7.4 Evolutietheorie in ontwikkeling 4V 2425

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Paragraaf 1 Dierenwelzijn

Paragraaf 7.4 Evolutietheorie in ontwikkeling

Lesdoel 

Paragraaf 7.4 leerdoelen 8, 9, 10

Welke theorie is er over de ontwikkeling van de eerste levende cellen?

Hoe zijn uit de eerste cellen planten en dieren ontstaan? 

Hoe maak/lees je evolutionaire stambomen?

Verschillende theorieën 

Generatio spontanea - Aristoteles

Oeratmosfeer + bliksem

Organische stoffen uit meteorieten

Oersoep

Energie uit geisers, UV straling van de zon leverden eerste vetzuren.

Deze vetzuren vormen vetbolletjes, een eerste primitieve vorm van een cel.

Nucleotiden kunnen vrij eenvoudig ontstaan en vormen dan RNA.

Ontwikkeling van cellen

Eerste cellen:

Anaerobe, heterotrofe prokaryoten

Anaeroob: kan overleven in een zuurstofarme/ zuurstofloze omgeving (de oeratmosfeer bevatte weinig zuurstof)

Heterotroof: leven van externe organische stoffen, in eerste instantie uit de oersoep.

Prokaryoot: bacterie

Ontwikkeling van cellen

Volgende stap:

Anaerobe, foto-autotrofe bacteriën (cyanobacteriën)

Foto-autotroof: met behulp van licht in staat zelf organische stoffen te maken. Hierbij komt zuurstof vrij.

-> atmosfeer wordt zuurstofrijker

Ontwikkeling van cellen

Volgende stap:

Aerobe, heterotrofe bacteriën

Aeroob: hebben zuurstof nodig om te overleven

Ontwikkeling van cellen

Volgende stap:

Eukaryoten (organismen met een celkern)

Ontstaan mitochondriën

Ontstaan chloroplasten - fotosynthese - planten/ algen

Endosymbiosetheorie

Endosymbiose theorie

Meercellig

Uiteindelijk ontstaan meercellige organismen.

Daarmee ook de noodzaak tot specialisatie van cellen - vorming van organen.

Er zijn modelorganismen die op de grens tussen eencellig en meercellig zitten: amoeben en sponzen.

Stamboom - cladogram

Elke clade is een groep

organismen met een

gemeenschappelijk

kenmerk en een gemeen-

schappelijke voorouder.

Stamboom                        

doodlopende paden

-> uitgestorven

Lesdoel 

• Je beschrijft theorieën over het ontstaan van de bouwstenen voor leven (leerdoel 8)
• Je beschrijft theorieën over het ontstaan van de eerste prokaryote en eukaryote cellen (leerdoel 9)
• Je maakt en interpreteert clades (leerdoel 10)

HUISWERK

Maak opdrachten 7.4

Leerdoelen 8, 9, 10