B2: 4,4 - Een nieuwe leider

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

Welkom in de geschiedenisles!

De Eerste Wereldoorlog

4,4 - Een nieuwe leider

Lesdoelen

Aan het eind van deze les kun je:

• kun je herkennen en uitleggen hoe Hitler aan de macht kwam.

• Kun je de kenmerken van het facisme benoemen

• Kun je beeldanalyse uitvoeren op beeldbronnen.

Verdrag van Versailles (1)

• Duitsland moet veel grondgebied afstaan (ongeveer 10%)

• Duitsland moet kolonies afstaan

• Duitsland mag geen leger meer hebben van groter dan 100.000 man en weinig wapens.

• Duitsland moet herstelbetalingen doen aan Frankrijk

Verdrag van Versailles (2)

• Duitsland mag geen grote oorlogsschepen meer hebben (bepaald gewicht)
  

• Duitsland mag geen luchtmacht meer hebben

• Duitsland moet Polen doorgang geven naar de Oostzee.

• Grens tussen Frankrijk en Duitsland wordt gedemilitariseerd (Rijnland).

Kenmerken van nationaal-socialisme

• Democratie is verkeerd; er moet één sterke leider zijn.

• Niet denken maar doen

• Geweld is een goede manier om je doelen te bereiken.

• Rassenleer en antisemitisme

Wat weet jij eigenlijk van
Adolf Hitler?

Hitler's jonge jaren 

• 1889 Adolf Hitler Braunau am Inn (Oostenrijk-Hongarije)

• 17 jaar: Droom om een 'beroemde kunstenaar'.

• 18 jaar: na de dood van zijn moeder naar Wenen 

Eerste Wereldoorlog

•  Gaat vrijwillig het Duitse leger in.

• In oktober 1918 verblind door een mosterdgas-aanval.

• Krijgt een onderscheiding voor zijn moed. (IJzeren Kruis)

Einde oorlog

• Hitler kan het verlies van de oorlog moeilijk bevatten.
  

• Verlies: door verraad van Joden en communisten (Dolkstootlegende)

Hitler in de politiek

• Hitler moet in dienst van het leger onderzoeken of de vele kleine politieke groepen in Duitsland een bedreiging zijn voor de Republiek van Weimar.

• Dit waren vaak nationalistische en zeer teleurgestelde Duitsers.

• Bij één van de partijen (DAP) sluit hij zich uiteindelijk aan. 

Hitler in de politiek 

Binnen de partij, inmiddels de NSDAP (Nationaalsocialistische Duitse Arbeiderspartij), neemt Hitler steeds meer de rol van leider op zich.

Hitler in de politiek

Hitler's ideeën:

1. Verdrag van Versailles is slecht
2. Alles wat fout gaat is de schuld van Joden en Communisten
3. Duitsland heeft Lebensraum (levensruimte) nodig.
4. Er moet één sterke leider komen

Bierkellerputsch

1923

• Hitler's mislukte staatsgreep (putsch) in München.
• Hij wordt gearresteerd en veroordeeld tot een gevangenisstraf van 5 jaar. 

Hitler wordt vrijgelaten

1924

Hitler hoeft uiteindelijk slechts 9 maanden 

van zijn straf uit te zitten in de Landsberg-gevangenis

Mein Kampf

1925

• Hitler gebruikte zijn tijd in de gevangenis om zijn boek 'Mein Kampf' te schrijven.
• Een slecht geschreven en bij elkaar gefantaseerd boek, met vage hersenspinsels...   tenminste: toen nog wel...

Een nieuwe poging

• Hitler zegt hetzelfde als altijd: het is de schuld van het Verdrag van Versailles, joden, communisten, enz.

• Hitler had na de mislukte staatsgreep besloten om alleen nog via verkiezingen aan de macht te komen

Langzaam maar zeker...

Hitler wordt kanselier

30 januari 1933

• Na de verkiezingen van november 1932, waarbij de NSDAP de grootste werd, wordt het land vrijwel onbestuurbaar
• Andere partijen (en de president) kunnen niet meer om Hitler heen: 
• hij wordt kanselier (minister-president). 

Dicatatorschap

De Rijksdag (parlement) wordt in brand gestoken (1933)

• Rijksdagbrandverordening
• Machtigingswet (1933)
  

Voorbereiden op een oorlog

• Wegen aanleggen
• Wapenfabrieken openen
• Leger groter maken
  

Nabespreken

Aan het eind van deze les kun je:

• kun je herkennen en uitleggen hoe Hitler aan de macht kwam. 

• Kun je de kenmerken van het facisme benoemen

• Kun je beeldanalyse uitvoeren op beeldbronnen.

Fijne dag!

03:41

Wat waren Hitlers redenen om een ander Duitsland te willen?

08:29

Hitler besteed veel aandacht aan de manier waarop hij overkomt, het is een soort politieke reclame. Hoe noem je dat?

1. Nazi's
2. Dictatuur
3. Propaganda
4. Censuur