Geloof en Wetenschap - les 5 Küng

• Godsdienst
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Lessenoverzicht

Les 1                   Introductie

Les 2                  Schilling: onbeantwoorde vragen

Les 3                  Leezenberg: wat is wetenschap?

Les 4                  Hawking: waar komt wetenschap vandaan?

Les 5                  Küng: God in de wetenschap

Les 6                  Collins: Posities rondom geloof en wetenschap 1

Les 7                  Collins: Posities rondom geloof en wetenschap 2

Vandaag?

Vorige les:

- Wat zijn natuurwetten?

- Wat is een deterministisch wereldbeeld?

Vandaag:

- Je kan uitleggen waarom de natuurkunde geen beginsingulariteit vast kan stellen

- Je kan de link leggen tussen wetenschap en geloof d.m.v. oergeheimen

- Je kan uitleggen waarom het bestaan van God een onbewezen hypothese blijft

- Je kan uitleggen hoe het bestaan van God als archimedisch punt kan dienen

Wat is de kern van de tekst van Küng?

Lijn van het artikel

Hoofdonderwerp: De onbegrijpbaarheid van de natuur

1. Küng vraagt naar het begin van deze wereld

2. Hij stelt vast dat er onoplosbare wereldraadsels zijn (zoals het begin)

3. Hij introduceert het oergeheim waarin hij een switch voorstelt van natuurkundige verklaarbaarheid naar God als hypothese

4. Hij stelt dat God een werkelijkheid is als 'geleefde en doordachte' praktijk

Terminologie

Beginsingulariteit: Een eenmalig begin wat niet te herhalen is

It from a bit: Een naam voor het probleem dat de wetenschap zichzelf oplegt als zij het begin van de wereld wilt uitleggen

Wereldraadsels: ondanks de kennisvorderingen zijn er raadsels die onoplosbaar lijken te zijn

La grandeur et misère de l'homme: De beschrijving die Pascal geeft voor dat de mens uiteindelijk veel maar ook weinig weet

Oergeheim: de vraag hoe de wereld in verhouding staat tot haar doel

Het begin van de wereld: niemand kan bewijzen wat er toen gebeurde

Kan de natuurkunde ooit de laatste fundering van de werkelijkheid ontdekken?

Het is mogelijk, en zal ook gebeuren

Het is mogelijk, maar waarschijnlijk gebeurt het nooit

Het is onmogelijk

Wereldraadsels

‘ignoramus et ingorabimus' = we weten het niet 

en zullen het niet weten

We kennen pas 4% van het heelal?

God als hypothese

Wetenschap heeft geen verklaringen voor wereldraadsels en ook niet op het oergeheim: Zij kan niks zeggen over het doel en zin van deze wereld

Daarnaast is het wetenschappelijk om te stellen dat God kán bestaan, daarom wordt er door Küng gesteld: God is een hypothese

God vanuit de wetenschap

Je kan de hypothese van God aanwijzen door:

- Geleefde werkelijkheid

- Doordachte praktijk

-> Vertrouwen: Zwemmen als je de bodem niet ziet

Dit leidt tot het archimedische punt waarbij je wel vanuit God als hypothese wetenschap bedrijft

Wat is het 'oergeheim'

1. Dat de wereld op zoek is naar haar relatie tot het oerdoel en oerbegin
2. Dat het onbekend is waar de wereld vandaan komt
3. De vraag waarom er eerder iets is dan niets
4. Dat het nooit te ontdekken valt wat het doel is van onze wereld

Wat wordt er bedoeld met 'ignoramus et ignorabimus'

1. Er zijn zeven wereldraadsels die onoplosbaar zijn
2. We zijn onwetend
3. We weten het niet en zullen het ook niet weten
4. God is het antwoord op onze onwetendheid

Hoe kan je tot het idee van God komen?

1. Door de hypothese van God werkelijkheid te maken
2. Door de ervaring en het nadenken hierover
3. Door de veronderstelling dat de wereld niet te verklaren is
4. Door het zoeken van de geleefde werkelijkheid en doordachte praktijk

Het bestaan van wereldraadsels leidt tot de aannemelijke hypothese dat God bestaat

Eens

Oneens

Arché

'Begin' waar het woord 'archetype' vanaf is geleidt

Proto-typisch

Een eerste model van een product

Contingentie

Niet-noodzakelijkheid

Inductief

Op basis van feiten wordt een theorie ontwikkeld

Deductief

Theorie bij waar je vanuit iets anders afleidt dat bepaalde gegevens zo zullen zijn (dus, hij rijdt in een Mercedes, hij zal wel rijk zijn)