
- Hoe eten planten

Herbivoor of planteneter

Planteneters eten alleen planten of delen van planten zoals bladeren, zaden, nectar en schors. Gedroogde planten kan ook, zoals hooi.

Carnivoor of vleeseter

Vleeseters eten levende of dode dieren. 

Omnivoor of alleseter

Alleseters eten zowel dierlijk als plantaardig voedsel. 

Hoe wordt een planteneter ook wel genoemd?

1. Omnivoor
2. Carnivoor
3. Herbivoor
4. Flexitariër

Wat weet je over
uiterlijk van planteneter?

Planteneters

Welk dier hoort bij wat?

planteneter

vleeseter

alleseter

Hoe kauwen dieren?

• Planteneters (bijv. koeien) hebben plooikiezen.
• Vleeseters (bijv. honden) hebben grote scherpe hoektanden en knipkiezen
• Alleseters (bijv. mensen/varkens) hebben snijtanden en knobbelkiezen.

Planteneters
----------------------------------

• Plantaardig voedsel is moeilijk fijn te krijgen --> komt door de celwand 
• Plooikiezen krijgt de celwand kapot
• Plooikiezen hebben harde richels 

Vleeseters
----------------------------------

• Dierlijke cellen hebben geen celwand
• Geen plooikiezen nodig 
• Wel scherpe hoektanden 
  --> doden en verscheuren prooi
  
• Knipkiezen --> knippen vlees in stukjes

Alleseters 
----------------------------------

• Eten plantaardig en dierlijk voedsel 
• Snijtanden en hoektanden om eten 'los' te knippen
• Knobbelkiezen --> eten goed te malen

Planteneters, alleseters, vleeseters

Wat kun je aan het gebit van dieren zien?

1. In welke omgeving het dier leeft.
2. Wat voor voedsel een dier eet
3. Wat een dier lekker vindt ruiken.
4. Hoe groot een dier is.

Dit dier heeft plooikiezen. Dit dier is een

1. Planteneter
2. Vleeseter
3. Alleseter

Dit dier heeft knobbelkiezen. Dit dier is een

1. Planteneter
2. Vleeseter
3. Alleseter

Een dier heeft knipkiezen. Dit dier is een:

1. Planteneter
2. Alleseter
3. Vleeseter

In het gebit van een zeehond zitten snijtanden en scherpe kiezen. Ook heeft hij grote hoektanden. Bij welke groep dieren hoort een zeehond?

1. Alleseters
2. Vleeseters
3. Plantenetesr

Verteringstelsel van dieren

Verteren is het klein maken van voedsel.

• Planteneters --> de celwand is moeilijk te verteren. Voedsel moet lang in verteringstelsel zitten. Extra lang verteringsstelsel 
• Vleeseters --> Dierlijke cellen zijn makkelijk te verteren. Vleeseters hebben een kort verteringsstelsel
• Alleseters --> Kan dierlijk-plantaardig voedsel verteren. Hebben een middellang verteringsstelsel

Planteneter

Vleeseter

Een planteneter heeft een

1. Kort verteringsstelsel
2. Middellang verteringsstelsel
3. Lang verteringsstelsel

Planteneters eten plantaardig voedsel. Plantaardig voedsel is

1. gemakkelijk te verteren
2. moeilijk te verteren
3. niet te verteren

Waarom is plantaardig voedsel moeilijk te verteren?

Wat eten planten?

Wat eten planten?

Herhaling

• Water
• Mineralen
• Koolstofdioxide (wat wij uitademen!)

Hiermee maken ze glucose, een voeddingsstof

Hoe maakt een plant glucose?

Planten maken glucose in de bladgroenkorrels

Het maken van glucose heet fotosynthese

Voor fotosynthese is nodig:

• Water
• Koolstofdioxide
• Zonlicht (voor energie)

Daardoor komt er:

• Glucose
• Zuurstof (welke wij weer inademen)

Hoe maakt een plant glucose?

Planten maken glucose in de bladgroenkorrels

Het maken van glucose heet fotosynthese

Welke andere stoffen maakt een plant?

Glucose wordt gebruikt voor energie voor groeien en overleven.

Eiwitten zijn nodig om te groeien. De plant maakt ze uit mineralen.

Zetmeel en vetten zijn reservestoffen.

Als je een plant eet, krijg je de voedingsstoffen van die plant binnen

De bladgroenkorrel zorgt voor fotosynthese

1. juist
2. onjuist

Welke stof ontstaat of welke stoffen ontstaan bij de fotosynthese?

1. Bij de fotosynthese ontstaat alleen glucose.
2. Bij de fotosynthese ontstaan glucose en koolstofdioxide.
3. Bij de fotosynthese ontstaan glucose en zuurstof.
4. Bij de fotosynthese ontstaan water, koolstofdioxide en glucose.

Waarom is fotosynthese zo belangrijk voor andere organismen? (instinker)

1. Door fotosynthese komt er steeds nieuw voedsel op aarde.
2. Door fotosynthese wordt de lucht gezuiverd.
3. Door fotosynthese komt er energie vrij.
4. Door fotosynthese wordt zuurstof verbruikt.

Bij fotosynthese ontstaat er

1. koolstofdioxide
2. glucose
3. zuurstof
4. water

Voor fotosynthese is licht nodig

1. juist
2. onjuist

Maak 11.1 in je werkboek

- Lees zo nodig de tekst bij paragraaf 11.1
- Klaar? Maak een foto en verstuur via teams