Rechtszaak

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vmbo k, t
• Leerjaar 3,4

Criminaliteit

Schuldig of onschuldig? 

Planning 

• Aanwezigheidscontrole

• Uitleg

• Quiz

• Huiswerk: leren! 

Verdachte? Wat mag de politie?

Als je een verdachte (iemand waarvan de politie denkt dat je iets strafbaars hebt gedaan) bent gaan ze onderzoek doen. 

Ze mogen:

• Fouilleren
• Arresteren
• Huis doorzoeken 

Wanneer mag de politie je fouilleren? 

De politie mag je fouilleren:

• bij een preventief fouilleer actie.
  
• als je bent aangehouden: om te kijken of je geen wapens bij je hebt.
  
• als je bent aangehouden omdat je geen ID wilde tonen: om te kijken of je een ID bij je hebt.
  
• als de politie aanwijzingen heeft dat je wapens/drugs bij je hebt.
  
• op Schiphol: altijd.
  

Handige vragen als je twijfelt: ben ik een verdachte? Is dit een preventief fouilleer actie? Heeft u aanwijzingen dat ik drugs/wapens bij mij heb?

Bijzondere maatregelen

De burgemeester kan dus beslissen dat de politie bijzondere maatregelen mag nemen om criminaliteit aan te pakken.  Er is dan sprake van een veiligheidsrisico gebied, dáár mag preventief gefouilleerd worden. 

Bijvoorbeeld voetbalsupporters die niet naar de wedstrijd mogen omdat de burgermeester bang is voor rellen.

De politie stuurt 12-18 jarigen naar Halt 

De zaak (over een licht misdrijf) wordt behandeld door Halt. Zij bedenken vaak een straf die te maken heeft met het misdrijf. 

Uiteindelijk krijg je geen strafblad!

https://www.youtube.com/watch?v=L1VgP9xOLO0&t=4s

Proces verbaal naar de Officier van Justitie 

Een proces verbaal (speciaal geschreven politieverslag over het misdrijf van de verdachte) kan door de officier van justitie gebruikt worden voor:

• Seponeren 
• Schikking
• Vervolgen

Recht op een eerlijk proces 

Als er een vervolging komt krijg je een dagvaarding (oproep om voor de rechter te verschijnen). 

Altijd onschuldig tot het tegendeel is bewezen.  De rechters zijn onafhankelijk en onpartijdig. 

Wanneer ben je schuldig?

• Gaat het om een strafbaar feit?
• Is bewezen dat de verdachte het gedaan heeft?
• Kan de verdachte verantwoordelijk gehouden worden voor zijn daden (Is de verdachte wel toerekeningsvatbaar?)   

3x ja = schuldig

Is de verdachte toerekeningsvatbaar?

Een verdachte die geestelijk gestoord was tijdens zijn daad, kan ontoerekeningsvatbaar worden verklaard.

In dat geval kan de rechter beslissen om de verdachte verplicht op te laten nemen in een tbs-kliniek waar hij wordt behandeld voor zijn stoornis.

Samenvatting (sleep naar de juiste plek)

Een rechtszaak begint met een                            van de gegevens. Als alles klopt, leest de officier van justitie de                              voor. Hierin staat waar de verdachte van beschuldigd wordt. Daarna worden vragen gesteld. Eerst aan de verdachte en daarna aan de                           . Na de ondervragen eist de officier een                     . De advocaat, die de verdachte                           , probeert de rechter ervan te overtuigen een lagere straf de geven. De rechter bepaalt uiteindelijk de straf, dit is het                           .

aanklacht

controle

getuige

straf

verdedigt

vonnis

helpt

uitspraak

Opdracht: Rechtszaak van Helmer beschrijven 

• Wat: Straks gaan we naar een rechtszaak kijken. Deze zaak gaat over Helmer en gaan jullie beschrijven. 
• Hoe: Gebruik de 8 punten uit het boek en vul deze in met behulp van concrete voorbeelden uit Helmer zijn zaak. 
• Hulp: Punten staan ook in 9.5. 
• Tijd: Het moet voor de volgende les ingeleverd worden via ELO > Opdrachten. 

https://www.youtube.com/watch?v=QZKraBcn9HE

Als de Officier van Justitie afziet van verdere vervolging noemen we dat...

1. een proces-verbaal
2. seponeren
3. schikken
4. vervolgen

Als de Officier van Justitie rechtstreeks een straf voorstelt aan de verdachte noemen we dat....

1. een proces-verbaal
2. seponeren
3. schikken
4. vervolgen

Wat is een "strafblad"?

1. Een document waarin alle straffen beschreven staan
2. Een document waarin alle misdrijven staan
3. Een document met de uitleg over welke straf je kan krijgen
4. Een document waarin staat waarvoor iemand is veroordeelt en welke straf hij kreeg

Vanaf welke leeftijd kun je een strafblad krijgen?

1. 11 Jaar
2. 12 jaar
3. 14 jaar
4. 13 jaar

Wie bepaalt of iemand voor de rechter moet verschijnen?

1. Officier van Justitie
2. Advocaat
3. Politie
4. Rechter

Wat wordt er bedoeld met de blinddoek die Vrouwe Justitia draagt?

1. Dat ze onafhankelijk is
2. Dat ze blind is
3. Dat ze onpartijdig is
4. Dat ze het verschil tussen goed en fout niet ziet

Wat is onjuist over de Nederlandse rechtspraak?

1. Onschuldig tot het tegendeel bewezen is
2. Onafhankelijke en onpartijdige rechters
3. Recht op een eerlijk proces
4. Schuldig tot de advocaat het tegendeel bewijs

Samenvatting (sleep naar de juiste plek)

De burgemeester kan beslissen dat de politie bijzondere maat

mag nemen om criminaliteit aan te pakken. Er is dan sprake van een veiligheidsrisico gebied, dáár mag preventief gefouilleerd worden. Een voorbeeld hiervan is bij een voetbalwedstrijd . De burgemeester kan dan bang zijn dat het escaleert.

Gefouilleerd

bijzondere maatregelen

voetbalwedstrijd

straf

schoolles

vervolgen

een huiszoeking

Samenvatting (sleep naar de juiste plek)

Een rechtszaak begint met een                            van de gegevens. Als alles klopt, leest de officier van justitie de                              voor. Hierin staat waar de verdachte van beschuldigd wordt. Daarna worden vragen gesteld. Eerst aan de verdachte en daarna aan de                           . Na de ondervragen eist de officier een                     . De advocaat, die de verdachte                           , probeert de rechter ervan te overtuigen een lagere straf de geven. De rechter bepaalt uiteindelijk de straf, dit is het                           .

aanklacht

controle

getuige

straf

verdedigt

vonnis

helpt

uitspraak

Begrippen uit deze les

• Strafbaar feit
• Verdachte
• (Preventies) fouilleren
• Bijzondere maatregelen
• Halt
• Proces verbaal
• Seponeren
• Schikken
• Vervolgen
• Eerlijk proces 

Schrijf 3 dingen op die je
deze les hebt geleerd

Stel 1 vraag over iets dat je deze les
nog niet zo goed hebt begrepen