§2.4 Onleding op industriële schaal

• Scheikunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

§2.4

Je leert werken met blokschema's

Je leert over ontledingsreacties op industriële schaal.

Vorige §

Ontledingsreacties

Altijd het reactieschema  A -> B + C (+ D + ...)

- elektrolyse

- thermolyse

- fotolyse

Blokschema's (het proces stap voor stap)

• aflezen van links naar rechts
• beginstoffen, tussenproducten, eindproducten, toevoegingen en afvalstoffen (bijproducten)
  
• de bewerkingen

recirculatie van beginstoffen

Let op: de processen (filtreren, oplossen, indampen, reageren, electrolyse, ..... staan in de blokjes

Blokschema van het maken van bietensap uit bieten:

                     oefenen

Salmiak wordt gemaakt, door ammonia te laten reageren met zoutzuur.

De salmiak oplossing wordt vervolgens zodanig verhit, dat al het water verdampt.

aluminium winning uit bauxiet

Bauxiet = aluminium erts

(steensoort, waar aluminiumoxide in zit)

Voor de productie van aluminium zijn een aantal stappen nodig.
Leer ze niet uit je hoofd.

De laatste stap is elektrolyse van aluminiumoxide, waarbij aluminium en zuurstof ontstaan.

Bij de destillatie van aardolie

H1, ontstaat onder andere stookolie

Om van stookolie benzine en grondstoffen voor plastic te maken, wordt het gekraakt

Kraken van stookolie = een vorm van thermolyse

Pyrolyse van afvalstoffen

• een vorm van thermolyse
• verhitting zonder zuurstof, waarom?
  

houtsnippers

-> een biobrandstof:pyrolyse olie

kortom

Blokschema's moet je kunnen maken en aflezen.

Kraken en pyrolyse zijn vormen van thermolyse.

De beschrijving van processen (kraken, pyrolyse en electrolyse) moet je begrijpen en er blokschema's mee kunnen maken.

Oefenen blokschema's

• processen in de blokjes
• afvalstoffen en toevoegingen
• tussen stoffen
  

Misschien helpen de onderstaande vragen je daarbij.

• Van welke scheidingsmethode maken ze gebruik als ze de spinazie in kokend water brengen en een tijdje laten staan?
• Op welk verschil in stofeigenschappen berust filtreren?
• van welke scheidingsmethode maakt men gebruik  als ze krijt in het groenbruine water doen en het krijt de bruine kleurstof opneemt
• 5.  Is er sprake is van een scheidingsmethode als ze de witte wol in het groene water leggen. Zo ja, van welke scheidingsmethode wordt hier gebruik gemaakt? Zo nee, wat gebeurt er dan?
  

Jan en Loes gaan witte wol te verven met de groene kleurstof die aanwezig is in spinaziebladeren. Ze gaan als volgt te werk.

Ze brengen de spinazie in kokend water en laten het geheel een tijdje staan. Het water krijgt een groenbruine kleur. Daarna filtreren ze het mengsel. Het groenbruine water gaat door het filtreerpapier heen. De spinaziebladeren blijven op het filtreerpapier achter. Vervolgens willen ze de bruine kleurstof uit het mengsel halen, omdat ze alleen met groen moeten verven. Ze doen wat gemalen krijt (deze stof heeft dezelfde functie als actieve kool) bij het groenbruine water en filtreren het geheel. In het groene water brengen ze de witte wol. Deze krijgt dan een groene kleur. Het groene water ontkleurt.