G2VPE Huid pathologie

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

De huid

De huid

De huid

Leerdoelen

• Je kunt van verschillende soorten huidontstekingen de oorzaak, symptomen en de behandeling toelichten.
  
• Je kunt van de verschillende gradaties van brandwonden de symptomen en de behandeling uitleggen.
• Je kunt verschillende vormen van huidkanker toelichten.

op de afbeelding zie je een voorbeeld van psoriasis 

Smetten 

Smetplekken

Smetplekken (of smetten, intertrigo) is letsel door vocht in...

• huidplooien (rood)
• afgeknelde delen (blauw, zoals kous, sling, manchet)

Smetplekken

Oorzaken van smetten...

• vocht blijft achter in de plooien waar de luchtcirculatie klein is
  
• huid-op-huidcontact door wrijven of schuiven van de (natte) huid
  
• een ontstoken huid, een bron van bacteriën, of...
• schimmels

 Smetplekken
behandeling

Behandeling hangt af van de fase van smetten... (rode, natte of geinfecteerde huid)

• hoe hoger de smetfase, hoe vaker je de preventies uitvoert.

Smetplekken

Risicofactoren zijn...

• vrouw zijn
• obese zijn
• immobiel zijn
• minder weerstand hebben
• koorts
• zweten, incontinentie
• eerder smetten gehad hebben

Erysipelas (wondroos)

Cellulitis

Wat is het verschil tussen cellulitis en erysipelas?

bij wondroos zijn de symptomen acuut en heel duidelijk (rood, pijn, koorts)

ERYSIPELAS / CELLULITIS

In de volksmond: Wondroos

Infectie van de bovenste lagen van de huid  

!!verschil tussen erysipelas en cellulitis!! cellulitis is infectie dieper in de huid.

Oorzaak: Bacterie: Streptococcus pyrogenese of de Staphylococcus aureus, via wond(je)

 Erysipelas en cellulitis komen het meest voor bij cliënten met een slechte bloedsomloop (door bijv. DM)

Bij beide huidziekten ontstaat een rode, pijnlijke, gezwollen en warme huid

Veelal in de armen, benen en het gezicht

Symptomen naast huidklachten: Koude rillingen door koorts en opgezette lymfeklieren

Cellulitis moet niet verward worden met een sinaasappelhuid (cellulite)

Behandeling erysipelas/wondroos

- antibioticakuur

- behandelen 'port d'entree'

- bij been: zwachtelen

Virale huidinfecties

1. Verruca Vulgaris
   
   
2. Herpes Simplex
   
   
3. Herpes Zoster

Wat houden deze aandoeningen in?

Verruca Vulgaris

Verruca Vulgaris: Gewone wrat (onschuldig)

• Door Humaan Papillomavirus
• Aan handen en voeten
• Huidbeschadiging + virus = woekering huidcellen
• Lage besmettelijkheid

Behandeling: Verdwijnt meestal vanzelf

• Bevriezen met stikstof
• Druppelen met monochloorazijnzuur

veel wratten kan een aanwijzing zijn voor een lage weerstand

Herpes Simplex

Herpes Simplexvirus: Eerste besmetting als peuter/kleuter

• Virus 'slaapt' in zenuwstelsel
• Wordt wakker door uitlokkende factoren
• Pijnlijke blaasjes -> korsten
• Besmettelijk tot indroging
• Duur: één week

Behandeling: Hygiëne, eventueel zinkzalf (indrogend)

eerste besmetting: soms blaasjes in de mond en algemene ziekteverschijnselen

UItlokkende factoren: Koorts (koortslip), menstruatie, oververmoeidheid, slaapgebrek, zonlicht (vaak na feesten)

Antivirale crème heeft alleen in het allereerste stadium iets effect

Niet knuffelen, goed handen wassen (pas op met baby's)

Herpes Zoster -> gordelroos

Herpes Zostervirus: 

• Waterpokken (Varicella Zoster): jeukende vlekjes, blaasjes (jonge leeftijd)
• Virus 'slaapt' in zenuwstelsel
• Opvlamming: Gordelroos (één keer) (volwassen variant)

Symptomen: Pijn, blaasjes op de romp en bijna altijd 

aan één kant. Duurt ongeveer 2 weken

Behandeling: Zinkzalf (indrogend), antiviraal middel

Als gordelroos vaker voorkomt is er sprake van een verminderde weerstand

door indroging wordt ook besmettelijkheid verkort

Antiviraal middel bij lage afweer of gordelroos in gezicht

Duur: 2 weken, pijn kan langer aanhouden

Huidkanker

Hoe herken je huidkanker?

Hoe herken je huidkanker?

Feit of Fabel?

• Huidkanker is de meest voorkomende soort kanker
• Een tumor betekent kanker
• Ongeveer 1 op de 5 mensen krijgt kanker in zijn of haar leven
• Leverkanker komt in Nederland veel voor
• Alcohol is kankerverwekkend.

Meest voorkomende soorten kanker

1 op de 3 mensen krijgt ooit kanker (cijfers KWF uit 2020)

- huidkanker 22.063 diagnoses

- longkanker 13.910 diagnoses

- borstkanker 13.166 diagnoses

- prostaatkanker 12.815 diagnoses

- darmkanker 11.694 diagnoses

- lymfklierkanker en leukemie

verder wordt er gewerkt met: 

de vijf-jaarsoverleving. 

in algemeen: 65% 

Huidkanker

De huid is van nature een sneldelend weefsel. Soms ontspoort de celdeling en ontstaan tumoren in de huid: huidkanker. De drie meest voorkomende vormen van huidkanker zijn:

• basaalcelcarcinoom
• plaveiselcelcarcinoom
• melanoom.

Hoe ontstaat huidkanker?

Ontstaan

Huidkanker ontstaat meestal door uv-straling uit zonlicht of straling van de zonnebank. Maar ook andere dingen kunnen de kans op huidkanker vergroten zoals het huidtype of erfelijke factoren. De risicofactoren voor huidkanker verschillen per soort.

Huidkanker (1)

1. Basalioom: Basaalcelcarcinoom

• Meest voorkomende vorm van huidkanker
• Vooral bij ouderen
• Door chronische blootstelling aan zonlicht

Behandeling: Biopt -> cryochirurgie, bestraling, chirurgie

• Grote kans op andere vormen van huidkanker (controle!)

Komt vooral voor in het gezicht

Verschillende vormen: onschuldig bobbeltje, litteken, ontsteking, pigmentvlek, geen jeuk en pijn

Kan infiltreren in dieper weefsel, uitzaaiing is zeldzaam -> goede prognose

Huidkanker (2)

2. Plaveiselcelcarcinoom: 

• Bij 1 op de 4 ouderen, 
• door zonlicht
• Op gezicht, armen en handen

Behandeling: Biopt -> cryotherapie, chirurgie, bestraling

• Kans op uitzaaiing, slechtere prognose dan basalioom

Scherp begrensde, rode, vaak wat schilferige, harde plekke. Deze plekken worden steeds dikker. Uiteindelijk treedt korstvorming op. -> minder voorkomend dan basalioom

Vloeibare stikstof, of chemozalf

Huidkanker (3)

3. Melanoom: Snel groeiende pigmentvlek

• Zonlicht speelt géén (grote) rol, genetische factoren wel 
• Verandering in kleur moedervlek
• Jeuk, bloeding, zweervorming, pijn

Behandeling: Biopt -> Chirurgische verwijdering + 1-2 cm extra 

• Controle lymfevaten!

Bij uitzaaiing zeer slechte prognose

Diep gegroeid: slechte prognose

Huiswerk

• Opdracht Huidaandoening; inleveren in Canvas (opdracht staat in teams/ lesmateriaal)
• Learnbeat, studieplanner wk 10 en start wk 11