H3.1 Uitleg Flexles

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

3.1 De verovering van een groot rijk

Lesdoelen

•  Je kunt beschrijven hoe de Romeinse Republiek ontstond en hoe het bestuur daarvan werkte. 
• Je kunt uitleggen hoe het Romeinse Rijk uitgroeide tot een wereldrijk. 
• Je kunt de belangrijkste verschillen noemen tussen het bestuur in de Romeinse Republiek en dat in het Romeinse Keizerrijk.
  

 Je kunt beschrijven hoe de Romeinse Republiek ontstond en hoe het bestuur daarvan werkte. 

Ontstaan Rome

8e eeuw voor Christus

Kleine nederzetting langs rivier Tiber 

Gunstige ligging bij zee en rivier

Werd zo grote stad 

Bijna 250 jaar een koninkrijk

• De koning werd opgevolgd door zijn zoon
• In 509 v.C. kwam daar een einde aan....

• De koningen waren niet goed voor het volk
• Het volk jaagde de koning Rome uit 

• Romeinse Rijk vanaf nu een Republiek

Wat is een Republiek?

Een land zonder koning, dat bestuurd wordt door 1 of meer gekozen leiders. 

Rome werd bestuurd door...

• Enkele honderden leiders
• Leiders kwamen uit rijke families

• Samen vormde deze leiders de Senaat
• De Senaat keurde wetten goed of af

De 2 machtigste personen waren

• De consuls:
• Voor 1 jaar gekozen
• Leidde vergaderingen Senaat
• Deden wetsvoorstellen
• Kon besluit Senaat en andere consul tegenhouden = Vetorecht
• Hoogste legeraanvoerder 

Je kunt uitleggen hoe het Romeinse Rijk uitgroeide tot een wereldrijk. 

Groei Romeinse Rijk

• Vanaf 4e eeuw v.C. veroveren
  
• Waarom? Roem, rijkdom, macht
• 272 v.C. Bijna heel Italië veroverd
• Maar ze willen meer...
• Begin verovering Middellandse Zeegebied --> om handel te beschermen. 

Groei Romeinse Rijk

• Vijand: de stad Carthago 
  
• Stad aan Middellandse Zee in Afrika --> beheerste de handel op deze zee
• In 146 v.C. worden de Carthagers verslagen 
• Daarna nog meer veroveringen --> Spanje, Griekenland, deel Nederland... 
• Ontstaan groot rijk: Romeinse Rijk 

2 oorzaken succesvolle veroveringen

• Een: 
• Ze Romeinen hadden een goed leger
• Goed bewapend, goed getraind
• Goed georganiseerd: Soldaten wisten wat ze moesten doen en naar wie ze moesten luisteren. 
• Soldaten werden goed beloond --> bvb stukje land 

2 oorzaken succesvolle veroveringen

• Twee:
• Verslagen vijanden goed behandelen
• Bondgenootschappen sluiten
• Overwonnen volk moest luisteren naar Romeinen + soldaten leveren
• Mocht eigen godsdienst en cultuur behouden 

Voordelen aan bondgenootschap

• Romeinen verdedigde stuk land tegen vijanden 
• Leiders bondgenoten mogen meepraten over politiek Rome
• Niet-Romeinen belonen met burgerrecht --> 
• = Romeinse burgers hadden bepaalde voorrechten, zoals het recht om niet zonder proces te worden veroordeeld.

• Zo konden de Romeinen makkelijk de macht houden

Je kunt de belangrijkste verschillen noemen tussen het bestuur in de Romeinse Republiek en dat in het Romeinse Keizerrijk.

Maar het grote rijk besturen was moeilijk

• Legeraanvoeders werden steeds machtiger en waren het niet altijd eens met senaat --> zorgt voor problemen... 
• Voorbeeld:
• Julius Caesar 
• In 1e eeuw v.C. veroverde hij deel van België en Frankrijk 
• Maar kreeg ruzie met Senaat -->
• Burgeroorlog

Ceasar aan de macht

• Caesar uitgeroepen tot dictator = alleenheerser
• Hij moest de orde herstellen
• Senaat niets meer te vertellen...
• In 44 v.C. wordt Caesar vermoord door leden senaat

• Opnieuw oorlog tussen leveraanvoerder

Augustus overwon

• in 27 v.C. wint Augustus
• Augustus was de geadopteerde zoon van Caesar

• Liet senaat bestaan, maar ze hadden weinig te zeggen
• Benoemde zelf 2 consuls die naar hem luisterde
• Augustus was de eerste keizer
• Einde Republiek, begin Keizerrijk 

Pax Romana 

• Een lange periode van rust en vrede in het Romeinse Rijk in de 1e en 2e eeuw n.C. (letterlijk: Romeinse vrede).
• Begon onder leiding van keizer Augustus 

• Veel wegen en bruggen gebouwd, steden gesticht
• Welvaart nam toe
• Verdere uitbreiding rijk --> in 200 n.C. op zijn grootst